مالیات خودرو اقساطی قانونی یا غیرقانونی
سوت پایانی تسهیلات 25 میلیونی در حالی شنبه گذشته از سوی بانک مرکزی زده شد که حاشیه‌های این تسهیلات کام شیرین خرید خودرو را برای بسیاری از مشتریان تلخ کرده است. یکی از این حاشیه‌ها دریافت مالیات بر ارزش افزوده از محصولاتی بود که در جدول تخصیص تسهیلات 25 میلیون تومانی قرار می‌گرفت.

بر این اساس بسیاری از متقاضیان خودرو هنگام مراجعه به نمایندگی‌ها با مالیاتی برخورد کردند که تولید‌کنندگان آن را مالیات وام 25 میلیونی می‌خواندند، این در شرایطی است که مالیات مذکور جدای از مالیات بر ارزش افزوده خودرویی بود که خودروسازان با احتساب آن به تعیین قیمت خودرو می‌پرداختند. در این زمینه برخی از مشتریان عنوان می‌کنند که نمایندگی‌ها در پاسخ به ابهامات مالیات یاد شده تاکید کرده‌اند که این مالیات مربوط به تسهیلات 25 میلیونی بانک مرکزی است.

بر این اساس هر چند به گفته برخی از کارشناسان مالیات بر تسهیلات مساله عجیبی نیست به‌طوری که شرکت‌های لیزینگ نیز برای خدمات ارائه شده از مشتریان خود مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌کنند اما مالیات بر تسهیلاتی که دولت با هدف خروج بازار از رکود و نجات خودروسازان از بحران کنونی تخصیص داده برای بسیاری از کارشناسان پولی نیز جای شگفتی دارد. اما این را که چه تفاوتی میان تسهیلات لیزینگ و بانک‌ها وجود دارد که به اعتقاد برخی کارشناسان اولی مشمول ارزش افزوده می‌شود و دومی معاف از مالیات مذکور است ، از یک متخصص پولی بانکی پرسیدیم.

وی در پاسخ به سوال ما عنوان می‌کند که بین تسهیلاتی که لیزینگ‌ها در اختیار خریداران قرار می‌دهند با تسهیلات بانکی یک تفاوت وجود دارد و آن معافیت مالیاتی بانک‌ها و موسسات مالی مجاز و مشتریان آنهاست. وی عنوان می‌کند که تسهیلات 25 میلیونی خودرو هم که از طریق بانک‌ها در اختیار مردم قرار می‌گیرد نیز باید معاف از مالیات باشد و خودروسازان تنها مجاز به دریافت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده خودرو هستند و هر مالیات اضافه‌ای برای دریافت تسهیلات، غیرقانونی است.

در همین زمینه اما مدیر فروش یکی از شرکت‌های خودروساز درخصوص پرداخت ارزش افزوده توسط مشتری عنوان می‌کند که مشتریان در این فروش از خدمات تسهیلات بهره‌مند می‌شوند و طبق الزام قانون باید از سود آن ارزش افزوده پرداخت کند. وی همچنین تاکید دارد که از مالیات بر تسهیلات هیچ خودروسازی منتفع نمی‌شود و تولید‌کنندگان به‌عنوان یک واسطه عمل می‌کنند و این مبلغ از متقاضی دریافت و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود.

اظهارات این مدیر فروش خودروساز مشخص‌کننده آن است که تولید‌کنندگان هیچ نفعی از افزایش قیمت ناشی از مالیات بر ارزش افزوده دوم نمی‌برند. بنابراین سوالی که مطرح می‌شود این است که نفع مالیات مذکور برای کیست؟در این زمینه یک کارشناس بانکی عنوان می‌کند که مالیات بر ارزش افزوده خودرو زمانی که خدمات تسهیلاتی به آن تعلق می‌گیرد برای کسانی که سراغ لیزینگ‌ها رفته‌اند مساله تازه‌ای نیست، چراکه این افراد علاوه بر آنکه باید یک بار مالیات بر ارزش افزوده را بابت خرید خودرو پرداخت کنند لازم است برای دریافت «خدمات» تسهیلات نیز یک بار دیگر مالیات بر ارزش افزوده بپردازند.

وی تاکید دارد که هر چند پرداخت دوباره مالیات بر ارزش افزوده یک بار برای «کالا» و بار دیگر برای «خدمات» بارها مورد انتقاد کانون شرکت‌های لیزینگ قرار گرفته اما مالیات بر تسهیلات بانکی به نوبه خود جای سوال دارد. این کارشناس همچنین تاکید دارد که طبق قانون فعلی مالیات بر ارزش افزوده بانک‌ها و موسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و مشتریان آنها از پرداخت مالیات معاف شده‌اند و این یکی از مزایای استفاده از خدمات مجازها برای مشتریان به حساب می‌آید. این درحالی ‌است که بحث دریافت مالیات بر ارزش افزوده 9 درصدی آن هم بابت دریافت تسهیلات خودرو از بانک‌های مجاز شبهاتی را در این زمینه ایجاد کرده است.

در همین زمینه معاون سازمان امور مالیاتی نیز طی هفته جاری در گفت‌وگو با برخی خبرگزاری‌ها درباره غیرقانونی بودن اخذ مالیات بر ارزش افزوده تسهیلات 25 میلیونی توضیحاتی ارائه کرد. معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی با تاکید بر اینکه دریافت هر گونه مالیات از تسهیلاتی که بانک‌های مجاز پرداخت می‌کنند غیرقانونی است، به بند 11 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده استناد و تصریح کرده است که مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده 101 قانون مالیات بر ارزش افزوده به سود و تسهیلاتی که موسسات مالی و بانک‌های مجاز به مشتریانشان می‌دهند، تعلق نمی‌گیرد اما طاری‌بخش درتوضیح علت دریافت مالیات 9 درصدی از گیرندگان تسهیلات خودرو تصریح کرد: این مالیات همان مالیات خرید خودرو است و نه مالیات دریافت وام؛ در واقع خریدارانی که از تسهیلات استفاده می‌کنند درست مانند خریداران عادی باید مالیات بر ارزش خرید «کالا» را پرداخت کنند و اگر تحت عنوان مالیات برای دریافت تسهیلات از این افراد مالیات بر ارزش افزوده گرفته می‌شود غیرقانونی است. اظهارات معاون سازمان امور مالیاتی در شرایطی است که قائم مقام وزیر صنعت اخذ مالیات از اقساط وام 25 میلیونی خودرو را قانونی اعلام کرد.

مجتبی خسروتاج، قائم مقام وزیر صنعت این اقدام را قانونی خوانده و تصریح کرده که تمامی کالاهای فروخته شده مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌شود که باید مصرف‌کننده آن را بپردازد و در نهایت این مالیات بر روی اقساط محاسبه شده است. وی البته این را هم گفت که اگر یک خودروساز تخلفی انجام داده، بنده نباید پاسخگو باشم و شرکت‌های خودروسازی خودشان به این امر رسیدگی می‌کنند.