درآمدی ندارند اما...

صحنه‌های فحاشی هواداران فوتبال و یا رفتارهای خاص آنها در بسیاری از مسابقات همواره مورد توجه رسانه‌هاست ، آنها خواه ناخواه، همگام با اتفاقاتی که بر روی سکوها رخ می دهد، پیام هواداران و تماشگران را مخابره کرده‌اند. سکوهای ورزشگاه‌های ما این روزها، اگرچه رونق دهه گذشته را ندارد و اگرچه با افول فوتبال اصفهان و کاهش کیفیت فوتبال ایران، رنگ و بوی سابق را ندارد اما، همان معدود هواداران حاضر در ورزشگاه‌ها، نقشی کلیدی در اتفاقات فوتبال ایفا می‌کنند.

خیلی کم پیش می‌آید که والدین ما حاضرشوند کودک و نوجوان خود را راهی ورزشگاه‌هایی کنند که سکوهای آن، همواره شاهد انواع و اقسام فحاشی‌ها و رفتارهایی است که در شأن فوتبال ایران نیست. رفتارهایی که به نظر می‌رسد چندان مدیریت شده نیست و هرکس به سهم خود و بنا به ظرفیتی که دارد، آن را روی سکوها و به هنگام خوشحالی یا ناراحتی، نشان می‌دهد. برخی اعتقاد دارند که سکوهای ورزشگاه‌های ما، به نوعی برآیندی از جامعه بیرونی و البته نماد این جامعه به شمار می‌روند. سکوهایی که فرهنگ عامه مردم را به خوبی نشان می‌دهند و در واقع، اتفاقات ناگوار روی سکوها، برآیند آن چیزی است که در سطح کشور می‌گذرد. با این حال، منتقدان چنین تفکری، اعتقاد دارند که به دلیل شرایط ورزشگاه و عدم مدیریت و بی توجهی، شاهد اتفاقاتی ناگوار در سطح ورزشگاه‌های کشور هستیم.

ارها در مسابقات آسیایی، هنگامی که تماشاگران خارجی یک تیم راهی ایران می‌شوند، رفتارهای صحیح آنها نظیر تمیزکردن ورزشگاه‌ها، حمایت از تیم تا لحظه آخر، مدل برخوردی و ده‌ها مسئله دیگر، برای رسانه‌های داخلی ما جلب توجه کرده است. این موضوع اما آنچنان که باید در دستور کار مسئولان فرهنگی فوتبال ما قرار ندارد و انگار قرار نیست یک روز برای هوادارانی که اتفاقا نقش خیلی مهمی در رویدادهای فوتبالی دارند، فرهنگ‌سازی صورت گیرد. بخواهیم قبول کنیم یا نه، هواداران نیز جزئی از این فوتبال هستند که اتفاقا صدای آنها، خیلی وقت‌ها بیش از دیگر اجزای فوتبال، بالا می‌رود، پس اگر قرار باشد که فحاشی‌های آنها و یا رفتارهای نامناسبشان، برند فوتبال ما شود، دیگر نمی‌توان امیدی به آینده فرهنگی فوتبال این مرز و بوم داشت.

لیدرهایی که به فوتبال اصفهان خط می‌دهند

بخواهیم قبول کنیم یا نه، امروز، سکوها نقش مهمی در تعیین معادلات فوتبالی ما به خود اختصاص داده‌اند و این مساله، در شهر اصفهان به عنوان شهری که طی سال‌های گذشته هواداران پرشوری را به خود دیده، بیشتر احساس می‌شود. دو باشگاه سپاهان و ذوب‌آهن اصفهان اگرچه به نسبت باشگاه‌های سرخابی و حتی تیمی نظیر تراکتورسازی تبریز، هواداران کمتری را به خود اختصاص داده‌اند اما به خوبی می‌توان این دو باشگاه را در رده باشگاه‌های پرقدمت و البته پرطرفدار ایران عنوان کرد.

سپاهان که طی پنج سال گذشته، پرنوسان‌ترین دوران خود را نسبت به دهه گذشته آن سپری کرده، حالا به عنوان باشگاهی که هواداران آن نقش بسیاری در تعیین معادلاتش دارند، مطرح است. جایی که حتی لیدرهای این باشگاه اصفهانی نیز موضوع را به خوبی تایید می‌کنند. اما این لیدرها چگونه انتخاب می‌شوند، چگونه به فوتبال می‌آیند و چگونه در ادامه برای مسئولان باشگاه خود تعیین تکلیف می‌کنند؟! علی محمدی، از لیدرهای قدیمی سپاهان که سال‌ها در این باشگاه اصفهانی حضور داشته، با اشاره به این موضوع می‌گوید: لیدر به معنای رهبر و سرگروه است و غالباً افراد با شناخت و رابطه موجود، آنها را به عنوان سرگروهی انتخاب می‌کنند تا در ورزشگاه‌ها از آن تبعیت کنند. به هر حال، یک نفر در مدت زمان به خصوصی تعصب خود را نشان می‌دهد و مردم قبول می‌کنند که در حمایت از تیم یا باشگاه خاصی از او حمایت و پیروی کنند.

او به ویژگی‌های انتخاب یک لیدر اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: نکته مهم در انتخاب یک لیدر، مقبولیت است. زیرا اگر او در بین طرفداران یک تیم مقبولیت نداشته باشد، نمی‌تواند در تشویق تیم‌های مختلف موفق باشد. در باشگاه‌های سرخابی لیدرها، شرایط بسیار خوبی دارند. در واقع کسی که به عنوان هوادار در کانون حضور پیدا می‌کند، مقبولیت بسیاری بین هواداران آن تیم دارد. متأسفانه در اصفهان آنگونه که باید لیدرهای باشگاه‌ها مورد حمایت هواداران مختلف و مقبولیت لازم نیستند و تنها یکی دو نفر مثل مهدی میرسعیدی، لیدر قدیمی سپاهان، مورد مقبولیت دیگر هواداران قرار دارد.

درآمد یک لیدر چقدر است؟

بارها شده که صحنه‌هایی درباره رفتار برخی لیدرها و بحث‌های مالی آنها مطرح شده که هیچ یک مورد تأیید قرار نگرفته‌اند. اما سئوال اینجاست که یک لیدر در شهر اصفهان چقدر درآمد دارد. محمدی، لیدر قدیمی سپاهان می‌گوید: از زمانی که کانون هواداران در اصفهان و باشگاه سپاهان راه افتاد، به خاطر فعالیت‌های لیدرها حقوقی به آنها اختصاص پیدا می‌کند و تا جایی که می‌دانیم، در هر بازی بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به یک لیدر به خاطر رهبری و کنترل هواداران پرداخت می‌شود. با این حال، بسیاری از لیدرها در درجه نخست به خاطر علاقه به یک تیم، راهی ورزشگاه‌ها می‌شوند اما به هر حال یک لیدر با حضور در فوتبال، درآمدهایی نیز کسب می‌کند.

نقش قابل توجه سکوها در اتفاقات فوتبالی

اما با این حال و در شرایطی که خیلی از لیدرها، درآمد چندانی هم از فوتبال ندارند، نقش آنها در تعیین معادلات فوتبالی امروز اصفهان، قابل چشم‌پوشی نیست. جایی که محمدی هم به این موضوع اشاره می کند: باید بگویم که امروز سکوها در تغییر سرمربی، بازیکن، مدیرعامل و دیگر مسائل فوتبال اثرگذار هستند و به نظر من ۹۰ درصد حواشی اخیر سپاهان به دلیل مسائلی بودکه روی سکوها صورت گرفت. اگر نگاهی به بازی‌های فوتبال ایران و اصفهان بیاندازیم، متوجه می‌شویم که هر کس سکوها را در اختیار دارد، یک برگ برنده در اختیار دارد و به خوبی با استفاده از محبوبیت خود به اهدافش دست پیدا می‌کند.

جای فرهنگ‌سازی در ورزشگاه‌های ما خالی است

این هوادار سپاهان اما به موضوع فرهنگ‌سازی در این زمینه هم اشاره می‌کند و تاکید می کند: برای فرهنگ‌سازی باید کار و تلاش کرد اما متأسفانه امروزه نه باشگاه‌ها در این زمینه کاری انجام می‌دهند و نه لیدرها تجربه و آشنایی لازم را با این موضوع دارند. سال‌ها پیش کلاس‌های مختلفی در زمینه مدیریت سکوها و فرهنگ هواداری از سوی کانون هواداران باشگاه سپاهان برگزار می‌شد اما متأسفانه امروز، آنگونه که باید، این کلاس‌ها تداوم ندارد و مسئولان نیز برای فرهنگ‌سازی روی سکوها برنامه‌ریزی لازم را ندارند. متأسفانه برخی که با فعالیت‌های مقطعی، تلاش می‌کنند سکوها را کنترل کنند؛ به دنبال فرهنگ‌سازی در این زمینه نیستند و مشکلات بسیاری در این زمینه به وجود آمده است.