در مشهد محدودیت وجود ندارد

دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- هفته گذشته رضا کیانیان در سفر خود به مشهد با گروه تئاتر معلولان باران که به تازگی موفق به کسب ۱۶ رتبه برتر در جشنواره بین‌المللی تئاتر اصفهان شده‌اند دیدار کرد و به گفت‌وگو با دنیای اقتصاد نشست. کیانیان که علاوه بر بازیگری در حرفه‌های عکاسی، نویسندگی و مجسمه‌سازی، فعالیت می‌کند سال‌هاست با مشارکت در امور خیریه، آگاهی‌بخشی درباره بحران آب، حمایت از طبیعت، حقوق حیوانات و ... به نوبه خود به فرهنگ‌سازی می‌پردازد، اما خودش معتقد است که قصد ندارد فرهنگ مردم را تغییر دهد و تنها دغدغه‌های شخصی‌اش را منتشر می‌کند.

درباره صفحه اینستاگرام رضا کیانیان و دغدغه‌هایش کیانیان که چند صباحی است در صفحه پرطرفدار اینستاگرامش همچون رسانه‌ای موثر مسائلی که پیشتر از آنها یاد شد را به اشتراک می‌گذارد در این باره تصریح می‌کند: من اسم این کارهایی را که نام بردید دغدغه‌های شخصی می‌گذارم، مثلا دغدغه شخصی من بوده که سال‌ها درباره بازیگری تحقیق کنم و نتایج افکارم را بنویسم و در قالب کتاب منتشر کنم. وی ادامه می‌دهد: محیط زیست، حیوانات و مساله آب دغدغه‌های شخصی من هستند و بالطبع وقتی من دغدغه‌هایم را مطرح می‌کنم عده دیگری هم در کشور هستند که دغدغه‌های مشابه من را داشته باشند، پس به من می‌پیوندند، در غیر این صورت به چیزی که علاقه دارند می پیوندند.

برای هیچ انسانی تعهد و وظیفه قائل نیستم

این هنرمند مشهدی ادامه می‌دهد: من به طور کل برای هنرمند و انسان‌ها، تعهد و وظیفه قائل نیستم و این الفاظ تنها یک دروغ است، کسی که می‌گوید من می‌خواهم به مردم خدمت کنم از مردم هم توقع دارد که به او خدمت کنند. ولی وقتی یک نفر می‌گوید این کار دغدغه شخصی من است آن را انجام می‌دهد چه مردم توجه کنند چه توجه نکنند، اگر توجه کنند چه بهتر اگر توجه نکنند هم ناراحت نمی‌شود و از کسی انتظاری ندارد، پس من کاری را برای مردم انجام نمی‌دهم چون خودم هم جز همین مردم هستم.

رتبه دوم برای تئاتر مشهد

از کیانیان درباره کیفیت تئاتر مشهد می‌پرسم که با آگاهی از فضای نمایش در این شهر پاسخ می‌دهد: اکنون در ماه دی در تهران روزی ۱۱۵ تئاتر اجرا می‌شود، پس از تهران بلافاصله مشهد است که روزی ۷ تئاتر اجرا می‌شود، درست است که فاصله خیلی زیاد است اما باید دید در شهرستان‌های دیگر چه خبر است؟ می‌توان گفت مقام دوم پس از تهران از آن مشهد است. هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی مشهد در تئاتر رتبه دوم را دارد، پیش از انقلاب هم اینگونه بود، ابتدا تهران، سپس مشهد، شیراز و بوشهر بود، الان هم همچنان اینگونه است.

وی با بیان اینکه در شیراز امکانات بهتری به نسبت مشهد فراهم شده است می‌گوید: ولی بهرحال مشهدی‌ها موفق‌تر عمل کرده‌اند و درباره دلیل این موفقیت می‌گوید: دو تصور در این‌باره وجود دارد یک اینکه مشهدی‌ها مبارزه کردند تا توانستند موفق‌تر باشند، که من از اساس با ذات این حرف مخالفم، دو اینکه چون در مشهد پتانسیل بیشتری برای تئاتر وجود دارد، گفتمان تئاتر فعال‌تر از جاهای دیگر عمل کرده و درنتیجه سالن‌های نمایش هم به‌وجود آمده‌اند و توانسته موفق‌تر باشد که من با مورد دوم موافقم، ولی در جواب کسانی که می‌گویند ما مبارزه کردیم، سالن درست کردیم و... باید گفت مگر سالن کیگ بوکسینگ ایجاد کرده‌اید که مبارزه کنید؟

لزوم ایجاد گفتمان

کیانیان خاطرنشان می‌کند: ما در هرکجای کشور که باشیم هرگاه که گفتمانی ایجاد و به ضرورت مردمی تبدیل شود، اتفاقاتی که باید بیفتد می‌افتد، در مورد مسائل اجتماعی هم اینگونه است، مثلا تا زمانی که گفتمان آزادی یک حرف کلی باشد که هر کسی از هر طیف و با هر سلیقه و گرایشی صرفا به آن آری بگوید، این گفتمان مجهول است و ماهیتش معلوم نیست. هرگاه که گفتمان تبدیل به ضرورت شود ایجاد شده و به وجود می‌آید. تا وقتی که کلی‌گویی کنیم چیزی درست نمی‌شود. تا زمانی که بگوییم مبارزه کردیم... گفتمان آزادی شکل نمی‌گیرد، چون لفظ مبارزه با آزادی منافات دارد، به عنوان مثال آزادی یعنی در یک کشور یا در یک شهری مثل مشهد بحث تئاتر و گفتمان تئاتر فعال باشد پس چون فعال است آزادی هم وجود دارد. به زور نمی‌شود چیزی را به وجود آورد.

گفتمان موسیقی در مشهد به زیر زمین رفته است

گلایه‌های هنرمندان مشهدی را از فضای حاکم در مشهد با کیانیان مطرح می‌کنم، اما او که در این باره نظر دیگری دارد می‌گوید به هیچ عنوان معتقد نیست که فضای مشهد محدود است و ادامه می‌دهد: مثلا تئاتر مشهد در کشور مقام دوم را دارد، خواستن، فهمیدن و توانستن در این میان سه نقش اساسی را ایفا می‌کنند. ابتدا باید بفهمی، چون که می‌فهمی می‌خواهی و چون‌که می‌خواهی اجرا می‌کنی، تا زمانی‌که نخواهی نمی‌توانی اجرا کنی در نتیجه محدودیتی وجود ندارد نخواستن وجود دارد.

وی تصریح می‌کند: من برخلاف خیلی‌ها معتقدم در مشهد محدودیت وجود ندارد، محدودیت را کسی بیرون از ما به وجود نمی‌آورد ما خودمان به وجود می‌آوریم، حتی موسیقی را هم در مشهد خودمان نمی‌خواهیم ایجاد کنیم، یعنی گفتمان موسیقی در مشهد فعال نیست، گفتمان موسیقی به زیر زمین رفته است و خودش هم باید بالا بیاید، دراین بین هرکسی و هر هنرمندی وظیفه‌اش این است که کار خودش را به درستی انجام دهد و درکار بقیه دخالت نکند.

هنرمندان و سیاستمدارن نباید در کار یکدیگر دخالت کنند

این بازیگر تئاتر و سینما می‌گوید: خیلی از هنرمندان بیخودی درکار سیاست دخالت می‌کنند، سیاست چه ارتباطی به هنرمند دارد؟ همچنان که یک سیاستمدار نباید درامور هنری ورود کند، همانقدر که وقتی یک سیاستمدار در کار تئاتر دخالت کند پرت و پلا گفته است همانقدر هم وقتی یک هنرمند وارد کار سیاست می‌شود پرت و پلا گفته است. در نتیجه اگر هرکسی کار خودش را انجام دهد و سر جای خودش باشد، کار به‌درستی پیش می‌رود.

کیانیان ادامه می‌دهد: ما همیشه عادت کردیم در هر مشکلی دولت کمکمان کند، چرا باید دولت ما را کمک کند؟ باید عادت کنیم روی پای خودمان بایستیم، وظایف باید تفکیک شود، زمانی که انتظار داشته باشیم دولت در مشهد، کمکمان کند، پس خودمان چه‌کاره‌ هستیم؟

تقدیر از گروه تئاتر باران

حمید کیانیان، سرپرست گروه تئاتر باران با بیان اینکه به زودی و در ماه جاری امضای قرارداد ساخت آمفی تئاتر موسسه خیریه توانمندسازی بچه‌های باران اندیشه مشهد، انجام می‌شود به دنیای اقتصاد می‌گوید: به دلیل درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مراسم تقدیر از بچه‌های باران موقتا لغو شد اما حتما در اولین فرصت از آنان تقدیر خواهد شد اما اینکه چه زمانی و کجا باشد فعلا مشخص نیست. کیانیان در توضیح اجرای میان پرده‌ای که توسط گروهی از بچه‌های باران به نمایش درآمد می‌گوید: این نماش بداهه و از خاطراتی بود که برای بچه‌ها در اجتماع اتفاق افتاده است. وی ادامه می‌دهد: زهرا چاهی، مریم سلیمان خواه، شیما اسکافی، ملیحه همایونی و خلیل قاسمی بازیگران این میان‌پرده هستند. کیانیان در پایان این گفت‌وگو از همیاری استاندار و مدیر کل بهزیستی و همچنین رئیس هیات مدیره موسسه خیریه باران تشکر می‎کند و می‌گوید این عزیزان از یاوران همیشگی بچه‌های باران بوده‌اند.

در حاشیه:

پخش کلیپی با عنوان «گامهای بزرگ با کفش‌های کوچک» که شرح مختصری از روزمرگی‌های بچه‌های باران بود و اجرای دکلمه سمانه احسانی نیا، هنرمند نقاش قطع نخاع و نیز اهدای صنایع دستی ساخت برخی از هنرمندان گروه باران به رضا کیانیان از جمله حواشی این مراسم دو ساعته بود.