تابستان امسال تهرانی‌ها کمتر هشدار درخصوص کم آبی شنیدند. هرچند قبل از آمدن تابستان هشدار درخصوص بحران آب از سوی مسوولان داده شد و حتی پیش‌بینی شد که آب در پایتخت جیره‌بندی شود اما تهرانی‌ها حتی قطع آب را هم پیش‌بینی نکرده‌اند. این در حالی است که کارشناسان و مسوولان این حوزه همچنان نسبت به بحرانی بودن وضعیت آب تهران هشدار می‌دهند.

به گفته رئیس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، میزان بارش باران تا سال ۲۰۲۰ به شدت کاهش می‌یابد.وی با اشاره به گزارش ملی تغییرات اقلیم گفت:میزان بارش باران تا سال ۲۰۲۰ به شدت کاهش می‌یابد.علی‌محمد شاعری در رابطه با علت تغییر در میزان بارندگی شهر تهران اعلام کرده که در حال حاضر در اثر فعالیت‌های انسانی مقدار بخار آب موجود در هوای شهر کمی دگرگون می‌شود و رطوبت نسبی کاهش می‌یابد و میزان بارندگی و شکل آن نیز به منطقه آب و هوایی، فصل و توده‌های هوایی که منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بستگی دارد.وی با بیان اینکه میزان رطوبت نسبی در مناطق شهر نسبت به نواحی مجاور شهر کمتر است، افزود: وجود جزیره حرارتی مستقر روی شهر باعث کاهش رطوبت نسبی شهر می‌شود به این منظور که هر چقدر میزان دما افزایش پیدا کند ظرفیت رطوبت‌پذیری هوا بیشتر می‌شود و به همین دلیل مرکز شهر خشک‌تر از سایر نواحی شهر است.از سوی دیگر حقانی عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر تهران با بیان اینکه تهران به شدت دچار کم آبی است گفته که وزارت نیرو، مسوولان آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب تهران متعدد این مساله را اعلام کرده‌اند و کارت زرد به تهران و چند کلانشهر کشور داده‌اند.وی با اشاره به کاهش نزولات آسمانی افزود:

تهران در منطقه‌ای خشک قرار گرفته که متوسط بارندگی ۱۸۹ میلی متر است که این مقدار از متوسط ۲۲ میلی متری نیز کمتر است. به گفته این عضو شورای شهر تهران؛ کاهش بارندگی، از بین بردن قنات‌ها و خاکبرداری‌های عمیق باعث از بین رفتن شریان‌ها و رگ‌های آبی شده که صدمه بزرگی به سفره‌های زیرزمینی وارد کرده است و متاسفانه آب‌های زیرزمینی ۶۰ سانتی‌متر در سال نشست می‌کنند.پرویز کردوانی پدر علم کویرشناسی هم با بیان اینکه وضعیت آب در کشور بحرانی است به وضعیت آب در پایتخت اشاره کرد و گفت: احتمالا تا دو سال آینده آب در پایتخت جیره بندی خواهد شد و بحران کم‌آبی و بی‌آبی سبب مهاجرت بسیاری از تهران می‌شود.وی با بیان اینکه ایران در منطقه گرم و خشک و با فاصله اندکی از خط استوا قرار دارد، اظهار کرد: حدود یک‌ سال‌ و نیم است که هشدارها در مورد وضعیت بحرانی آب بیشتر شده است اما بحران آب خیلی زودتر از این زمان آغاز شده و در حال حاضر آب نیست و بسیاری از تالاب‌ها و رودها خشک شده‌اند.

کردوانی با بیان اینکه منابع آب در دوبخش منابع آب زیر زمینی و سطحی تقسیم می‌شود، گفت: سد‌سازی در کشور موجب از بین رفتن تالاب‌ها و دریاچه‌ها شد. از طرفی آب سفره‌های زیر زمینی که از منابع مهم تامین آب است، متاسفانه برداشت بی‌رویه و بی‌حساب و کتاب از این منبع نیز باعث پایین رفتن سطوح آب و خشک شدن چاه ها، قنات‌ها و شور شدن و اسیدی شدن آنها شده است.وی با بیان اینکه برداشت بی‌رویه آب باعث کاهش سفره‌های آب زیر‌زمینی شده است، گفت: جلوگیری از حفر چاه‌‌های غیر‌مجاز، تغییر نوع کشت منطقه به محصولات کم‌آب‌بر، آبیاری در ساعت‌های شب که تبخیر کمتر است، می‌تواند از منابع آب موجود حفاظت کند. مدیریت منابع درست و استفاده بهینه از آن عامل دیگری برای حل مشکل بی‌آبی منطقه است و تغییر الگوی مصرف کشت محصولات زراعی و بهره‌وری بیشتر از آب با رعایت صرفه‌جویی از راهکارهای دیگر است.این استاد دانشگاه تهران افزود: روش مصرف را باید عوض کرد و باید مانع توسعه بدون برنامه ‌ریزی شد. خشک‌ شدن چاه‌‌ها، رودها و دریاچه‌‌ها و همچنین بیابانی ‌شدن ایران، تبعات و پیامدهای مختلفی به دنبال دارد که نمونه آن بروز ریزگردها است.

یکی از اقداماتی که باید انجام شود جمع‌‌آوری آب‌‌های سطحی است.وی درخصوص روند خشکسالی در کشور گفت: دو نوع خشکسالی در کشور داریم که یکی اقلیمی است و بر اثر آن بارندگی کم می‌شود و دیگری خشکسالی هیدرولوژیک است که در پی تغییر الگوی بارش در اثر تغییر اقلیم و افزایش دما صورت می‌گیرد.کردوانی با اشاره به وضعیت آب در تهران تصریح کرد: زمانی تهران 250 میلی متر متوسط بارندگی داشت اما در حال حاضر معتقدیم اگر در تهران هزار میلی متر دیگر هم بارندگی داشته باشیم، وضعیت آب بهتر نمی‌شود از طرفی با توجه به ساخت و سازهایی که می‌شود وضعیت بهبود نمی‌یابد، تهران رود ندارد؛ چرا‌که بارندگی اقلیمی نیز در آن کم شده است و امکان ندارد وضعیت آبی تهران بهتر شود، اگر تا کنون آب را جیره بندی نکرده اند حتما یکی دو سال آینده این کار را انجام می‌دهند.وی اضافه کرد: پنج سدی که در تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد متعلق به تهران نیست و از جاهای دیگر گرفته شده است. سدهای لار، لتیان که ورامین را تامین می‌کرد، رود کرج و سد طالقان و ماملو متعلق به تهران نیست، اما در پی توسعه بی‌رویه‌ای که در شهر تهران صورت گرفته دیگر منبع آبی وجود ندارد.کردوانی درباره انتقال آب نیز گفت: گفته شده بود که آب را از ارتفاعات قله دو هزار شمال کشور بیاورند اما باید گفت که این کارها جواب نمی‌دهد.

در حال حاضر سراغ چاه‌ها رفته‌اند و از آب زیرزمینی استفاده می‌کنند اما با این حجم توسعه که در تهران اتفاق افتاده حتما آب کم می‌آوریم و وضعیت خیلی بدتر می‌شود و به عقیده من مردم در سال‌های آینده از تهران می‌روند چون منبع آبی وجود ندارد.وی درباره علت کم‌آبی در تهران گفت: مهم ترین عامل آن حجم توسعه بی رویه در شهر تهران است، از طرفی آب در تهران با این حجم جمعیت، کم بوده و بارندگی نیز کاهش پیدا کرده است و وضعیت رودهای اطراف تهران نیز بدتر شده است. بعد از انقلاب توسعه در تهران آغاز شد حالا همه چیز را توسعه داده ایم و به مرحله‌ای رسیده ایم که دیگر آب نداریم و باید گفت هیچ وقت امکان ندارد که وضعیت آبی تهران بهتر شود و اگر بهتر شود مقطعی و کوتاه‌مدت است.پروفسور کردوانی در پایان تاکید کرد: تمام فعالیت‌ها بستگی به آب دارد و باید کاری کنیم آب کمتر مصرف شود توسعه را کم کنیم.