«مسیریاب» راه نجات از ترافیک

انتخاب مسیر مناسب برای رسیدن به مقصد این روزها در کلانشهرهای پرترافیک به‌خصوص شهر تهران به موضوعی بسیار با اهمیت تبدیل شده است.ترافیک شدید و مسدود شدن شبکه‌های اصلی تردد درون شهری و مسیرهای بزرگراهی درحالی این روزها به یکی از معضلات مهم زندگی در کلانشهرها تبدیل شده که در بسیاری مواقع شهروندان حتی اگر در ساعات معینی از روز اقدام به تردد در این مسیرها کنند باز هم نمی‌توانند تخمین دقیقی از زمان رسیدن به مقصد داشته باشند.این درحالی است که در بسیاری موارد حتی افراد قادر به انتخاب بهترین و کوتاهترین مسیر برای رسیدن به مقصد مورد نظر با استفاده از یک الگوی ثابت ذهنی در مورد کم‌ترافیک‌ترین مسیر نیستند.هم‌اکنون وضعیت ترافیک در عمده کلانشهرها به‌خصوص پایتخت به گونه‌ای است که ممکن است مسیری که روز گذشته برای رسیدن به مقصد مورد نظر با ترافیک کمتری همراه بوده است برای روز بعد به مسیری پرترافیک تبدیل شود و به این ترتیب امکان تخمین زمان مورد نیاز برای طی مسافت مبدا تا مقصد، عملا برای شهروندان تبدیل به نوعی ریسک روزانه شده است.

در بسیاری از کلانشهرها همچون شهر تهران، به‌دلیل وجود شبکه گسترده بزرگراهی معمولا شهروندانی که برای تردد در سطح شهر و رسیدن به مقصد موردنظرشان مسیرهای بزرگراهی را انتخاب می‌کنند می‌توانند از میان چند مسیر موجود، یک مسیر را انتخاب کنند.عمده شهروندان از گذشته تاکنون، برای دور زدن معضل ترافیک به‌خصوص در ساعات اوج تردد افراد و خودروها در سطح شهر، همچون ساعات ابتدایی روز یا ساعاتی که به واسطه تعطیلی مدارس یا ادارات حجم گسترده‌ای از تردد در معابر بزرگراهی و درون شهری صورت می‌گیرد، بر مبنای حدس و گمان یا تجربه روزهای قبل، اقدام به انتخاب مناسبترین مسیر می‌کنند.این درحالی است که همیشه این روش انتخاب مسیر که بر مبنای حدس و گمان شهروندان است نمی‌تواند راهنمای خوب و دقیقی برای انتخاب مناسب‌ترین مسیر تلقی شود.شاید بارها هم برای شما اتفاق افتاده باشد که در روزهای متفاوت هفته، یک مسیر یکسان حتی در ساعات یکسان از شدت و طول ترافیک مشابه برخوردار نیست؛به عنوان مثال اگر مسیری در ساعت ۵ بعد از ظهر روز شنبه، بهترین و کم‌ترافیک‌ترین مسیر برای رسیدن به مقصد باشد هیچ تضمینی وجود ندارد که همان مسیر در همین ساعت در روز بعد -یکشنبه-نیز مناسب‌ترین انتخاب باشد.

معضل ترافیک کلانشهرها هم‌اکنون درحالی به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات و دشواری‌های زندگی در این شهرها تبدیل شده است که عمده شهروندان تلاش می‌کنند از مسیرهای میانبر و کم ترافیک برای رسیدن به مقصد استفاده کنند.این موضوع به‌خصوص زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به‌دلیل عوامل غیرطبیعی همچون قرار گرفتن در ساعات اوج تردد، قرار گرفتن در ایام و روزهای بخصوص مانند روزهای نزدیک به عید نوروز یا عوامل طبیعی همجون بارندگی، سرما یا گرمای شدید و...، شدت ترافیک تشدید شده و بیش از سایر روزها است.اغلب شهروندانی که برای فعالیت‌های غیرضرورری‌تر همچون خرید یا انجام برخی امور غیر فوری در برخی روزها وساعات در سطح شهر تردد می‌کنند شاید اگر از شدت ترافیک در سطح معابر درون شهری و بزرگراهی با خبر شوند، انجام فعالیت‌های خود را به زمان دیگری موکول کنند.این اقدام با کاهش میزان سفرهای درون شهری نه تنها منجر به کاهش سطح تردد در مسیرهای پرترافیک می‌شود بلکه به معنای ایجاد نوعی امنیت روانی در شهروندان به واسطه عدم اتلاف زمان در ترافیک‌های شدید نیز محسوب می‌شود.

شاید تا همین یکی دو سال گذشته، بهترین مرجع غیررسمی و غیر دقیق یافتن بهترین مسیرهای میانبر برای تردد در سطح کلانشهرها، رانندگان تاکسی یا افرادی بودند که به واسطه تردد روزانه و پرتعداد در سطح شهر، مسیرهای فرعی کم ترافیک را به خوبی می‌شناختند.بارها اتفاق افتاده است که رانندگان تاکسی‌های درون شهری به جای استفاده از مسیرهای معمول برای رسیدن به مقصد از مسیرهای فرعی و به اصطلاح کوچه پس کوچه‌های مختلف برای دور زدن ترافیک شدید معابر به‌خصوص ساعات اوج ترافیک استفاده کنند.اما در برخی روزها، این رانندگان با تجربه نیز در انتخاب مسیر دقیق و تخمین شدت ترافیک در مسیرهای انتخاب شده موفق نبوده‌اند.طوری‌که حتی گزارش‌ها و پیام‌های رادیویی از میزان و شدت ترافیک در ساعات مختلف روز هم در بسیاری موارد کمکی به انتخاب مسیرهای مناسب‌تر نمی‌کند.

اخیرا، راهکار مناسب تری برای دور زدن مسیرهای پرترافیک به سمت معابر خلوت‌تر درون شهری و شبکه‌های بزرگراهی فراهم شده است که به فاصله نسبتا کوتاهی به یکی از ابزارهای موثر برای کاهش حجم سفرهای غیر ضروری درون شهری و استفاده از مسیرهای جایگزین کم ترددتر در مقایسه با شبکه‌های پرتردد راه شهری تبدیل شده است.استفاده از نرم‌افزارهای «مسیر یاب» داخلی و خارجی، که به صورت آنلاین نشان‌دهنده بهترین مسیر ممکن برای دسترسی به مقصد موردنظر هستند، این روزها از سوی برخی شهروندان موردتوجه قرار گرفته است.این نرم‌افزارها به‌صورت آنلاین و پس از انتخاب مبدا و مقصد، مسیر ترجیحی برای سفرهای درون شهری و حتی برون شهری را به کاربران نمایش می‌دهند، همچنین زمان تخمینی برای رسیدن به مقصد را نیز مشخص می‌کنند.هم‌اکنون، تهران دارای یک شبکه گسترده و پیچیده جاده‌ای و خیابانی است. این شهر از آنجا که سال‌هاست با مشکل ترافیک مواجه است از همین رو مدیران شهری مجبور به طراحی و ساختن بزرگراه‌های گوناگون شده‌اند تا بتوانند معضل ترافیک را حل کنند. بیش از ۳۰ بزرگراه در تهران وجود دارد که روزانه بارترافیکی قابل توجهی را در خود جای می‌دهد.این نرم‌افزارها همچنین، شدت ترافیک در هریک از نقاط مختلف مسیر موردنظر را با رنگ‌های معینی مشخص می‌کنند تا شهروندان علاوه‌بر اطلاع از مسیر مناسب برای دسترسی به مقصد، از مدت زمان تخمینی و همچنین نقاطی که در آنها ترافیک شدید وجود دارد اطلاع پیدا کنند.همین موضوع، علاوه‌بر آگاهی بخشی به شهروندان برای انتخاب مسیر مناسب سفرهای درون شهری، زمان مناسب برای تردد در سطح شهر را نیز به آنها نشان می‌دهد. در نتیجه به واسطه اطلاع شهروندان از میزان و شدت گرفتگی در معابر شهری و شبکه‌های بزرگراهی به واسطه ترافیک شدید، بسیاری از سفرهای درون شهری غیرضروری به زمان دیگری موکول خواهد شد.این موضوع در صورت فراگیر شدن و استفاده مناسب برای تصمیم‌گیری صحیح شهروندان برای انتخاب مناسب‌ترین زمان انجام سفرهای درون شهری، به‌طور قطع اولین اثر مثبت خود را در کاهش بار ترافیکی کلانشهرها نشان خواهد داد.