از نخستین روز بهمن‌ماه 1391 که سرنهادن جوانی کم سن و سال به هنگام اجرای حکم بر شانه مامور پلیس به عکس خبری مهمی تبدیل شد، یکسال و اندی گذشته است. آن روز در ضلع شمالی خانه هنرمندان پایتخت قرار بود پرونده رسانه‌ای شدن یک زورگیری در روز روشن پایتخت بسته شود.
همان زورگیری که فیلمش در پایگاه اینترنتی «عصر ایران» و سپس تصاویر آن در روزنامه ایران و بعد سایر رسانه‌های داخلی و خارجی منتشر شد. زورگیری چهار نفر در کوچه جمال خیابان خرمندجنوبی در پایتخت. آن چهارجوان از آن زورگیری نفری حدود ۷۰هزارتومان نصیبشان شد و دو نفر اصلی به محاربه محکوم شدند و در سحرگاه اول بهمن ماه ۱۳۹۱ مجازات سختی برای آن دو به اجرا درآمد. هنگام اجرای حکم یکی از دو محکوم سرش را بر شانه مامور اجرای حکم گذاشت و ثبت همین لحظه شد عکسی مشهور که بعدا هم عکاس آن جایزه بهترین عکس خبری را گرفت. حالا حدود ۱۵ ماه بعد از آن واقعه دوباره هم مراسم اجرای حکم خبرساز شد. این‌بار هم عکس مراسم اجرای حکم بازتاب رسانه‌ای عجیبی یافت. آن بار نام ایران در صدر اخبار قرار گرفت و این بار هم نام ایران در هدلاین رسانه‌ها. pic۱
از خانه هنرمندان تهران تا زندان شهرستان نور در استان مازندران راه بسیاری را باید رفت. ۲ واقعه، ۲ اجرای حکم. ۲ مجموعه عکس و برداشت‌هایی که رسانه‌ها را به اختصاص تیتر اصلی خود واداشت.
روزنامه‌های داخلی و بازتاب یک بخشش
بیست‌وششم فروردین ماه همه پایتخت‌نشینان رسانه‌ای منتظر آن بودند که نتیجه انعکاس خبر «ایسنا» در برنامه شب قبل «نود» را ببینند. خبر بخشیده شدن جوانی که در ۱۹ سالگی دوست و هم‌محله‌ای خود را به قتل رسانده بود منتشر شده بود، اما هیچ تصویری از این واقعه نبود. همه از آن سیلی آخری که مادر مقتول بر صورت «بلال» زده بود می‌گفتند ولی عکسی نبود. صبح چهارشنبه که فرارسید در میان روزنامه‌ها، این جام جم بود که تیتر اصلی خود را به تاثیر برنامه «نود» اختصاص داده بود. «شرق» و «اعتماد» دو روزنامه رقیب هم از تیترهای کنار صفحه خود جایی به «بخشش در دقیقه ۹۰» اختصاص داده بودند. روزنامه «هفت صبح» هم که معمولا از این وقایع برای تصویرسازی و تیتراصلی استفاده می‌کند، تنها یک تیتر در کنار صفحه از این ماجرا داشت، اما جالب اینجا بود که هیچ عکسی از لحظات برپایی مراسم اجرای حکم و درپی آن بخشش مرتکب قتل نبود.
خبرنگار اعتماد که برای گزارش مراسم اعدام با خبرنگاران مازندرانی تماس گرفته بود از اینکه هیچ خبرنگاری در مراسم حاضر نبوده و هیچ‌کس عکسی از آن تهیه نکرده متعجب بود، حتی یک نفر هم با تلفن همراهش عکس نگرفته بود.
روز چهارشنبه که به نیمه رسید عکس‌های «آرش خاموشی»، عکاس ایسنا همه نگاه‌ها را به خود جلب کرد. گزارشی از مراسم بخشش. لحظه‌ای که مادر «عبدالله» سیلی معروفش را بر صورت «بلال» نواخت. لحظه اشک ریختن ۲ مادر. یکی عزیز از دست داده و دیگری دنیایی دوباره یافته.
صبح پنج‌شنبه ۲ روزنامه داخلی عکس و تیتر اصلی خود را به این موضوع اختصاص داده بودند؛ «شرق» و «هفت صبح». دو عکس متفاوت: یکی از دو مادر عکسی منتشر کرده بود و دیگری از لحظه پایین آوردن محکوم از محل اجرای حکم؛ اما این همه ماجرا نبود. زیرا روز پنج‌شنبه روز تعطیل تحریریه‌های مطبوعات در ایران است و معمولا خبرها تا جمعه مغلوب این تعطیلی می‌شود. در این میان شبکه‌های اجتماعی اینترنتی بودند که خبر دادند ماجرای بخشش در شهرستان نور دستمایه دو رسانه معروف انگلیسی شده است. «گاردین» و «دیلی میل» یک روزنامه جدی و یک روزنامه عامه پسند. pic۲
صفحه اول گاردین و جهانی شدن یک بخشش
عکسی که روزنامه گاردین در صفحه اول خود منتشر کرده بود یکی از عکس‌های «آرش خاموشی» بود. همان عکسی که روزنامه شرق هم آن را استفاده کرده بود. او درباره این مراسم به «ایسنا» گفته است: «شهرستان نور آن شب بیدار بود و نخوابید، مردم بیدار صبح آمده بودند پای داربستی که قرار بود بشود محل یک اعدام اما این‌بار نه برای تماشا، بلکه برای طلب بخشش از خانواده مقتول».
عکاسی که عکس‌هایش از بخشش یک قاتل توسط مادر مقتول، چهره دیگری از ایران را به دنیا نشان داد. همان عکاسی که برای عکاسی به شهرستان نور رفت، اما در نقش یک خبرنگار به کمک رسانه‌اش «ایسنا» و سایر رسانه‌ها همچون تلویزیون، به بخشیده شدن محکوم کمک کرد.
خاموشی درباره دلیل حضورش در شهرستان نور، توضیح داده است: به‌دلیل آشنایی قبلی من با گروهی که برای بخشیده شدن «بلال» تلاش می‌کردند، با همسرم تماس گرفتند و گفتند برای عکاسی به «نور» برویم. از ابتدا قرار نبود مراسم اعدام باشد. ما روز دوشنبه به «نور» رفتیم. در خانه خانم شرف‌جهان - یکی از کسانی که برای بخشش بلال تلاش می‌کرد - بودیم که متوجه شدیم فردا قرار است «بلال» اعدام شود. با آقای سالارنیا - عضو انجمن حمایت از زندانیان شهرستان نور - صحبت کردیم و او هم تایید کرد که فردا جلو زندان، «بلال» اعدام می‌شود.
رسانه‌های معتبر جهان از جمله روزنامه گاردین، روزنامه دیلی میل، شبکه اسکای ایتالیا، یاهو، روزنامه تایمز و سی‌ان ان، روزنامه آدوارول رومانی و سایر رسانه‌های جهان و خبرگزاری‌های معتبر در روزهای گذشته، تیتر نخست و اخبار اصلی خودشان را به این ماجرا و بخشیدن جوانی پای چوبه دار توسط مادر مقتول اختصاص دادند.
اما در میان بازتاب‌های رسانه‌ای دنیا، پرداختن «دیلی میل» به ماجرا جالب توجه بود، زیرا این روزنامه عامه پسند و سایت اینترنتی آن عموما به مسائلی ازجمله رسوایی‌های اخلاقی بازیگران سینما، سیاستمداران و هنرمندان می‌پردازد. قرار گرفتن یک مساله جدی و اخلاقی از درون جامعه ایران در میان گزارش‌های اول این روزنامه تعجب دست‌اندرکاران رسانه را به همراه داشت. pic۳
بازتاب‌های بخشش در دو مجازات دیگر
هنوز از بیست و ششمین روز بهار زمان زیادی نگذشته بود که از نیشابور خبر رسید پرونده یک قتل در این شهر با بخشش مرتکب آن به پایان رسیده است.
روزنامه «شهروند» روز شنبه سی ام فروردین یکی از تیترهای کنار صفحه خود را به این ماجرا اختصاص داد، اما این پایان ماجرا نبود، زیرا روز سی ام خبرنگاران باخبر شدند که مراسم اجرای مجازات یک مرتکب قتل دیگر در زندان بندرعباس نیز پایانی متفاوت یافته است. گویا خانواده اولیاء دم وقتی مرتکب قتل عزیز خود را به طناب دار می‌سپارند، دو دقیقه‌ای از لحظات اجرای مجازات سبب می‌شود که آنها تصمیم دیگری بگیرند و بعد رای به بخشش او دادند. از این دو واقعه هیچ تصویری منتشر شد. تنها تک جمله‌ای به‌عنوان تیتر از گزارش واقعه به صفحه اول برخی روزنامه‌های سراسری ایران راه یافت تا این وقایع نیز به‌عنوان آثار عفو در شهرستان نور استان مازندران به این واقعه پیوند بخورد.