دولت باید در راه‌حل بحران آب مشهد همکاری کند
با توجه به برنامه‌های وزارت نیرو و طبق گفته چیت‌چیان مبنی بر اجرای طرح تفکیک آب شرب ابتدا در مشهد و سپس در تهران نصرالله پژمانفر گفت: اینکه هر سال با مدیریت بحران بخواهیم سر کنیم، هم مشکلات اقتصادی را به ما تحمیل می‌کند و هم برای محیط زیست آسیب‌زا است. این نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی گفت: پس از بررسی‌های انجام شده با توجه به منابع آبی که امروز در مشهد وجود دارد و از آن بهره‌برداری می‌کنند یا منابعی که اکنون مورد استفاده نیست اما در دستور کار جهت بهره‌برداری قرار دارد، این شهر در سال ۹۵ تقریبا حدود 30 میلیون متر مکعب کسری آب خواهد داشت.
طرح و برنامه‌های بسیاری تدوین شده است که مطابق آن آب‌های هزار مسجد به مناطقی که با کمبود آب مواجه است و به این منابع نیاز دارد، انتقال داده شود. گاهی ممکن است منابع موجود جوابگوی نیاز‌ها نباشد از جمله آب‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی در شهر مشهد که پاسخگوی این شهر نیست. هنگامی که تمامی این منابع را مدنظر قرار می‌دهیم در می‌یابیم که در آینده حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب کسری آب خواهیم داشت و بنابر همین دلیل ضرورت دارد که برای جایگزین این منابع آبی اقدامی نتیجه‌بخش انجام گیرد. در این مسیر دو راه وجود دارد؛ نخستین راه این است که بگوییم ما چاره‌ای جز جایگزین پساب نداریم. این پساب را باید به‌کار گیریم. در واقع باید شهر مشهد را دو شبکه‌ای کنیم که یک شبکه آب شرب باشد و یک شبکه، شبکه آب بهداشتی که در دراز مدت می‌تواند اساسا یکی از مشکلات عمده شهر مشهد را به نوعی برطرف کند. راه دوم هم که با مشکلاتی همراه خواهد بود این است که ما پساب‌ها را در اختیار مصرف‌های غیرشرب قرار دهیم. یعنی پساب‌ها را در اختیار بخش‌هایی مانند کشاورزی گذاشته تا از این طریق در مصرف آب صرفه‌جویی شود.
بدون برنامه، مشهد آینده آبی خوبی نخواهد داشت
وی تاکید کرد: باید به این نکته توجه داشت که به‌کارگیری هر کدام از این دو اقدام، نیازمند این امر است که قبل از آغاز کار، اقداماتی در مشهد انجام گیرد تا به کمک مسوولان آبی استان، ما در آینده با بحران کمبود آب به‌صورت دائمی برخورد نکنیم.
امروزه به‌طور دقیق میزان منابع آبی موجود در استان اندازه‌گیری و اینکه چه مقدار آب از منابع زیرزمینی استخراج شده و چه مقدار در سد‌ها آب موجود است، کاملا اندازه‌گیری شده است. با توجه به این مقدار منابع آبی موجود در مشهد، ما برای آینده نه چندان دور که با بحران کم آبی در مشهد مواجه می‌شویم، باید یک برنامه مدون داشته باشیم تا قبل از ایجاد بحران جدی مشکل حل شود. یا اینکه آب کشاورزی در مدار آب شرب قرار گیرد و به کشاورزی پساب دهیم یا اینکه مشهد را دو شبکه‌ای کنیم تا از این راه مشکل آبی این شهر مرتفع شود.
زیرساخت‌ها برای اجرای طرح مهیا نشده است
پژمانفر افزود: در خصوص ساختارهای موجود در شهر مشهد باید گفت اساسا هیچ اقدامی تاکنون در این خصوص شروع نشده است و درباره هر دو پیشنهاد گفته شده، احتیاج به ورود جدی دولت به این مساله دارد. نگرانی که امروز مطرح شده این است که دولت هنوز تصمیم جدی در این رابطه اتخاذ نکرده است. البته ما پیگیر مساله هستیم و نشست‌های متعددی داشتیم و به گمان ما این بحرانی که امروزه در مشهد وجود دارد به مراتب از استان‌های دیگر خیلی شدید‌تر و نگرانی‌ها به مراتب بیشتر است. اکنون پیگیری‌هایی انجام گرفته است امیدواریم که دولت نسبت به این مساله که این هم یک برنامه کوتاه‌مدت برای برطرف کردن مشکل آب شرب مشهد است همکاری لازم را انجام دهد. به غیر از این مساله برنامه‌های درازمدت هم باید مورد بررسی قرار گیرد. ما برای حل مشکل بحران مشهد باید هم برنامه‌های کوتاه‌مدت، هم میان‌مدت و هم بلندمدت داشته باشیم که بتوانیم بگوییم ما در این افق، مشکلی در آب شرب مشهد نخواهیم داشت.
وی گفت: اینکه هر سال با مدیریت بحران بخواهیم سر کنیم، هم مشکلات اقتصادی را به ما تحمیل می‌کند و گاهی هم هزینه‌هایی برای دولت در دستگاه‌های اجرایی دارد. مساله دیگری که به مراتب برای ما مهم بوده مساله کیفیت آب است. چون در چنین شرایط بحرانی موضوع کمیت بیشتر اهمیت پیدا می‌کند تا کیفیت و این موضوع بحثی است که بسیار جای نگرانی دارد که ما همیشه در مدیریت منابع آب با رویکرد مدیریت بحران مسائل را جلو می‌بریم.
راه‌حل دیگری وجود ندارد
این نماینده مجلس اظهار کرد: ما به غیر از موارد گفته شده، چاره‌ای نداریم تا بتوانیم نیازمندی‌های آبی خود را به طریقی حل کنیم. البته من فکر کنم خیلی از کشور‌های دنیا به سمت دو شبکه‌ای شدن منابع آبی پیش می‌روند. ما اگر این مساله را بخواهیم ارزیابی کنیم، باید کار‌شناسان این فن بیایند و نسبت به هزینه‌هایی که برای ایجاد شبکه تحمیل می‌شود اظهار نظر کنند و اساسا مسائل اقتصادی را برای اجرای چنین کاری مورد بررسی قرار دهند.
وی در پایان گفت: به‌دلیل حضور کشورمان در منطقه خشک و نیمه خشک و میزان مصرف آبی کشور که بسیار بالا‌تر از استانداردهای جهانی است، باید راهکارهایی اتخاذ شود تا هر ساله با بحران آب مواجه نشویم زیرا این مدیریت بحران تنها در چند سال قابل اجرا است و در ‌‌نهایت با مشکل بسیار جدی‌تر روبه‌رو خواهیم شد. بحران آبی شهر مشهد هم بسیار نگران‌کننده‌تر از آن چیزی است که به ظاهر دیده می‌شود و باید برای رفع آن تصمیمات جدی گرفته شده و با کمک دولت این مشکل
رفع شود.
به هر حال این مشکل هم به میزان مصرف سرانه باز می‌گردد و هم به کمبود منابع آبی که باید هر چه سریع‌تر تصمیمات جدی برای حل آن اتخاذ شود.