مصرف آب نیاز به فرهنگ‌سازی دارد
مژان فدایی مدتی است زمزمه‌های تفکیک آب شرب از بهداشتی، با جدیت بیشتری به گوش می‌رسد. با توجه به بحران کم‌آبی و میزان اتلاف آب شرب در مصارف بهداشتی، طرح جداسازی این دو آب از مرحله تصفیه تا مصرف مطرح و اجرای آن در برخی مناطق کشور آغاز شده است. این اقدام در قسمتی از شهرهای مشهد و قم انجام گرفته تا شاید با فراهم شدن زیرساخت‌های آن به سایر مناطق کشور سرایت کند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران در همین رابطه می‌گوید: برای اجرای طرح تفکیک آب شرب از آب مصرفی، نخستین گام این است که باید فرهنگ‌سازی شود و مردم ما به این باور برسند که لازمه حیات جامعه ما، اجرای چنین طرح‌هایی است.
مژان فدایی مدتی است زمزمه‌های تفکیک آب شرب از بهداشتی، با جدیت بیشتری به گوش می‌رسد. با توجه به بحران کم‌آبی و میزان اتلاف آب شرب در مصارف بهداشتی، طرح جداسازی این دو آب از مرحله تصفیه تا مصرف مطرح و اجرای آن در برخی مناطق کشور آغاز شده است. این اقدام در قسمتی از شهرهای مشهد و قم انجام گرفته تا شاید با فراهم شدن زیرساخت‌های آن به سایر مناطق کشور سرایت کند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران در همین رابطه می‌گوید: برای اجرای طرح تفکیک آب شرب از آب مصرفی، نخستین گام این است که باید فرهنگ‌سازی شود و مردم ما به این باور برسند که لازمه حیات جامعه ما، اجرای چنین طرح‌هایی است. امیر کمالی در ادامه تاکید کرد: در محل‌هایی که بحث مربوط به معضل آب وجود دارد و مشکل کیفیت و کمیت آب را شاهد هستیم، هر گونه طرحی که بتواند به مدیریت مصرف و در نهایت به تامین آب کمک کند، مورد استقبال قرار می‌گیرد. البته باید به این نکته توجه کرد که این طرح‌ها پس از بررسی و مطالعات مهندسی و کسب نتایج مثبت از آزمایش‌های اولیه، در منطقه خشک و نیمه‌خشکی مانند کشور ما، می‌تواند بسیار مفید باشد.
وی تاکید کرد: در درجه اول برای اجرای این طرح، جامعه ما باید به این باور برسد که در منطقه خشک و بی‌آبی قرار گرفته است و میزان منابع آبی موجود با نوع مصرفی که ما انجام می‌دهیم، تطابق ندارد. جامعه ما باید این مساله را احساس کند. راهکار عملیاتی این است که وقتی ما از منابع آبی کمی برخوردار هستیم، باید بتوانیم از آب چندین بار استفاده کنیم. مانند آلومینیوم یا آهن که ذات این دو عنصر، پس از آنها برای ساخت در، پنجره یا پروفیل استفاده می‌شود، قابلیت این را دارد که در یک فرآیند دیگری مجددا به آلومینیوم و آهن برای مصرف مجدد تبدیل شود. آب هم همین‌طور است. باید بتوانیم از مجموعه آب آشامیدنی که با عنوان آب سالم و با کیفیت وارد منازل می‌شود پس از مصرف اولیه و با صرف هزینه و کارهای مهندسی در داخل منازل، آن را در مرحله دوم در مصارف غیرشرب به‌کار گیریم و از آن آب در برخی از بخش‌های منازل مانند سیفون دستشویی که در آن کیفیت آب اهمیت ندارد، بهره بگیریم، یا از آن آب در مصارف فضای سبز محوطه منزل استفاده کنیم. ما راه چاره‌ای نداریم به جز اینکه از آب، با نگاهی متفاوت نسبت به گذشته بهره بگیریم.
نقش بخش خصوصی در پروژه تفکیک آب، قابل کتمان نیست
مدیرعامل سابق آب و فاضلاب استان‌های گلستان و همدان در ادامه افزود: نقش بخش خصوصی را در این راستا نمی‌توان کتمان کرد. بخش خصوصی در این پروژه بسیار موثر است و مسوولان باید شرایطی ایجاد کنند که بخش خصوصی هم از نظر تکنیکال و هم از نظر تجهیزات وارد میدان شود و به مجموعه مردم و دولت کمک کند. در همه جای دنیا این پروژه‌ها برعهده بخش خصوصی است. وقتی شما ارزش و قیمت آب را واقعی کرده و الزاماتی را در ساخت مسکن و تاسیسات داخلی آن ایجاد کنید، مردم بالطبع تشویق می‌شوند که از این فرآیند در منازل خود استفاده کنند تا با این کار هم هزینه‌های خود را کاهش دهند و هم به جلوگیری از تشدید بحران آب در کشور کمک کنند.
کمالی تصریح کرد: اولویت اجرای این طرح در این نیست که یک شهر کوچک است یا خیر، بلکه اولویت با این امر است که این طرح در جایی اجرا شود که با بحران آب مواجه بوده و از نظر منابع آبی فقیر هستیم. باید گفت برای اجرای این طرح نخستین گام این است که باید در میان جامعه فرهنگ‌سازی شود و مردم ما به این باور برسند که لازمه حیات جامعه ما اجرای چنین طرح‌هایی است، آن هم با توجه به این مساله که کشور ما با مشکل جدی کمبود آب مواجه است و مردم باید در حل این مشکل همراهی و همکاری داشته باشند. نکته دوم این است که باید در ساختمان‌ها به‌خصوص آنهایی که جدیدا ساخته می‌شود، این امکانات را ایجاد کنیم. جداسازی شبکه آب در منازل و ایجاد تاسیسات به‌عنوان تصفیه اولیه برای استفاده مجدد آب در قسمت‌های دیگر خانه مانند باغچه و فضای سبز و تصفیه آبی که در حمام و دستشویی می‌تواند میزان مصرف آب را به میزان بالایی کاهش دهد. البته این کار هم هزینه‌بر است و نیاز به فرهنگ‌سازی داشته و هم اینکه نیاز به نظارت و کنترل دارد.
تا وقتی نیاز به آب احساس نشود، پروژه عملی نخواهد شد
امیر کمالی افزود: این پروژه زمان‌بر است. در بسیاری از کشورهای دنیا که حتی با معضل آب مواجه نیستند، این زمینه ایجاد شده است و قیمت آب به قیمت واقعی و تمام‌شده حساب می‌شود. در این کشور‌ها شاهد وجود این تاسیسات در منازل هستیم. در سنگاپور و در بسیاری از مناطق دنیا، از یک آب که وارد منزل می‌شود ۵، ۶ نوع استفاده می‌شود. یکی از آن مصارف آب خاکستری است که آب از دستشویی‌ها گرفته می‌شود و بعد از انجام فرآیند تصفیه اولیه و در یک اقدام ساده، در بخش‌های دیگر استفاده می‌شود.
وی گفت: تا وقتی این نیاز احساس نشود، وارد این پروژه نخواهیم شد. شاید همین مصاحبه و همین موارد که مسوولان بیان می‌کنند در ابتدا امری فانتزی قلمداد شود، همان‌گونه که ۲۰ سال قبل اجرای شبکه‌های فاصلاب در شهر‌ها از نظر بسیاری از مسوولان شهری که آگاهی و آشنایی نداشتند یک کار فانتزی و لوکس به حساب می‌آمد، اما اکنون به یک الزام و نیاز تبدیل شده است. شما می‌بینید که با اجرای شبکه فاضلاب در شهر‌ها نه‌تنها از آلوده شدن سفره‌های آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌کنید، بلکه آب را تصفیه کرده و قابلیت استفاده در بخش کشاورزی را برای آن ایجاد می‌کنید. مانند همان آلومینیوم و آهنی که گفته شد. شاید همین مصاحبه و پیگیری شما و طرح این مسائل توسط شما همان ۲۰ سال قبلی باشد که شبکه فاضلاب در آغاز کار بود و می‌خواست شروع به‌کار کند.
چون آب ارزان است، قدر آن را نمی‌دانیم
کمالی با طرح میزان اهمیت آب در زندگی اجتماعی گفت: در نهایت این طرح بدون شک به نفع مردم است. در فرهنگ، آیین و سنت ما و تمامی دنیا آب یعنی آبادانی. اگر آبی وجود نداشته باشد، شهری هم وجود نخواهد داشت. ما در کشور خود کویر بسیار داریم. آیا کسی در این کویر‌ها زندگی می‌کند؟ آیا امکان وجود صنایع و تولید در این بخش‌ها وجود دارد و آیا شغلی ایجاد می‌شود؟ آیا فضایی برای زندگی وجود دارد؟ شما وقتی به آب نیاز دارید، ناچار هستید در راه حفظ آن تلاش کنید. ما با مساله آب خیلی ساده برخورد می‌کنیم. چون آب در دسترس ما قرار دارد. اما تمامی این آب‌ها قابلیت شرب و استفاده ندارد. اگر به این آب با نگاه اقتصادی و حیاتی بنگریم، ارزش واقعی آن را درک می‌کنیم. حیات ما به وجود آب بستگی دارد. آب چون ارزان در اختیارمان قرار گرفته است، جدی نمی‌گیریم. در اروپا که آب بسیار فراوان‌تر از کشور ما است و میزان بارش با کشور ما قابل مقایسه نیست، وقتی توجه می‌کنید می‌بینید که دولت دو تا سه برابر قیمت تمام‌شده آب را از مردم دریافت می‌کند. در اروپا، آمریکا و کانادا وقتی دقت می‌کنید می‌بینید که با وجود بارش فراوان این کشور‌ها، ناودان تمام خانه‌ها همه در یک مخزن ذخیره شده است که برای فضای سبز وهم به عنوان ذخیره آب زیرزمینی استفاده می‌شود. ما کجا در کشورمان این کار را انجام می‌دهیم؟ با اینکه در یک کشور خشک زندگی می‌کنیم، اما نسبت به مساله آب بسیار بی‌توجه هستیم. ما آب باران را به فاضلاب می‌سپاریم در صورتی که با یک لوله ساده قابلیت جداسازی وجود دارد. باید نگاه خود را نسبت به آب علمی و اقتصادی کنیم. هر وقت این نگاه ایجاد شد، خیلی از مشکلات کشور در حوزه آب حل خواهد شد.
وی تاکید کرد: در درجه اول برای اجرای این طرح، جامعه ما باید به این باور برسد که در منطقه خشک و بی‌آبی قرار گرفته است و میزان منابع آبی موجود با نوع مصرفی که ما انجام می‌دهیم، تطابق ندارد. جامعه ما باید این مساله را احساس کند. راهکار عملیاتی این است که وقتی ما از منابع آبی کمی برخوردار هستیم، باید بتوانیم از آب چندین بار استفاده کنیم. مانند آلومینیوم یا آهن که ذات این دو عنصر، پس از آنها برای ساخت در، پنجره یا پروفیل استفاده می‌شود، قابلیت این را دارد که در یک فرآیند دیگری مجددا به آلومینیوم و آهن برای مصرف مجدد تبدیل شود. آب هم همین‌طور است. باید بتوانیم از مجموعه آب آشامیدنی که با عنوان آب سالم و با کیفیت وارد منازل می‌شود پس از مصرف اولیه و با صرف هزینه و کارهای مهندسی در داخل منازل، آن را در مرحله دوم در مصارف غیرشرب به‌کار گیریم و از آن آب در برخی از بخش‌های منازل مانند سیفون دستشویی که در آن کیفیت آب اهمیت ندارد، بهره بگیریم، یا از آن آب در مصارف فضای سبز محوطه منزل استفاده کنیم. ما راه چاره‌ای نداریم به جز اینکه از آب، با نگاهی متفاوت نسبت به گذشته بهره بگیریم.
نقش بخش خصوصی در پروژه تفکیک آب، قابل کتمان نیست
مدیرعامل سابق آب و فاضلاب استان‌های گلستان و همدان در ادامه افزود: نقش بخش خصوصی را در این راستا نمی‌توان کتمان کرد. بخش خصوصی در این پروژه بسیار موثر است و مسوولان باید شرایطی ایجاد کنند که بخش خصوصی هم از نظر تکنیکال و هم از نظر تجهیزات وارد میدان شود و به مجموعه مردم و دولت کمک کند. در همه جای دنیا این پروژه‌ها برعهده بخش خصوصی است. وقتی شما ارزش و قیمت آب را واقعی کرده و الزاماتی را در ساخت مسکن و تاسیسات داخلی آن ایجاد کنید، مردم بالطبع تشویق می‌شوند که از این فرآیند در منازل خود استفاده کنند تا با این کار هم هزینه‌های خود را کاهش دهند و هم به جلوگیری از تشدید بحران آب در کشور کمک کنند.
کمالی تصریح کرد: اولویت اجرای این طرح در این نیست که یک شهر کوچک است یا خیر، بلکه اولویت با این امر است که این طرح در جایی اجرا شود که با بحران آب مواجه بوده و از نظر منابع آبی فقیر هستیم. باید گفت برای اجرای این طرح نخستین گام این است که باید در میان جامعه فرهنگ‌سازی شود و مردم ما به این باور برسند که لازمه حیات جامعه ما اجرای چنین طرح‌هایی است، آن هم با توجه به این مساله که کشور ما با مشکل جدی کمبود آب مواجه است و مردم باید در حل این مشکل همراهی و همکاری داشته باشند. نکته دوم این است که باید در ساختمان‌ها به‌خصوص آنهایی که جدیدا ساخته می‌شود، این امکانات را ایجاد کنیم. جداسازی شبکه آب در منازل و ایجاد تاسیسات به‌عنوان تصفیه اولیه برای استفاده مجدد آب در قسمت‌های دیگر خانه مانند باغچه و فضای سبز و تصفیه آبی که در حمام و دستشویی می‌تواند میزان مصرف آب را به میزان بالایی کاهش دهد. البته این کار هم هزینه‌بر است و نیاز به فرهنگ‌سازی داشته و هم اینکه نیاز به نظارت و کنترل دارد.
تا وقتی نیاز به آب احساس نشود، پروژه عملی نخواهد شد
امیر کمالی افزود: این پروژه زمان‌بر است. در بسیاری از کشورهای دنیا که حتی با معضل آب مواجه نیستند، این زمینه ایجاد شده است و قیمت آب به قیمت واقعی و تمام‌شده حساب می‌شود. در این کشور‌ها شاهد وجود این تاسیسات در منازل هستیم. در سنگاپور و در بسیاری از مناطق دنیا، از یک آب که وارد منزل می‌شود ۵، ۶ نوع استفاده می‌شود. یکی از آن مصارف آب خاکستری است که آب از دستشویی‌ها گرفته می‌شود و بعد از انجام فرآیند تصفیه اولیه و در یک اقدام ساده، در بخش‌های دیگر استفاده می‌شود.
وی گفت: تا وقتی این نیاز احساس نشود، وارد این پروژه نخواهیم شد. شاید همین مصاحبه و همین موارد که مسوولان بیان می‌کنند در ابتدا امری فانتزی قلمداد شود، همان‌گونه که ۲۰ سال قبل اجرای شبکه‌های فاصلاب در شهر‌ها از نظر بسیاری از مسوولان شهری که آگاهی و آشنایی نداشتند یک کار فانتزی و لوکس به حساب می‌آمد، اما اکنون به یک الزام و نیاز تبدیل شده است. شما می‌بینید که با اجرای شبکه فاضلاب در شهر‌ها نه‌تنها از آلوده شدن سفره‌های آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌کنید، بلکه آب را تصفیه کرده و قابلیت استفاده در بخش کشاورزی را برای آن ایجاد می‌کنید. مانند همان آلومینیوم و آهنی که گفته شد. شاید همین مصاحبه و پیگیری شما و طرح این مسائل توسط شما همان ۲۰ سال قبلی باشد که شبکه فاضلاب در آغاز کار بود و می‌خواست شروع به‌کار کند.
چون آب ارزان است، قدر آن را نمی‌دانیم
کمالی با طرح میزان اهمیت آب در زندگی اجتماعی گفت: در نهایت این طرح بدون شک به نفع مردم است. در فرهنگ، آیین و سنت ما و تمامی دنیا آب یعنی آبادانی. اگر آبی وجود نداشته باشد، شهری هم وجود نخواهد داشت. ما در کشور خود کویر بسیار داریم. آیا کسی در این کویر‌ها زندگی می‌کند؟ آیا امکان وجود صنایع و تولید در این بخش‌ها وجود دارد و آیا شغلی ایجاد می‌شود؟ آیا فضایی برای زندگی وجود دارد؟ شما وقتی به آب نیاز دارید، ناچار هستید در راه حفظ آن تلاش کنید. ما با مساله آب خیلی ساده برخورد می‌کنیم. چون آب در دسترس ما قرار دارد. اما تمامی این آب‌ها قابلیت شرب و استفاده ندارد. اگر به این آب با نگاه اقتصادی و حیاتی بنگریم، ارزش واقعی آن را درک می‌کنیم. حیات ما به وجود آب بستگی دارد. آب چون ارزان در اختیارمان قرار گرفته است، جدی نمی‌گیریم. در اروپا که آب بسیار فراوان‌تر از کشور ما است و میزان بارش با کشور ما قابل مقایسه نیست، وقتی توجه می‌کنید می‌بینید که دولت دو تا سه برابر قیمت تمام‌شده آب را از مردم دریافت می‌کند. در اروپا، آمریکا و کانادا وقتی دقت می‌کنید می‌بینید که با وجود بارش فراوان این کشور‌ها، ناودان تمام خانه‌ها همه در یک مخزن ذخیره شده است که برای فضای سبز وهم به عنوان ذخیره آب زیرزمینی استفاده می‌شود. ما کجا در کشورمان این کار را انجام می‌دهیم؟ با اینکه در یک کشور خشک زندگی می‌کنیم، اما نسبت به مساله آب بسیار بی‌توجه هستیم. ما آب باران را به فاضلاب می‌سپاریم در صورتی که با یک لوله ساده قابلیت جداسازی وجود دارد. باید نگاه خود را نسبت به آب علمی و اقتصادی کنیم. هر وقت این نگاه ایجاد شد، خیلی از مشکلات کشور در حوزه آب حل خواهد شد.
ارسال نظر