برندگان ازآلفُرس تا میرزاخانی
جایزه فیلدز چیست؟
فخرالسادات هاشمی جایزه فیلدز یا نشان فیلدز (Fields Medal)جایزه ای است در رشته ریاضیات، همتراز جایزه نوبل در دیگر علوم که شرایط اهدای آن با جایزه نوبل تفاوتهایی دارد. مثلا مدال فیلدز هر چهار سال یکبار اهدا میشود، در صورتی که جایزه نوبل هرساله اهدا میشود. تفاوت دوم در شرط سنی دریافتکنندگان است، مدال فیلدز به دانشمندان کمتر از چهل سال که کار ارزندهای در ریاضیات انجام داده باشند، اهدا میشود ولی در جایزه نوبل شرط سنی وجود ندارد، بنابراین همیشه برندگان مدال فیلدز، دانشمندان جوانی هستند که در آینده کارهای بزرگتری هم خواهند کرد ولی برندگان جایزه نوبل، اغلب پر سن و سال هستند و به خاطر مهمترین تلاش عملیشان، نوبل گرفتهاند.
فخرالسادات هاشمی جایزه فیلدز یا نشان فیلدز (Fields Medal)جایزه ای است در رشته ریاضیات، همتراز جایزه نوبل در دیگر علوم که شرایط اهدای آن با جایزه نوبل تفاوتهایی دارد. مثلا مدال فیلدز هر چهار سال یکبار اهدا میشود، در صورتی که جایزه نوبل هرساله اهدا میشود. تفاوت دوم در شرط سنی دریافتکنندگان است، مدال فیلدز به دانشمندان کمتر از چهل سال که کار ارزندهای در ریاضیات انجام داده باشند، اهدا میشود ولی در جایزه نوبل شرط سنی وجود ندارد، بنابراین همیشه برندگان مدال فیلدز، دانشمندان جوانی هستند که در آینده کارهای بزرگتری هم خواهند کرد ولی برندگان جایزه نوبل، اغلب پر سن و سال هستند و به خاطر مهمترین تلاش عملیشان، نوبل گرفتهاند. سال 1924 کنگره بینالمللی ریاضی - که هر چهار سال یکبار در یکی از کشورهای جهان و از طرف اتحادیه بینالمللی ریاضی (IMU) برگزار میشود - در تورنتوی کانادا برگزار شد. در این کنگره ریاضیدانان تصمیم گرفتند به دستاوردهای برجسته ریاضیات دو تا چهار مدال طلا اهدا شود. دبیر این کنگره پروفسور جان چارلز فیلدز (John Charles Fields)، بودجه لازم را برای بنیان نهادن این جایزه اهدا کرد و برای
نخستینبار در سال 1936 این جایزه به دو ریاضیدان اهدا شد. جایزه فیلدز به نسبت سایر جوایز علمی ازجمله ابل و نوبل دارای ارزش مادی بالایی نیست و در سال 2006 این جایزه مبلغ 15000 دلار کانادا بود. با این حال ارزش معنوی این جایزه به قدری بالاست که از سال 1936 ریاضیدانان تراز اول جهان را با کسب این جایزه میشناسند. از سال 1956 این جایزه میتواند به چهار نفر از ریاضیدانان برجسته تعلق بگیرد. این مدال برای اولین بار به دو دانشمند ریاضیدان لارس آلفُرس و جسه داگلاس داده شد. تاکنون هیچ زنی برنده جایزه فیلدز نشده است و خانم میرزاخانی، نهتنها اولین ایرانی، بلکه اولین زنی است که موفق شده است این جایزه را از آن خود کند. آرتور آویلا (Artur Avila) نیز اولین دانشمندی است که از آمریکای لاتین برنده این جایزه شده است.
تصویر روی مدال فیلدز
در روی این مدال علاوهبر عکس ارشمیدس به همراه نامش، جمله زیر حک شده است:
TRANSIRE SUUM PECTUS MUNDOQUE POTIRI
تصویر پشت مدال فیلدز
«ریاضیدانان سراسر جهان به اتفاق این جایزه را به دلیل آثار برجسته تقدیممیدارند.»pic1
pic۲
EX TOTO ORBE
MATHEMATICI
OB SCRIPTA INSIGNIA
TRIBUERE CONGREGATI
همچنین در پشت این نوشته تصویری از یک شاخه زیتون است و در پشت شاخه زیتون تصویری از یک کره است که در یک استوانه با ارتفاع و قطر قاعدهای برابر قطر کره محاط گشته است. ارشمیدس اثبات کرده بود که این کره حجمش دقیقا برابر دوسوم حجم استوانه است و نیز مساحتی برابر دوسوم مساحت استوانه را دارد.
برندگان جایزه فیلدز از سال ۲۰۰۶ به قبل به این شرح هستند:
2006: آندره اُکنکوف (Andrei Okounkov) از روسیه، گریگوری پرلمان (Grigori Perelman) از روسیه، ترنس تائو (Terence Tao) از استرالیا و وندلین ورنر (Wendelin Werner) از فرانسه.
۲۰۰۲: لوران لافورژ (Laurent Lafforgue) از فرانسه و ولادمیر وودفسکی (Vladimir Voevodsky) از روسیه.
1998: ریچارد اوان بورچردز (Richard Ewen Borcherds) از انگلستان، ویلیام تیموتی گاورز (William Timothy Gowers) از انگلستان، ماکسیم کنتسویچ (MaximKontsevich) از روسیه و کورتیس مکمولن (Curtis T. McMullen) از آمریکا.
۱۹۹۴: اِفیم ایزاکویچ زِلمانوف (Efim Isakovich Zelmanov) از روسیه، پیرلویی لیونز (Pierre-Louis Lions) از فرانسه، ژان بورگن (Jean Bourgain) از بلژیک و ژانکریستف یوکوز (Jean-Christophe Yoccoz) از فرانسه.
1990: ولادیمیر درینفیلد (Vladimir Drinfeld) از شوروی سابق، وگان فردریک راندال جونز (VaughanFrederick Randal Jones) از زلاندنو، شیگفومی موری (Shigefumi Mori) از ژاپن، و ادوارد ویتن (Edward Witten) از آمریکا.
۱۹۸۶: سیمون دونالدسون (SimonDonaldson) از انگلستان، گِرِد فالتینگز (Gerd Faltings) از آلمان و مایکل فریدمن (Michael Freedman) از آمریکا.
1982: آلن کونز (Alain Connes) از فرانسه، ویلیام تورستن (WilliamThurston) از آمریکا و شینگ تونگ یاو (Shing-Tung Yau) از چین.
۱۹۷۸: پیر دلن (Pierre Deligne) از بلژیک، چارلز فِفِرمن (CharlesFefferman) از آمریکا، گریگوری مارگولیس (GrigoryMargulis) از شوروی سابق و دانیل کوییلِن (Daniel Quillen) از آمریکا.
1974: انریکو بُمبیری (EnricoBombieri) از ایتالیا و دیوید مامفرد (David Mumford) از آمریکا.
۱۹۷۰: الن بیکر (Alan Baker) از انگلستان، هیهشوکی هیروناکا (Heisuke Hironaka) از ژاپن، سرگئی پترویچ نویکوف (Sergei Petrovich Novikov) از شوروی سابق و جان گریگز تامپسون (JohnGriggsThompson) از آمریکا.
1966: مایکل اتیا (Michael Atiyah) از انگلستان، پل جوزف کوهن (Paul Joseph Cohen) از آمریکا، الکساندر گروتندیک (AlexanderGrothendieck) از فرانسه و استفان اسمِیل (Stephen Smale) از آمریکا.
۱۹۶۲: لارس هرماندر (LarsHörmander) از سوئد و جان میلنُر (John Milnor) از آمریکا.
1958: کلاوس رت (Klaus Roth) از آمریکا و رنه توم (René Thom) از فرانسه.
۱۹۵۴: کنیهیکو کُدایرا (Kunihiko Kodaira) از ژاپن و ژانپیر سِر (Jean-Pierre Serre) از فرانسه.
1950: لوران شوارتز (LaurentSchwartz) از فرانسه و اتل سلبرگ (Atle Selberg) از نروژ.
۱۹۳۶: لارس آلفورث (Lars Ahlfors) از فنلاند و جس داگلاس (JesseDouglas) از آمریکا.
تصویر روی مدال فیلدز
در روی این مدال علاوهبر عکس ارشمیدس به همراه نامش، جمله زیر حک شده است:
TRANSIRE SUUM PECTUS MUNDOQUE POTIRI
تصویر پشت مدال فیلدز
«ریاضیدانان سراسر جهان به اتفاق این جایزه را به دلیل آثار برجسته تقدیممیدارند.»pic1
pic۲
EX TOTO ORBE
MATHEMATICI
OB SCRIPTA INSIGNIA
TRIBUERE CONGREGATI
همچنین در پشت این نوشته تصویری از یک شاخه زیتون است و در پشت شاخه زیتون تصویری از یک کره است که در یک استوانه با ارتفاع و قطر قاعدهای برابر قطر کره محاط گشته است. ارشمیدس اثبات کرده بود که این کره حجمش دقیقا برابر دوسوم حجم استوانه است و نیز مساحتی برابر دوسوم مساحت استوانه را دارد.
برندگان جایزه فیلدز از سال ۲۰۰۶ به قبل به این شرح هستند:
2006: آندره اُکنکوف (Andrei Okounkov) از روسیه، گریگوری پرلمان (Grigori Perelman) از روسیه، ترنس تائو (Terence Tao) از استرالیا و وندلین ورنر (Wendelin Werner) از فرانسه.
۲۰۰۲: لوران لافورژ (Laurent Lafforgue) از فرانسه و ولادمیر وودفسکی (Vladimir Voevodsky) از روسیه.
1998: ریچارد اوان بورچردز (Richard Ewen Borcherds) از انگلستان، ویلیام تیموتی گاورز (William Timothy Gowers) از انگلستان، ماکسیم کنتسویچ (MaximKontsevich) از روسیه و کورتیس مکمولن (Curtis T. McMullen) از آمریکا.
۱۹۹۴: اِفیم ایزاکویچ زِلمانوف (Efim Isakovich Zelmanov) از روسیه، پیرلویی لیونز (Pierre-Louis Lions) از فرانسه، ژان بورگن (Jean Bourgain) از بلژیک و ژانکریستف یوکوز (Jean-Christophe Yoccoz) از فرانسه.
1990: ولادیمیر درینفیلد (Vladimir Drinfeld) از شوروی سابق، وگان فردریک راندال جونز (VaughanFrederick Randal Jones) از زلاندنو، شیگفومی موری (Shigefumi Mori) از ژاپن، و ادوارد ویتن (Edward Witten) از آمریکا.
۱۹۸۶: سیمون دونالدسون (SimonDonaldson) از انگلستان، گِرِد فالتینگز (Gerd Faltings) از آلمان و مایکل فریدمن (Michael Freedman) از آمریکا.
1982: آلن کونز (Alain Connes) از فرانسه، ویلیام تورستن (WilliamThurston) از آمریکا و شینگ تونگ یاو (Shing-Tung Yau) از چین.
۱۹۷۸: پیر دلن (Pierre Deligne) از بلژیک، چارلز فِفِرمن (CharlesFefferman) از آمریکا، گریگوری مارگولیس (GrigoryMargulis) از شوروی سابق و دانیل کوییلِن (Daniel Quillen) از آمریکا.
1974: انریکو بُمبیری (EnricoBombieri) از ایتالیا و دیوید مامفرد (David Mumford) از آمریکا.
۱۹۷۰: الن بیکر (Alan Baker) از انگلستان، هیهشوکی هیروناکا (Heisuke Hironaka) از ژاپن، سرگئی پترویچ نویکوف (Sergei Petrovich Novikov) از شوروی سابق و جان گریگز تامپسون (JohnGriggsThompson) از آمریکا.
1966: مایکل اتیا (Michael Atiyah) از انگلستان، پل جوزف کوهن (Paul Joseph Cohen) از آمریکا، الکساندر گروتندیک (AlexanderGrothendieck) از فرانسه و استفان اسمِیل (Stephen Smale) از آمریکا.
۱۹۶۲: لارس هرماندر (LarsHörmander) از سوئد و جان میلنُر (John Milnor) از آمریکا.
1958: کلاوس رت (Klaus Roth) از آمریکا و رنه توم (René Thom) از فرانسه.
۱۹۵۴: کنیهیکو کُدایرا (Kunihiko Kodaira) از ژاپن و ژانپیر سِر (Jean-Pierre Serre) از فرانسه.
1950: لوران شوارتز (LaurentSchwartz) از فرانسه و اتل سلبرگ (Atle Selberg) از نروژ.
۱۹۳۶: لارس آلفورث (Lars Ahlfors) از فنلاند و جس داگلاس (JesseDouglas) از آمریکا.
ارسال نظر