آب‌بندی خودروی صفر الزامی است؟

اوج رونق بازار خودرو در ایران معمولا اوایل تابستان و اواخر زمستان اتفاق می‌افتد. یعنی ماه‌هایی که با تعطیلات تابستانی و نوروزی آغاز می‌شود و متقاضیان به قصد خرید در بازار حضور پیدا می‌کنند. در این حال مشتریانی هستند که تنها با قصد مسافرت خودروی صفر کیلومتر خریداری می‌کنند و بلافاصله پس از خرید، مسافرتشان را آغاز می‌کنند. در این بین برخی از رانندگانی که تجربه بیشتری در رانندگی دارند با این عنوان که خودروی صفرشان آب‌بندی نشده یا با احتیاط قصد سفر می‌کنند یا کلا از مسافرت صرف‌نظر می‌کنند؛ اما برخی دیگر معتقدند که با توجه به تکنولوژی‌های جدید، خودروها دیگر احتیاجی به آب‌بندی ندارند. با تمام این اوصاف این سوال همیشه برای دارندگان خودروهای صفرکیلومتر مطرح است که قبل از استفاده از خودروی خریداری شده باید نسبت به آب‌بندی آن اقدام کنند یا خیر در این زمینه در سایت‌های خودرویی کارشناسان اظهارنظر‌های مختلفی ارائه کرده‌اند حال آنکه همگی متفق القول تاکید دارند که نباید به موتور خودروی صفر کیلومتر فشار آورد و باید آن را به روشی مناسب آب‌بندی کرد تا از عمر و دوام بالایی برخودار شود و در مقابل، عده‌ای هم بر این نظرند که باید از ابتدا فشار زیادی را به موتور خودرو وارد کرد تا بعدها خودرو دچار مشکل نشود.

به اعتقاد کارشناسان و متخصصان حوزه خودرو، بسیاری از خودروهای صفرکیلومتر که روزانه از خط تولید کارخانه‌ها خارج شده و به مشتریان نهایی تحویل داده می‌شوند، لازم است تا در پیمایش چند صد کیلومتر اول (حداکثر تا ۱۰۰۰ کیلومتر) از رانندگی پرشتاب، پرگاز و سرعت بالا کاملا اجتناب شود. در این زمینه حتی اگر به دفترچه راهنمای خودروی صفرکیلومتر خود هم مراجعه کنید، حتما پیشنهاد شرکت سازنده را برای رعایت این موارد برای آب‌بندی بدون مشکل خودرو مشاهده خواهید کرد. مثلا اگر به دفترچه راهنمای خودروهایی با عملکرد سطح بالا مثل نیسان GT-R و شورولت کوروت هم مراجعه کنید، به موضوع آب‌بندی بدون فشار تا ۱۰۰۰ کیلومتر اول اشاره شده است. البته در این میان گاهی استثنا هم وجود دارد. مثلا کمپانی هوندا درباره خودروی سوپراسپرت آکورا NSX به‌طور کامل توضیح داده که مراحل آب‌بندی این خودرو قبل از تحویل شدن به مشتری و طبق یک قاعده و اصول تخصصی، در خط تولید انجام گرفته و خریداران دیگر لازم نیست نگران این موضوع باشند.

بنابراین حتما به این موضوع توجه داشته باشد که آب‌بندی خودروی صفر کیلومتر الزامی است و برای ۱۰۰۰ کیلومتر اول به هیچ عنوان به‌دنبال خودنمایی با سرعت و شتاب بالا نباشید. فقط زمانی که خودروساز به‌طور رسمی اعلام کرد که نیازی برای آب‌بندی موتور خودرو نیست، می‌توان به آن فکر نکرد. هر چند موتور خودرو‌های امروزی به شکل دقیق‌تر و با ابزار‌های مناسب‌تری ساخته می‌شوند و حتی گاهی در شرکت‌های تولیدکننده خودرو تحت آزمون قرار می‌گیرند و دور موتور آنها به محدوده قرمز هم می‌رسد؛ اما همچنان توصیه می‌شود تا زمان رسیدن کیلومتر کارکرد خودرو به حدود ۷۰۰، از فشار آوردن به خودرو خودداری کنید. در این شرایط بهتر است دور موتور را در محدوده‌ای کمتر از ۳۰۰۰ نگه دارید و از شتاب‌گیری‌های سریع بپرهیزید تا از این جهت به اجزای مکانیکی موتور خودرو فشار وارد نشود و این اجزا بتوانند به مرور در زمان حرکت موقعیت مناسب خود را بیابند.

پس از آن نیز تا حدود ۳۰۰ کیلومتر بهتر است دور موتور را در دور‌های موتور بالا ثابت نگه ندارید تا از فشار روی موتور خودرو جلوگیری شود. در کنار اینها توصیه می‌شود برای یافتن سریع‌تر هر گونه نشتی احتمالی، سطح مایعات خودرو را (روغن‌ها و آب سیستم خنک‌کننده) به‌صورت پیوسته بررسی کنید تا از وجود هر گونه کاهش در سطح آنها پیش از آسیب رسیدن به خودرو جلوگیری شود. از سوی دیگر خودرو و به‌ویژه سیستم تعلیق آن مجموعه‌ای از اجزای فلزی است که رعایت نکاتی می‌تواند به دوام بیشتر آنها کمک کند. فلزات در مواجهه با ضربات سبک به مرور مستحکم‌تر می‌شوند (که اصطلاحا به آن ورز دادن فلز می‌گویند) و به همین جهت توصیه می‌شود تا پیش از رسیدن کیلومتر کارکرد خودرو به ۱۰۰۰، مراقب ضرباتی که به سیستم تعلیق وارد می‌شود، باشید.

فشار معقول به این سیستم باعث می‌شود اجزای فلزی آن به مرور مستحکم‌تر شوند و از این جهت بهتر بتوانند در آینده ضربات را تحمل کنند. البته همه آنچه در مورد مراقب از موتور خودرو گفتیم مربوط به خودرو‌هایی با طراحی و مهندسی جدید است؛ اما در مورد بسیاری از خودرو‌های موجود در کشور که طراحی و مهندسی قطعات آنها بسیار قدیمی است توصیه می‌شود تا حدود ۱۰۰۰ کیلومتر اول از فشار آوردن به موتور خودداری کنید. ضمن آنکه بهتر است در همین کیلومتر هم روغن موتور را تعویض کنید تا براده‌های ریزی که از زمان ماشین کاری ممکن است در موتور خودرو باقی مانده باشد یا در اثر سایش قطعات ایجاد شود از موتور خودرو بیرون بیاید، به موتور آسیب نرساند.