رضا اخلاق پور

بازار سرمایه همچنان با نوسان های مختلف قیمتی مواجه است ،به طوریکه قیمت سهام در نمادهاو شاخص های مختلف بازار ،چند روزی صعودی است و چند روزی نزولی. اما به نظر می رسد که در حال حاضر انتظار از رشد پایدار در بازار سرمایه چندان منطقی نباشد،چراکه همچنان بخش های مختلف اقتصادی کشوربا کاهش تقاضا و رکود مواجه هستند ودر اقتصاد داخلی نیز شاهد تحرک خاصی نیستیم و واحدهای تولیدی به دلیل نبود بازار فروش همچنان با پایین ترین ظرفیت در حال تولید هستند و علاوه بر آن در بازارهای موازی نیز نظیر بازار مسکن، سکه، ارز و ... رونق خاصی وجود ندارد، بنابراین در شرایط فعلی انتظاراز افزایش رشد سودآوری وشاخص ها در بازار سرمایه چندان منطقی نیست.

 

بورس باید دماسنج اقتصادی کشور باشد

بازار سرمایه در هر کشوری بازتابی از وضعیت وشرایط اقتصادی آن کشور ا ست، اما متاسفانه در ایران به نظر می رسد که بازار سرمایه طی سال های گذشته از این مسیر خارج شده و واقعیت های اقتصاد را آن طور که باید ،نشان نمی دهد. برای مثال بورس در سال های گذشته که اقتصاد کشور در اوج رکود قرار داشت، همچنان با افزایش تقاضا و رشد سطح عمومی قیمت هاو شاخص کل مواجه بود .چراکه برخی سیاست ها و دخالت های دولت ازجمله افزایش قیمت دلار از ۱۰۰۰ تومان به بیش از ۳۰۰۰تومان توانست اثر مثبتی را در این بخش از اقتصاد بگذارد و متغیرهای بورس را تا میزان قابل توجهی افزایش دهد.سیاست ها و دخالت هایی که باعث شده که شاخص بورس نتواند وضعیت اقتصادی کشور را آنطور که در واقعیت است ،نشان دهد .در صورتی که در دیگر کشورها،بازارهای سرمایه به تابعیت از وضعیت اقتصادی آن کشور حرکت کرده و با توجه به وضعیت و شرایط اقتصادی موجود در کشور ، به پارامترهای مختلف اقتصادی واکنش های مثبت و منفی نشان می دهند.

عدم شفافیت؛ مشکل بازار سرمایه

به نظر می رسد که یکی از بزرگترین مشکل های فعلی بازار سرمایه، عدم شفافیت است . چراکه سازمان بورس در واقع باید فقط تنظیم کننده مقررات وناظر بر اجرای قوانین ومقررات توسط سایر شرکت ها و فعالان بازار باشد وبه هیچ عنوان نباید در بازار ونوسان های شاخص ها دخالت کند . همچنین سازمان بورس بایداز شرکت ها ،آمار تجدید ارزیابی شده صورت های مالی شان رامطالبه کند و شرکت هاراملزم کند تا دلایل تغییر ارقام مندرج درصورت های مالی خود را بیان کنند تا مشخص شود که این تغییرات بدلیل افزایش کارایی وتولید وفروش شرکت بوده و در سال های بعد نیز تداوم خواهد داشت یا فقط بدلیل افزایش ارزش روز دارایی هایشان بوده است .بطور مثال به نظر می رسد که افزایش قیمت سهام شرکت های گروه خودرویی که در شاخص بورس نیز تاثیر گذاشته ،بیشتر مربوط به تجدید ارزیابی ها و همچنین خوش بینی فعالان بازار از آینده بازار این گروه بوده و به عملکرد فعلی آنها مربوط نمی شود. بنابراین در شرایطی که بورس ما از غیر شفاف بودن اطلاعات رنج می برد؛حتما این موضوع باید در اولویت سازمان بورس قرار بگیرد. نکته مهم دیگر برای بورس ما متصل شدن به بورس های بین المللی است. ورود سرمایه و ارتباط با بورسهای بین المللی به شفافیت بورس کمک می کند و باعث می شود تا بورس از شرایط انحصاری خارج شود . برای مثال اگر کسی در حال حاضر حدود۱۰ میلیارد تومان پول نقد داشته باشد و آنها را وارد بازار طلا و سکه کند ،می تواند تمام بازار را بهم بزند، موضوعی که در حال حاضر دربورس ما نیز وجود دارد و از این جهت نبایدعر ضه و تقاضا محدود شود،بنابراین متصل شدن به بورس های بین المللی ضمن اینکه می تواند باعث شودکه تاحدودی زیادی بازار سرمایه از شرایط انحصار خارج شود وبه شفاف شدن صورت های مالی شرکت ها نیز کمک کند.

صنعت بیمه ،صنعتی رو به رشد

پیش از اعمال تحریم های بیمه ای، نفتکش هایی که نفت خام ایران را به بازارهای جهانی حمل می کردند، تحت پوشش شرکت های بیمه بزرگ اروپایی بودند. ولی محدودیتهای تحریم باعث شد تا این شرکت ها برخلاف قراردادهایی که با نهاد ناظر صنعت بیمه ایران داشتند، از انجام تعهدات خود عقب نشینی کنند . اما اجرای برجام و لغو تحریمها صنعت بیمه را نیز متحول کرده است .به طوری که از زمان اجرایی شدن برجام تاکنون بسیاری از شرکت های بزرگ بیمه گذار برای از سرگیری روابط بیمه ای با ایران اعلام آمادگی کرده اند. موضوعی که در کنار افزایش درآمدهای بیمه های بازرگانی ،می تواند باعث افزایش سوداوری صنعت بیمه در اینده ای نه چندان دور شود.

گروه فولادی چشم انتظار تحولات قیمتی آینده

برخی نگرانی ها از نوسان های قیمت های جهانی سنگ آهن باعث شده تا علیرغم داشتن شرایط برای افزایش سودآوری شرکت های فعال دراین صنعت ،خریداران و سرمایه گذاران با جو احتیاط بیشتری رفتارکنند .چرا که یکی از شرایط اصلی صعود مستمر گروه های مذکور ادامه رشد قیمت های جهانی است که با توجه به جو شکننده بین المللی بخصوص کشور چین ،این موضوع در هاله ای از ابهام قرار گرفته ا ست . بنابراین در صورتی که در روزهای آینده قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی تثبیت و روند افزاشی خود را ادامه دهد ،این موضوع می تواند باعث افزایش تقاضا و قیمت سهام در نمادهای مختلف گروه معدنی و حتی تبدیل شدن این گروه به یکی از لیدرهای بازار سرمایه شود