شبه‌جزیره اسرارآمیز - ۸ بهمن ۹۴

بخش هفتم

ترجمه: محمدحسین باقی

پایتخت کره‌شمالی یکی از ناشناخته‌ترین مکان‌ها در کره زمین است. برای بیش از نیم قرن حکومت کره‌شمالی با دقت تمام، امکان دسترسی به تصاویر و گزارش‌ها از پیونگ یانگ را مدیریت کرده و این بدین معناست که برای مردم خارج از کره‌شمالی این شهر هنوز بسیار ناشناخته است. آن تصاویری که از پیونگ یانگ منتشر می‌شود به دقت مهندسی شده است و معمولا تجمعات بسیار سازمان یافته یا رژه در هنگام مراسم خاص را منعکس می‌سازد. به ندرت زندگی مردم معمولی نشان داده‌می‌شود (یا اصلا نشان داده نمی‌شود). به همین ترتیب، در درون کشور، پیونگ یانگ از سوی رسانه‌های دولتی به‌عنوان پایتخت انقلاب نشان داده می‌شود؛ بنابراین، بسیاری از ساکنان این کشور تصور اندکی از واقعیت هستی و زندگی روزانه در پایتخت دارند. در این سلسله مقالات که ترجمه ای است از کتاب «کره شمالی: دولت پارانویا» به قلم پاول فرنچ تمام زوایای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و ایدئولوژیک کره شمالی بررسی شده است. شاید اطلاعات ارائه شده در این بخش، کمتر به چشم خوانندگان فارسی زبان آمده باشد. این سلسله مقالات که ترجمه فصل‌هایی از کتاب مذکور است می‌تواند اطلاعاتی غنی از هر آنچه در کره شمالی می‌گذرد به خواننده ارائه دهد.

کار و مدرسه

برای بخش زیادی از مردم کره‌شمالی ساعت کاری از حدود ۳۰/ ۷ صبح آغاز می‌شود و در این میان، جلسه مطالعه‌ ۳۰ دقیقه‌ای و اغلب ورزشِ پیش از کار وجود دارد. جلسه مطالعه شامل دریافت دستورالعمل‌ها و مطالعه سرمقاله و مطالب هر روزه‌ روزنامه‌های حزبی است. این کار هم با اختصاص رهنمودهایی در مورد وظایف روزمره و اعلامیه‌های رسمی دنبال می‌شود. کار از ساعت ۸ صبح شروع می‌شود. پیونگ یانگ مرکز نیروی کار یقه سفید در کشور است، هرچند دفاتر کار در پیونگ یانگ در نظر بسیاری از خارجی‌ها به طرز چشمگیری پراکنده است. بانک ها، شرکت‌های صنعتی و تجاری کره‌شمالی تقریبا هیچ کدام از کامپیوتر، دستگاه‌های کپی و فناوری‌های مدرن دفتری استفاده نمی‌کنند. لیست پرداخت حقوق، فهرست اموال و حساب‌ها همگی با دست انجام می‌شود. در اواسط روز، اداره ها و مراکز کاری یک ساعت را به ناهار اختصاص می‌دهند. بسیاری از کارگران ناهار را در ظرف‌ها یا بسته‌های کوچکی با خود می‌آورند یا اگر محل کارشان نزدیک خانه باشد برای ناهار به خانه می‌روند. بسیاری از مراکز بزرگ سلف سرویسی دارند که ناهار ارزانی می‌فروشند مانند سوپ ذرت، کیک ذرت و فرنی. سیاست غذا خوردن - عمدتا- در سلف سرویس‌های محل کار همراه با فقدان فروشگاه‌های غذایی و رستوران‌ها به این معنا است که پیونگ یانگ طی ساعت های کاری هم همچنان خالی است و در ساعات ناهار هم خیلی شلوغ نیست، همان‌طور که در بسیاری از شهرهای دیگر در سایر نقاط دنیا دیده می‌شود. کار در ساعت ۵ عصر به پایان می‌رسد، اما تعهدات اجتماعی خیر. بسیاری از مردم مجبورند برای «جلسات اجتماعی» و «جلسات یادگیری» در اداره یا کارخانه بمانند. در جلسات اجتماعی در مورد نتایج کار روزانه، ارزیابی پیشرفت و پیش‌بینی وظایف روز بعد بحث می‌شود. جلسات یادگیری، بیشتر سیاسی است و می‌تواند شامل «جلسه یادگیری ایدئولوژی سیاسی» برای خلاصه کردن و پخش سیاست حزبی بشود.

«انتقاد از خود» همچنان توده پسند است همان‌طور که انتقاد متقابل در «جلسات انتقاد از همکاران» این‌گونه است. انتقاد می‌تواند شامل طیفی از مسائل باشد: از دیر رسیدن بر سر کار تا تلف کردن منابع ملی. تمام انتقادها مبتنی است بر «۱۰ اصل برای برقراری جدی نظامِ اندیشه‌ای منحصربه‌فرد حزبی». جلساتِ انسجام، یادگیری و تشکل از سوی اتحادیه کارگران کشاورزی و اتحادیه زنان و اتحادیه کودکان برگزار می‌شود. در ماه دسامبر، دیدارهای طولانی‌تری برگزار می‌شود تا به برآوردی از آن سال برسند. علاوه‌بر این جلسات رسمی سیاسی، «تظاهرات خود به خودی» گاه و بیگاه یا راهپیمایی‌ها اغلب توجهاتی را می‌طلبد. فراریانِ کره‌شمالی گزارش می‌دهند که اگرچه جلسات سیاسی همچنان بخش مهمی از زندگی است اما سفت و سختی این جلسات و تشکیل آنها از زمان بدتر شدن بحران اقتصادی در دهه ۹۰ کمرنگ‌تر شده است. میزان غیبت در میان اعضای غیرحزبی که به خاطر عدم حضور خود با سرزنش کمتری مواجهند بیشتر شده است. بسیاری معتقدند که حزب می‌پذیرد که وقت آزاد مردم اکنون بیشتر صرف تلاش برای یافتن «قوت» و در «صف ایستادن» می‌شود. بیماری هم دلیل دیگری برای غیبت است چنان‌که میزان سِل، هپاتیت و سایر بیماری‌های مرتبط با کمبود غذایی بیشتر شده است. برای بچه‌ها، مدرسه با ورزش صبحگاهی آمیخته با آوازهای پوپولیستی شروع می‌شود و در نهایت با پیاده روی اجباری و سلام به تصویر کیم جونگ- ایل خاتمه می‌یابد (که به نظر می‌رسد به‌زودی تصاویر کیم جونگ- اون جایگزین تصاویر پدرش شود). سیستم آموزشی شامل یکسال پیش دبستانی، چهار سال دبستان و ۶ سال راهنمایی است. برنامه‌ی آموزشی مدارس هم حول تئوری سالِ ۱۹۷۷ کیم ایل- سونگ در خصوص «آموزش سوسیالیستی» می‌گردد که بر نقش سیاسی آموزش [و تحصیل] در توسعه روح انقلابی تاکید می‌ورزید. تمام کودکان زندگی کیم ایل- سونگ را دقیقا مطالعه می‌کنند.

با این حال، سیاست پوششی است بر همه چیز: وقتی خواندن بیاموزید یعنی اینکه باید در مورد کیم ایل- سونگ بخوانید؛ کلاس موسیقی هم شامل موسیقی و آوازهای وطنی است. تکرار و حفظ قطعات سیاسی مهم است و می‌تواند نمره خوبی به ارمغان آورد و راه ورود به دانشگاه را هموار سازد؛ هر چند رده اجتماعی مولفه تعیین کننده تری برای پذیرش در دانشگاه است. فرزندان کادرهای حزب کارگران کره برای پذیرش در دانشگاه در اولویت هستند. دانشگاه کیم ایل- سونگ در آموزش کادرهای حزب کارگران کره تخصص داشته و خود را «کرسی عالی دانشِ جوچه» معرفی می‌کند که دوره‌هایی در اقتصاد، تاریخ، فلسفه، ریاضیات و زیست‌شناسی، علاوه‌بر سایر رشته‌ها، برگزار می‌کند. حدود ۱۴ تا ۱۶ درصد از کودکان وارد مرحله تحصیلات بالاتر می‌شوند. همواره پس از فراغت از تحصیل، این دولت است که تصمیم می‌گیرد آن دانش آموخته کجا کار کند. بسیاری از مردم قبل از ساعت ۸ به خانه بازمی گردند و تا قبل از ۱۰ شب به خواب می‌روند. فقدان اتومبیل، خاموش باشِ زودهنگام در شب، نبود تقریبا مطلق مراکز تفریحی همراه با کمبود برق به این معناست که پیونگ یانگ تا نیمه شب به «شهر ارواح» می‌ماند و تا ساعت ۶ صبح روز بعد چنین است.