تبدیل پسماندهای خوراکی به پلاستیک قابل تجزیه

حامد احدی
مشاور مدیریت و کارشناس فیزیک

آیا می‌خواهید خرید روزانه خود را در کیسه‌‌های ساخته شده از سبزیجات حمل کنید؟ آیا می‌خواهید ناهار خود را در ظروف آنتی‌باکتریال دارچینی به محل کار ببرید؟! دانشمندان در حال ساخت پلاستیک مقاوم از پوست برنج، پوسته کاکائو و ساقه‌های اسفناج و جعفری هستند؛ با این روش آنها می‌توانند پسماندهای سبزیجات را مستقیما به بیوپلاستیک تبدیل کرده و چنین موادی را بیش از پیش با محیط زیست سازگار کنند. بیوپلاستیک‌های موجود که گونه‌ای از مواد تجزیه‌پذیر هستند، از فرآوری مواد گیاهی آلی همچون چربی و روغن سبزیجات و نشاسته نخود و ذرت تولید می‌شوند. در این روش، از به هم پیوستن مولکول‌های کوتاه‌تری به‌نام مونومرها، مولکول‌های پلیمری طولانی سازنده پلاستیک تشکیل می‌شوند. با وجود این که این مواد جانشین خوبی برای پلاستیک‌های معمولی هستند، اما به‌دلیل مصرف انرژی بیشتر در فرآیند تولید، همیشه مورد انتقاد بوده‌اند. تولید بیوپلاستیک‌ها که شامل چندین مرحله است، نیازمند صرف انرژی زیاد و اغلب با استفاده از مواد غذایی قابل استفاده است. محقق علم مواد، ایکر بِیر و همکارانش از انستیتو تکنولوژی ایتالیا، به روشی جدید در تولید بیوپلاستیک دست یافته‌اند. آنها با توجه به فرآیند تولید سلوفان از ماده ارگانیک سلولوز- یا همان ماده سازنده دیواره سلولی گیاهان - که شامل عبور سلولوز از تعدادی حمام اسید و باز است، روشی بهینه برای تولید بیوپلاستیک‌ها ابداع کرده‌اند. تکنولوژی جدید نه تنها انرژی کمتری مصرف می‌کند، بلکه بیوپلاستیک‌های تولید شده، خصوصیات آنتی باکتریال و آنتی اکسیدان مواد اولیه‌شان را کسب می‌کنند. البته باید دانست که روش ابداعی جدید در تولید بیوپلاستیک‌ها، روشی در محدوده آزمایشگاهی است و ممکن است نتوان آن را تا مقیاس‌های سودمند تجاری، عملیاتی کرد. تیم مزبور دستاوردهای تحقیق خود را در مجله ماکرومولکول‌ها منتشر کرده است.