انحصارزدایی با قطب سوم خودروسازی
مرجان شهریاری با گذشت سه سال از آخرین اقدامات و اظهارنظرها درمورد احداث سایت تولید خودرو در یکی از دو استان اصفهان و خوزستان، طی روزهای گذشته، گزینه دیگری برای میزبانی قطب سوم خودروسازی روی میز مسوولان دولتی قرار گرفته است. منطقه آزاد چابهار اگرچه به‌دلیل موقعیت مکانی و جغرافیایی گزینه مطرح دولت در ایجاد قطب سوم خودروسازی است، اما به اعتقاد برخی از کارشناسان، این منطقه به‌دلیل عدم دسترسی به نیروهای متخصص و قطعه‌سازان داخلی، نمی‌تواند گزینه مناسبی در این زمینه باشد. حال آنکه توجیه دولت در انتخاب این منطقه دسترسی به تنها بندر اقیانوسی ایران و همچنین نزدیکی به کشورهای CIS است، چرا که دولت صادرات را مهم‌ترین رکن قطب سوم خودروسازی می‌داند. در این بین ورود آسان سرمایه‌گذار خارجی برای سرمایه‌گذاری در قطب سوم خودروسازی یکی دیگر از شاخص‌های مهم در این زمینه است، چراکه دولت قصدی برای سرمایه‌گذاری یا مشارکت در ساخت خودرو در این پروژه ندارد و به گفته اکبر ترکان دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد، دولت تنها به ارائه تسهیلات و زمین موردنیاز اکتفا می‌کند. در این بین ظاهرا گفت‌وگوهایی نیز با برخی از شرکت‌های خودروساز خارجی صورت گرفته که هنوز پاسخ قطعی در این مورد شنیده نمی‌شود. سه سال پیش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران برای پیشبرد قطب سوم خودروسازی با چند شرکت چینی وارد مذاکره شد که این مذاکرات تا پایان عمر دولت دهم، هیچگاه خروجی نداشت. گذشته از انتخاب جا و مکانی که قرار است برای استقرار قطب سوم خودروسازی در نظر گرفته شود، ظاهرا دولت یازدهم مصمم به ورود بخش خصوصی به صنعت خودرو است. برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو پیگیری شورای‌عالی مناطق آزاد را در این مورد، به انتقاد دولت از عملکرد خودروسازان در کیفیت و قیمت خودروهای تولیدی تعبیر می‌کنند، حال آنکه تولیدکنندگان از منتقدان جدی قطب سوم خودروسازی در کشور هستند. در این زمینه حتی به‌صورت مکتوب انتقاد خود را به حسن روحانی رئیس‌جمهور منتقل کرده‌اند. به‌طوری‌که رئیس‌جمهور در همایش روز صنعت و معدن در جمع صنعتگران عنوان کرد که «در برخی از نامه‌ها که به رئیس‌جمهور و دولت داده شده، گفته‌اند اگر دو مرکز بزرگ برای این صنعت (خودرو) وجود دارد، مبادا مرکز سومی تاسیس شود.» رئیس‌جمهور هرچند در سخنرانی خود نامی از صنعت خودرو و قطب سوم نبرد، اما همزمانی گفته‌های وی با اظهارات ترکان در زمینه قطب سوم، صنعتگران حاضر در همایش مذکور را متقاعد کرد که وی از خودروسازان انتقاد دارد و راه‌اندازی قطب سوم نیز نشانه‌ای از اعتراض وی نسبت به عملکرد چندین‌ساله خودروسازان است. ظاهرا با توجه به مخالفت‌های دولت با افزایش قیمت خودرو و همچنین عملکرد خودروسازان در این زمینه که برخلاف خواست مسوولان جریان دارد، دولت درصدد انحصارزدایی از صنعت خودرو است تا بلکه بتواند با قطب سوم خودروسازی بازار خودرو را رقابتی کند.