بازار مسکن 92 از نگاه مردم
مسکن یکی از کالاهایی است که همیشه مردم یکی از تعیین‌کنندگان اصلی شرایط در بازار معاملات آن بوده‌اند. در واقع بازار مسکن به خاطر هویت به خصوص آن، عمدتا یکی از اصلی‌ترین تاثیرات خود را از جو روانی موجود در میان مردم و جامعه می‌گیرد. به این ترتیب، در شرایطی که همیشه برای تحلیل بازار مسکن و روزهای آتی آن، از نظرات کارشناسی صاحبنظران مسکن و اقتصاددانان استفاده شده، اینبار تحلیل‌های مردمی در مورد شرایط پیش روی بازار مسکن 92، ارائه می‌شود. لازم به ذکر است این نظرها پس از مطالعه یک گزارش کارشناسی از وضعیت پیش روی بازار مسکن در سال 92، از سوی مردم ابراز شده است. تولید نمی‌کنیم، توقع ارزانی داریم؟ یکی از شهروندان تهرانی در انتقاد به وضعیت فعلی مسکن می‌گوید: در کشوری که تولید نباشد خاک ارزش پیدا می‌کند؛ پس تا زمانی‌که وضعیت تولید در کشور نابسامان است و به حالت نیمه تعطیل، باید شاهد گرانی باشیم، به خصوص در قیمت زمین و مسکن. خودمان مقصریم! به اعتقاد چند تن دیگر از شهروندان همه چیز باید در زمان خودش رخ دهد، همه چیز از جمله این گرانی‌ها دست خودمان است و بالای 70درصد مقصریم که با اعمال و خریدمان از آن دفاع می‌کنیم. از طرف دیگر اغلب مردم عادت کرده‌اند زمانی که کالا یا مسکن گران می‌شود، برای خریدن آن صف می‌کشند و همین امر باعث می‌شود دلالان و سودجویان گستاخ‌تر شوند. شهروند دیگری تاکید کرده است: بهترین چاره برای مردم در این آشفته‌بازار کنونی، تحریم اجناس گران‌قیمت مثل مسکن، طلا و... و تنها اکتفا کردن به خرید مواد غذایی، آن هم مواد غذایی ارزان در حد مورد نیاز است تا دست دلالان سودجو و سرمایه‌داران حریص قطع شود و همه پی ببرند که در مملکت مردم همه‌کاره هستند. زمانی که مردم برای یک کالا که قیمت آن غیرواقعی افزایش یافته تقاضا نداشته باشند، دلال و محتکر مجبور خواهد شد کالا را به قیمت منصفانه وارد بازار کند. تاثیر سیاست خارجی، اقتصاد داخلی و دولت! برخی از شهروندان هم مسئله سیاست خارجی را عامل تعیین کننده قیمت و وضعیت فروش دانسته‌اند. شهروندی گفته: مطمئن باشید که قیمت‌ها بالاتر می‌رود. دلیلش هم واضح هست و آن هم عدم توافق در قالب بسته 5+1 است. همین الان اگر به قصد خرید آپارتمانی به بازار مسکن بروید، از 100 مورد معرفی شده به بازار، 90 نفر از مالکان فروشنده واقعی نیستند. از طرف دیگر، چون سازنده‌ها مصالح ساختمانی را هر روز با قیمت بالاتر می‌خرند، مطمئن هستند که قیمت مسکن هم به تبعیت از قیمت مصالح بالا خواهد رفت؛ به این ترتیب الان تمایل چندانی برای فروش وجود ندارد. اما در این میان برخی دیگر از مردم، علاوه بر تاثیر سیاست خارجی، مسائل داخلی را هم در تعیین سرنوشت آتی بازار مسکن مهم عنوان کرده و اظهار کرده‌اند: پیش‌بینی کردن اوضاع اقتصادی کشور با توجه به مشکلات موجود سیاست خارجی (تحریم و...) و مشکلات داخلی (رانت‌خواری و...) به تنهایی کافی نیست، چون مجموعه‌ای از مسائل بر اقتصاد ما تاثیرگذار هستند. حداقل باید تا بعد از انتخابات صبر کرد بعد از مشخص شدن رئیس‌جمهور و کابینش، شاید بشود تحلیل نسبتا درستی از اوضاع اقتصادی کشور داشت، اما بازار مسکن که مدتی است با رکود مواجه شده فعلا همین روند را ادامه می‌دهد و کم کم رونق پیدا می‌کند البته خبری از افزایش آنچنانی قیمت‌ها هم نیست، البته توجه به این موضوع داشته باشید که بالغ بر 400 شغل به صورت مستقیم و غیرمستقیم با مسکن در ارتباط است و زمین تنها چیزی است که نه تولید می‌شود و نه می‌توان آن را وارد کرد. برخی دیگر هم دولت و سیاست‌های ناکارآمد را مقصر گرانی و رکود تورمی در بازار مسکن می‌دانند و می‌گویند: دولت در کنترل اقتصاد کشور و همچنین کنترل قیمت‌ها طی سال‌های اخیر، ناتوان و در حقیقت فاقد برنامه علمی و تحلیلی است؛ لذا اگر شرایط اینچنین ادامه پیدا کند، وضعیت از این هم که هست بدتر می‌شود. مسکن 92 ارزش سرمایه گذاری ندارد در مورد شرایط سرمایه‌گذاری در سال 92، اغلب شهروندانی اظهار نظر کرده‌اند که یا تخصص اقتصادی دارند یا بنا بر اظهارات خودشان سال‌هاست که در بازار ساخت و ساز و مسکن فعالیت داشته‌اند. یکی از این شهروندان گفته: در حال حاضر، در مرحله صعود کاذب قیمت مسکن، با وضعیت جهشی ثابت در سال جاری روبه‌رو هستیم و به این ترتیب امسال، بازار مسکن ارزش سرمایه‌گذاری ندارد. از سوی دیگر، مگر برای افزایش تولید و پیشرفت صنایع کاری انجام شده که پول‌های سرگردان بازارهای اقتصادی دیگر، امسال، به زمین و ساختمان وارد شود؟ به این ترتیب، احتمال افزایش قیمت‌ها امسال هم برای بازار مسکن با توجه به تجربه سال‌های قبل وجود دارد. شهروند دیگری با مقایسه ارزش پول ملی، قیمت دلار و طلا و همچنین قیمت مسکن این چنین استنباط کرده است: مسکن گران نشده، بلکه از جنبه‌ای دیگر ارزان هم شده است. من 3 سال قبل آپارتمانی خریدم 180 هزار دلار (180 میلیون) الان فقط 100 هزار دلار (نزدیک به 400 میلیون) آن را می‌خرند. یعنی ارزشش نصف شده است، این در حالی است که اگر این آپارتمان بخواهد به ارزش قبلی برسد، باید720 میلیون تومان خرید و فروش شود، بنابراین افزایش قیمت مسکن به صورت تدریجی ادامه دارد و کاهش قیمت در کار نیست. چرا قانون‌های کارآمد مسکوت‌اند؟ شهروند دیگری از عدم تحقق وعده‌های کارآمد در بازار مسکن از سوی مسئولان و بی‌توجهی آنان به ضرورت‌ها گلایه کرده و گفته است: چند ماهی از مطرح شدن اخذ مالیات از خانه‌های خالی و زمین‌های بلا استفاده می‌گذرد و به‌رغم تاکید دولت و بردن لایحه آن به مجلس، به دلایلی که معلوم نیست ظاهرا در مجلس مسکوت مانده است و این در حالی است که در بسیاری از کشورها با تصویب این قانون، مسکن را از یک کالای سرمایه‌ای به یک کالای مصرفی تبدیل نموده‌اند، به گونه‌ای که در حال حاضر حتی با رشد چند برابری و کاذب قیمت ارز قیمت زمین و آپارتمان در تهران گوی سبقت را از بسیاری از شهر‌های بزرگ و مطرح اروپایی ربوده است و مسکن در انحصار افراد به خصوصی قرار گرفته که حاضرند مسکن نوساز تحت مالکیت خود را چندان سال به همین حالت (نوساز) نگه دارند، به امید اینکه سود‌های آنچنانی را نصیب خود کنند. گزارش مرکز آمار نسبت تعداد خانوار به تعداد خانه‌های موجود (خصوصا در شهر تهران با 400 هزار خانه خالی) دلیلی بر این مدعا است.