گردشگری و تاثیر آن بر محیط زیست
آناهیتا جمشیدنژاد
Anahita. jamshidnezhad@gmail. com
گرچه رابطه توریسم با محیط‌زیست پیچیده به نظر می‌رسد اما این رابطه فعالیت‌های بسیاری را شامل می‌شود که میتواند اثرات معکوس محیط‌زیستی داشته باشد. بسیاری از این اثرات با ایجاد زیرساخت‌های عمومی مانند جاده‌ها و فرودگاه‌ها و تسهیلات متفاوتی مانند اقامت‌گاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها، مغازه‌ها و. . مرتبط هستند. اثرات منفی توسعه توریسم میتواند منابع محیط‌زیستی را نابود کند. اما صنعت توریسم با همکاری‌های مختلف در حفظ محیط‌زیست، پتانسیل بالایی برای ایجاد اثرات منفعتی بر محیط‌زیست دارد.
Anahita. jamshidnezhad@gmail. com
گرچه رابطه توریسم با محیط‌زیست پیچیده به نظر می‌رسد اما این رابطه فعالیت‌های بسیاری را شامل می‌شود که میتواند اثرات معکوس محیط‌زیستی داشته باشد. بسیاری از این اثرات با ایجاد زیرساخت‌های عمومی مانند جاده‌ها و فرودگاه‌ها و تسهیلات متفاوتی مانند اقامت‌گاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها، مغازه‌ها و. . مرتبط هستند. اثرات منفی توسعه توریسم میتواند منابع محیط‌زیستی را نابود کند. اما صنعت توریسم با همکاری‌های مختلف در حفظ محیط‌زیست، پتانسیل بالایی برای ایجاد اثرات منفعتی بر محیط‌زیست دارد.
آناهیتا جمشیدنژاد
Anahita.jamshidnezhad@gmail.com
گرچه رابطه توریسم با محیط‌زیست پیچیده به نظر می‌رسد اما این رابطه فعالیت‌های بسیاری را شامل می‌شود که میتواند اثرات معکوس محیط‌زیستی داشته باشد. بسیاری از این اثرات با ایجاد زیرساخت‌های عمومی مانند جاده‌ها و فرودگاه‌ها و تسهیلات متفاوتی مانند اقامت‌گاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها، مغازه‌ها و.. مرتبط هستند. اثرات منفی توسعه توریسم میتواند منابع محیط‌زیستی را نابود کند. اما صنعت توریسم با همکاری‌های مختلف در حفظ محیط‌زیست، پتانسیل بالایی برای ایجاد اثرات منفعتی بر محیط‌زیست دارد. این راهی برای افزایش آگاهی ارزش‌های محیط‌زیست است و میتواند به‌عنوان ابزاری برای حفاظت مالی منابع طبیعی و افزایش اهمیت اقتصادی عمل کند.
هزینه طبیعت‌گردی را چه کسی می‌پردازد
این صنعت پتانسیل بالایی در افزایش حمایت از محیط‌زیست و گسترش آگاهی مشکلات زیست‌محیطی را داراست. چرا که توریسم مردم را در تماس نزدیک‌تر با طبیعت و محیط‌زیست قرار می‌دهد. این مواجهه خود میتواند موجب افزایش آگاهی از ارزش‌های زیست‌محیطی شود و رفتار و فعالیت‌های آگاهانه محیط‌زیستی برای محافظت از آن را موجب شود. صنعت توریسم میتواند نقش کلیدی در ایجاد اطلاعات زیست‌محیطی و افزایش آگاهی بین توریستها در مورد پیامدهای زیست‌محیطی فعالیت‌هایشان ایفا کند. اثرات محیط‌زیستی در واقع تغییرات فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی محیط‌زیست بر اثر فعالیت‌های مختلف است. تغییراتی که روی آب، خاک، پوشش گیاهی و حیات وحش تاثیر می‌گذارد. تخریب اراضی، انباشت زباله، آلودگی آب، آلودگی صوتی، تخریب چشم‌اندازهای ساحلی و بسیاری موارد دیگر می‌توانند پیامدهای منفی توسعه توریسم باشند. متاسفانه همواره شاهد این هستیم که طبیعت‌گردی ایرانیان در کشور باعث به جا ماندن صدها کیلوگرم ظروف پلاستیکی، پسماند غذا و آتش‌سوزی در جنگل‌ها می‌شود. پلاستیک‌هایی که زندگی صدها جانور را نابود می‌کند. هر چند در چند سال گذشته شاهد هستیم که در بسیاری از استان‌ها به گردشگران و مسافران به ویژه در ایام نوروز کیسه‌های زباله داده می‌شود و حتی در برخی استان‌ها با پر کردن و تحویل این کیسه‌ها به آنها کارت رایگان گردشگری داده می‌شود. آلودگی و آسیب به محیط‌زیست با زباله‌های نوروزی مسافران دیگر به یک بحث تکراری تبدیل شده است. توریسم داخلی هزینه‌های بسیاری بر محیط‌زیست وارد می‌کند و متاسفانه خود طبیعت هزینه این طبیعت‌گردی را می‌پردازد.
سونامی توریستها در ایران
طبق گزارش سازمان جهانی توریسم (UNWTO) انتظار می‌رود، در سال‌های آینده جهان با مقاصد جدید توریستی روبه‌رو شود. حدود یک دهه گذشته بسیاری از کشورهای در حال توسعه تلاش‌های بسیاری برای معرفی خود به‌عنوان مقاصد نوظهور و جذاب برای مسافران کردند؛ در حالی این کشورها برای ایجاد فضا در بازار جهانی به شدت رقابتی توریسم تلاش می‌کنند که این بازار تا کنون بیشتر در خدمت کشورهای پردرآمد و توسعه‌یافته بوده است.اکنون پس از رفع تحریم‌های هسته‌ای، ایران به‌عنوان یکی از پرقدمت‌ترین کشورهای جهان با چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی بی‌نهایت جذاب، در توسعه توریسم خود را در موقعیت بسیار خاصی می‌بیند و درهای خود را بیش از پیش به سوی توریستها از سراسر جهان گشوده است. بسیاری بر این باورند که ایران به‌عنوان کشوری در قلب خاورمیانه برای بسیاری از افراد دنیا به‌گونه‌ای ناشناخته باقی مانده است. اقتصاددانان می‌گویند به‌عنوان یک بازار رو به رشد، صنعت توریسم میتواند اقتصاد ایران را از رکود خارج کند. مقامات ایرانی «سونامی توریستها» را پس از رفع تحریم‌ها پیش‌بینی می‌کنند. شاید درست باشد که این «سونامی توریستها» به زودی به ایران خواهد رسید اما یک نکته قابل تعمق است: آیا ایران برای برخورد با اثرات منفی بالقوه‌ای که توریستها می‌توانند بر منابع موجود و محیط‌زیست داشته باشند آماده است؟
گرچه ایران به‌عنوان یک مقصد فرهنگی برای توریستها شناخته می‌شود اما این بدان معنی نیست که طبیعت ایران برای آنها جذاب نیست. برعکس به نظر می‌رسد که برخی جوانب خاص منابع طبیعی ایران مانند کویرها، کوه‌ها و جاذبه‌های حیات‌وحش، برای صنعت توریسم طبیعت‌محور بسیار جذاب بوده است. منحصربه‌فرد بودن روابط تنگانگ و دوجانبه بین فرهنگ قدیمی این کشور و جاذبه‌های متفاوت طبیعی آن دلیل محکمی بر این امر است. بنابراین، انتظار می‌رود که در آینده نزدیک اکثر توریست‌های خارجی از جاذبه‌های طبیعی ایران دیدن کنند. صنعت توریسم منافع بزرگی برای کشورها به همراه مزایای اجتماعی-اقتصادی در برخواهد داشت؛ گرچه این امر بدون مشکلات و پیچیدگی نخواهد بود. اثر توریسم بر محیط‌زیست یک موضوع قدیمی و همیشگی است که موجب مناقشات دشواری شده است. یکی از واکنش‌های قابل‌قبول از سوی بسیاری از افراد این است که توسعه توریسم بدون برنامه‌ریزی و با سوء‌مدیریت میتواند موجب تخریب جبران‌ناپذیر بخش‌های مختلف محیط‌زیست شود. البته کسانی بر این باورند که در مقایسه با دیگر صنایع بزرگ صنعت توریسم اثرات به مراتب کمتری بر محیط‌زیست دارد. اما واقعیت این است که داستان به این سادگی نیست؛ یک انفجار ناگهانی در صنعت توریسم در یک دوره کوتاه زمانی در یک منطقه با ظرفیت برد محیط‌زیستی محدود که فاقد سیستم مدیریت کارا است بر همه اکوسیستم‌ها تاثیر خواهد گذاشت. آلودگی آب، خاک و هوا، کمبود منابع آب و غذا، تهدید حیات‌وحش، آسیب به مناظر جغرافیایی طبیعی و بکر و تغییر غیرضروری کاربری زمین تنها برخی اثرات قابل‌رویت محیط‌زیستی صنعت توریسم بدون برنامه‌ریزی و مدیریت درست هستند.
خطرات بالقوه و راه‌حل‌ها
اثرات مخرب بالقوه صنعت توریسم میتواند از جوانب مختلف مورد توجه قرار گیرد. با توجه به شرایط پساتحریم صنعت توریسم در ایران از برخی جوانب نیاز به توجه فوری دارد. ابتدا، اکوسیستم حساس مناطق حفاظت‌شده در ایران، مانند پارک‌های ملی، بیش از همه در معرض خطر توسعه توریسم قرار دارند. اکثر این مناطق از طریق سیستم‌های سنتی مدیریتی اداره شده‌اند؛ پس توریسم به‌عنوان یک فعالیت پذیرفته شده پیش‌بینی‌نشده و تا حدودی به حساب نیامده است. بنابراین این مناطق از کمبود زیرساخت‌های اساسی موردانتظار رنج می‌برند؛ زیرساخت‌های تسهیلات دستیابی و راحتی و امنیت برای آماده‌سازی آنها جهت ورود مسافران و توریست‌های بیشتر.ثانیا، شاهد هستیم که رشد غیرقابل‌کنترل توریسم داخلی بر مناطق طبیعی ایران موجب مشکلات بسیاری شده است. بارزترین مثال آن آلودگی هوا، آب و خاک، نابودی جنگل‌ها، تغییر کاربری زمین و تغییرات فرهنگی در جوامع محلی است که توده توریست های داخلی بر مناطق ساحلی دریای خزر وارد می‌آورند. ورود توریست‌های خارجی، در ترکیب با زیرساخت‌هایی که پیش از این شکست خورده‌اند، حتی فشار بیشتری بر این اکوسیستم‌ها جهت بقا ایجاد می‌کنند. اکوسیستم که از محیط‌زیست و سلامت افراد بومی محافظت می‌کند اگر به‌طور درست برنامه‌ریزی و عمل شود، میتواند ابزاری برای کاهش مشکلات محیط‌زیستی باشد که توریسم بر آن وارد می‌کند. اما در ایران، اکوتوریسم و دیگر انواع توریسم دوستدار محیط‌زیست تنها «کلماتی بر کاغذ» هستند. برخی متصدیان ایرانی تورها بیان می‌کنند که آنها تورهای دوستدار محیط‌زیست بیشتری را ترویج می‌کنند اما شکل کلی این نوع فعالیت‌ها و کارایی آنها در مقایسه با اندازه و تنوع جاذبه‌های طبیعی در ایران قابل‌توجه نیست.
فقدان آگاهی عمومی مشکل دیگری است. نه عموم مردم و نه بسیاری از تصمیم‌گیرندگان و ذی‌نفعان به اندازه کافی در مورد رفتار توریسم در محیط‌های طبیعی نیاموخته‌اند. شگفت‌آور است که کمبود این نوع دانش همچنین در سطح دانشگاهی به دلیل فقدان به‌روز بودن و منابع آکادمیک مرتبط با توریسم هم به زبان انگلیسی و هم به زبان فارسی، مشاهده می‌شود. به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای اکثریت مسائل محیط‌زیستی که از توریسم نشات می‌گیرد، با این حقیقت توضیح داده می‌شوند که توریسم در ایران هیچ برنامه خاص یا استراتژی عملی را پیش نمی‌گیرد. به عبارت دیگر، هیچ برنامه جامع، معتبر و تخصص‌محوری در صنعت توریسم یا برنامه‌های توسعه استراتژیک در ایران آماده نشده است. این بدان معنا است که حتی اگر ایران به‌طور متوسط ۲۰ میلیون توریست در سال ۲۰۲۵ بپذیرد، استراتژی‌ها و منابع مورد نیاز برای رسیدن به این هدف نامعین و کاملا مبهم هستند.با همه اینها اکثر اخبار اخیر مرتبط با توریسم از ایران بسیار امیدبخش هستند. گرچه هیچ شکی نیست که هر نوع توسعه‌ای نیاز به برنامه‌ریزی صحیح دارد. بنابراین، به منظور دستیابی به منافع اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی صنعت توریسم، ایران نیاز به یک برنامه جامع توسعه توریسم دارد؛ برنامه‌ای که استراتژی‌هایی را تعیین کند که باید به منظور توسعه توریسم پایدار که اثر حداقلی بر منابع طبیعی دارد پذیرفته شود. یک برنامه جامع توریسم میتواند براساس دانش فعلی جهانی در زمینه توریسم و یادگیری از راهبردها و تجربیات توسعه پایدار توریسم از کشورهای در حال توسعه طراحی شود. در نهایت و از همه مهم‌تر، این برنامه باید جنبه‌های جغرافیایی، فرهنگی و ویژگی‌های اجتماعی-سیاسی این کشوررا در نظر بگیرد تا بتواند آن را عملی سازد. به عبارت دیگر اگر ایران خواستار دستیابی به منفعت اجتماعی-اقتصادی ناشی از صنعت توریسم در پساتحریم است، باید در ابتدا برنامه‌ریزی کند. با برنامه‌ریزی به موقع برای توسعه توریسم می‌توان از اشتباهات گران و آسیب زا جلوگیری کرد.
منبع: the middle east in London
Anahita.jamshidnezhad@gmail.com
گرچه رابطه توریسم با محیط‌زیست پیچیده به نظر می‌رسد اما این رابطه فعالیت‌های بسیاری را شامل می‌شود که میتواند اثرات معکوس محیط‌زیستی داشته باشد. بسیاری از این اثرات با ایجاد زیرساخت‌های عمومی مانند جاده‌ها و فرودگاه‌ها و تسهیلات متفاوتی مانند اقامت‌گاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها، مغازه‌ها و.. مرتبط هستند. اثرات منفی توسعه توریسم میتواند منابع محیط‌زیستی را نابود کند. اما صنعت توریسم با همکاری‌های مختلف در حفظ محیط‌زیست، پتانسیل بالایی برای ایجاد اثرات منفعتی بر محیط‌زیست دارد. این راهی برای افزایش آگاهی ارزش‌های محیط‌زیست است و میتواند به‌عنوان ابزاری برای حفاظت مالی منابع طبیعی و افزایش اهمیت اقتصادی عمل کند.
هزینه طبیعت‌گردی را چه کسی می‌پردازد
این صنعت پتانسیل بالایی در افزایش حمایت از محیط‌زیست و گسترش آگاهی مشکلات زیست‌محیطی را داراست. چرا که توریسم مردم را در تماس نزدیک‌تر با طبیعت و محیط‌زیست قرار می‌دهد. این مواجهه خود میتواند موجب افزایش آگاهی از ارزش‌های زیست‌محیطی شود و رفتار و فعالیت‌های آگاهانه محیط‌زیستی برای محافظت از آن را موجب شود. صنعت توریسم میتواند نقش کلیدی در ایجاد اطلاعات زیست‌محیطی و افزایش آگاهی بین توریستها در مورد پیامدهای زیست‌محیطی فعالیت‌هایشان ایفا کند. اثرات محیط‌زیستی در واقع تغییرات فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی محیط‌زیست بر اثر فعالیت‌های مختلف است. تغییراتی که روی آب، خاک، پوشش گیاهی و حیات وحش تاثیر می‌گذارد. تخریب اراضی، انباشت زباله، آلودگی آب، آلودگی صوتی، تخریب چشم‌اندازهای ساحلی و بسیاری موارد دیگر می‌توانند پیامدهای منفی توسعه توریسم باشند. متاسفانه همواره شاهد این هستیم که طبیعت‌گردی ایرانیان در کشور باعث به جا ماندن صدها کیلوگرم ظروف پلاستیکی، پسماند غذا و آتش‌سوزی در جنگل‌ها می‌شود. پلاستیک‌هایی که زندگی صدها جانور را نابود می‌کند. هر چند در چند سال گذشته شاهد هستیم که در بسیاری از استان‌ها به گردشگران و مسافران به ویژه در ایام نوروز کیسه‌های زباله داده می‌شود و حتی در برخی استان‌ها با پر کردن و تحویل این کیسه‌ها به آنها کارت رایگان گردشگری داده می‌شود. آلودگی و آسیب به محیط‌زیست با زباله‌های نوروزی مسافران دیگر به یک بحث تکراری تبدیل شده است. توریسم داخلی هزینه‌های بسیاری بر محیط‌زیست وارد می‌کند و متاسفانه خود طبیعت هزینه این طبیعت‌گردی را می‌پردازد.
سونامی توریستها در ایران
طبق گزارش سازمان جهانی توریسم (UNWTO) انتظار می‌رود، در سال‌های آینده جهان با مقاصد جدید توریستی روبه‌رو شود. حدود یک دهه گذشته بسیاری از کشورهای در حال توسعه تلاش‌های بسیاری برای معرفی خود به‌عنوان مقاصد نوظهور و جذاب برای مسافران کردند؛ در حالی این کشورها برای ایجاد فضا در بازار جهانی به شدت رقابتی توریسم تلاش می‌کنند که این بازار تا کنون بیشتر در خدمت کشورهای پردرآمد و توسعه‌یافته بوده است.اکنون پس از رفع تحریم‌های هسته‌ای، ایران به‌عنوان یکی از پرقدمت‌ترین کشورهای جهان با چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی بی‌نهایت جذاب، در توسعه توریسم خود را در موقعیت بسیار خاصی می‌بیند و درهای خود را بیش از پیش به سوی توریستها از سراسر جهان گشوده است. بسیاری بر این باورند که ایران به‌عنوان کشوری در قلب خاورمیانه برای بسیاری از افراد دنیا به‌گونه‌ای ناشناخته باقی مانده است. اقتصاددانان می‌گویند به‌عنوان یک بازار رو به رشد، صنعت توریسم میتواند اقتصاد ایران را از رکود خارج کند. مقامات ایرانی «سونامی توریستها» را پس از رفع تحریم‌ها پیش‌بینی می‌کنند. شاید درست باشد که این «سونامی توریستها» به زودی به ایران خواهد رسید اما یک نکته قابل تعمق است: آیا ایران برای برخورد با اثرات منفی بالقوه‌ای که توریستها می‌توانند بر منابع موجود و محیط‌زیست داشته باشند آماده است؟
گرچه ایران به‌عنوان یک مقصد فرهنگی برای توریستها شناخته می‌شود اما این بدان معنی نیست که طبیعت ایران برای آنها جذاب نیست. برعکس به نظر می‌رسد که برخی جوانب خاص منابع طبیعی ایران مانند کویرها، کوه‌ها و جاذبه‌های حیات‌وحش، برای صنعت توریسم طبیعت‌محور بسیار جذاب بوده است. منحصربه‌فرد بودن روابط تنگانگ و دوجانبه بین فرهنگ قدیمی این کشور و جاذبه‌های متفاوت طبیعی آن دلیل محکمی بر این امر است. بنابراین، انتظار می‌رود که در آینده نزدیک اکثر توریست‌های خارجی از جاذبه‌های طبیعی ایران دیدن کنند. صنعت توریسم منافع بزرگی برای کشورها به همراه مزایای اجتماعی-اقتصادی در برخواهد داشت؛ گرچه این امر بدون مشکلات و پیچیدگی نخواهد بود. اثر توریسم بر محیط‌زیست یک موضوع قدیمی و همیشگی است که موجب مناقشات دشواری شده است. یکی از واکنش‌های قابل‌قبول از سوی بسیاری از افراد این است که توسعه توریسم بدون برنامه‌ریزی و با سوء‌مدیریت میتواند موجب تخریب جبران‌ناپذیر بخش‌های مختلف محیط‌زیست شود. البته کسانی بر این باورند که در مقایسه با دیگر صنایع بزرگ صنعت توریسم اثرات به مراتب کمتری بر محیط‌زیست دارد. اما واقعیت این است که داستان به این سادگی نیست؛ یک انفجار ناگهانی در صنعت توریسم در یک دوره کوتاه زمانی در یک منطقه با ظرفیت برد محیط‌زیستی محدود که فاقد سیستم مدیریت کارا است بر همه اکوسیستم‌ها تاثیر خواهد گذاشت. آلودگی آب، خاک و هوا، کمبود منابع آب و غذا، تهدید حیات‌وحش، آسیب به مناظر جغرافیایی طبیعی و بکر و تغییر غیرضروری کاربری زمین تنها برخی اثرات قابل‌رویت محیط‌زیستی صنعت توریسم بدون برنامه‌ریزی و مدیریت درست هستند.
خطرات بالقوه و راه‌حل‌ها
اثرات مخرب بالقوه صنعت توریسم میتواند از جوانب مختلف مورد توجه قرار گیرد. با توجه به شرایط پساتحریم صنعت توریسم در ایران از برخی جوانب نیاز به توجه فوری دارد. ابتدا، اکوسیستم حساس مناطق حفاظت‌شده در ایران، مانند پارک‌های ملی، بیش از همه در معرض خطر توسعه توریسم قرار دارند. اکثر این مناطق از طریق سیستم‌های سنتی مدیریتی اداره شده‌اند؛ پس توریسم به‌عنوان یک فعالیت پذیرفته شده پیش‌بینی‌نشده و تا حدودی به حساب نیامده است. بنابراین این مناطق از کمبود زیرساخت‌های اساسی موردانتظار رنج می‌برند؛ زیرساخت‌های تسهیلات دستیابی و راحتی و امنیت برای آماده‌سازی آنها جهت ورود مسافران و توریست‌های بیشتر.ثانیا، شاهد هستیم که رشد غیرقابل‌کنترل توریسم داخلی بر مناطق طبیعی ایران موجب مشکلات بسیاری شده است. بارزترین مثال آن آلودگی هوا، آب و خاک، نابودی جنگل‌ها، تغییر کاربری زمین و تغییرات فرهنگی در جوامع محلی است که توده توریست های داخلی بر مناطق ساحلی دریای خزر وارد می‌آورند. ورود توریست‌های خارجی، در ترکیب با زیرساخت‌هایی که پیش از این شکست خورده‌اند، حتی فشار بیشتری بر این اکوسیستم‌ها جهت بقا ایجاد می‌کنند. اکوسیستم که از محیط‌زیست و سلامت افراد بومی محافظت می‌کند اگر به‌طور درست برنامه‌ریزی و عمل شود، میتواند ابزاری برای کاهش مشکلات محیط‌زیستی باشد که توریسم بر آن وارد می‌کند. اما در ایران، اکوتوریسم و دیگر انواع توریسم دوستدار محیط‌زیست تنها «کلماتی بر کاغذ» هستند. برخی متصدیان ایرانی تورها بیان می‌کنند که آنها تورهای دوستدار محیط‌زیست بیشتری را ترویج می‌کنند اما شکل کلی این نوع فعالیت‌ها و کارایی آنها در مقایسه با اندازه و تنوع جاذبه‌های طبیعی در ایران قابل‌توجه نیست.
فقدان آگاهی عمومی مشکل دیگری است. نه عموم مردم و نه بسیاری از تصمیم‌گیرندگان و ذی‌نفعان به اندازه کافی در مورد رفتار توریسم در محیط‌های طبیعی نیاموخته‌اند. شگفت‌آور است که کمبود این نوع دانش همچنین در سطح دانشگاهی به دلیل فقدان به‌روز بودن و منابع آکادمیک مرتبط با توریسم هم به زبان انگلیسی و هم به زبان فارسی، مشاهده می‌شود. به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای اکثریت مسائل محیط‌زیستی که از توریسم نشات می‌گیرد، با این حقیقت توضیح داده می‌شوند که توریسم در ایران هیچ برنامه خاص یا استراتژی عملی را پیش نمی‌گیرد. به عبارت دیگر، هیچ برنامه جامع، معتبر و تخصص‌محوری در صنعت توریسم یا برنامه‌های توسعه استراتژیک در ایران آماده نشده است. این بدان معنا است که حتی اگر ایران به‌طور متوسط ۲۰ میلیون توریست در سال ۲۰۲۵ بپذیرد، استراتژی‌ها و منابع مورد نیاز برای رسیدن به این هدف نامعین و کاملا مبهم هستند.با همه اینها اکثر اخبار اخیر مرتبط با توریسم از ایران بسیار امیدبخش هستند. گرچه هیچ شکی نیست که هر نوع توسعه‌ای نیاز به برنامه‌ریزی صحیح دارد. بنابراین، به منظور دستیابی به منافع اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی صنعت توریسم، ایران نیاز به یک برنامه جامع توسعه توریسم دارد؛ برنامه‌ای که استراتژی‌هایی را تعیین کند که باید به منظور توسعه توریسم پایدار که اثر حداقلی بر منابع طبیعی دارد پذیرفته شود. یک برنامه جامع توریسم میتواند براساس دانش فعلی جهانی در زمینه توریسم و یادگیری از راهبردها و تجربیات توسعه پایدار توریسم از کشورهای در حال توسعه طراحی شود. در نهایت و از همه مهم‌تر، این برنامه باید جنبه‌های جغرافیایی، فرهنگی و ویژگی‌های اجتماعی-سیاسی این کشوررا در نظر بگیرد تا بتواند آن را عملی سازد. به عبارت دیگر اگر ایران خواستار دستیابی به منفعت اجتماعی-اقتصادی ناشی از صنعت توریسم در پساتحریم است، باید در ابتدا برنامه‌ریزی کند. با برنامه‌ریزی به موقع برای توسعه توریسم می‌توان از اشتباهات گران و آسیب زا جلوگیری کرد.
منبع: the middle east in London
ارسال نظر