معصومه دیودار با وجود آنکه ماه رمضان ماه روزه‌داری و پرهیز از غذاست، اما علاقه ایرانی‌ها به غذا از یکسو و وجود اقوام مختلف از دیگر سو سبب به‌وجود آمدن رژیم غذایی خاصی در ماه رمضان شده است که از شهری به شهر دیگر تفاوت دارد. این تنوع قابلیت تبدیل شدن به جاذبه‌ای برای گردشگری غذا را دارد؛ به‌ویژه آنکه می‌توان با سفری چند ساعته از شمال به جنوب کشور با غذاهای مختلفی روبه‌رو شد که هر یک جذابیت‌های خاص خود را دارد از طعم و رنگ و عطر آن گرفته تا روش پخت و سرو آن.نگاهی به آداب و رسوم غذایی هر کدام از مناطق ایران نشان می‌دهد برخلاف آنچه از ماه رمضان و گرسنگی در نظر داریم، گردشگری غذا یکی از قابلیت‌های این ماه است. این نوع از گردشگری، یکی از انواع گردشگری است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ این در حالی است که سایر کشورهای مسلمان همانند مالزی از تنوع غذایی خود برای جذب گردشگر بهره می‌جویند. ظرفیت‌های غذایی اقوام ایرانی به اندازه‌ای است که می‌توان تنها برای ماه رمضان، تورهایی خاص تعریف کرد که علاوه‌بر دیدن آداب و رسوم اقوام در این ماه مبارک، از دستپخت خوب مردان و زنان این مرزو بوم لذت برد؛ لذتی خاص که در ماه رمضان صد چندان خواهد بود.pic1

فوت «دُیماج»پزی!
قزوینی‌ها انواع آش و هلیم را در کنار «دیماج» به‌عنوان غذاهای مخصوص ماه رمضان صرف می‌کنند. انواع آش و هلیم را می‌توان در محلات مختلف قزوین پیدا کرد؛ اما دیماج را می‌توانید در منزل نیز درست کنید؛ چراکه دستور پخت ساده‌ای دارد، اما باز نمی‌توان از فوت کوزه‌گری غافل شد. پس بهتر است غذای محلی را با دستپخت کسی که به قول معروف، پیر کار است بخورید.
pic2


«لرزان» پای سفره‌های افطار!
شاهرودی‌ها و دامغانی‌ها «لرزان» را در سفره‌های افطار خود دارند، غذایی که مشابه ژله در ظرف لغزنده و ماده اصلی آن از نشاسته تشکیل شده است.
البته این غذای خاص را مانند بسیاری از غذاهایی که اقوام مختلف در ماه رمضان طبخ می‌کنند در رستوران‌های سطح شهر نمی‌توان پیدا کرد و باز باید میهمان یکی از دوستان و آشنایان شاهرودی یا دامغانی شد تا بتوان طعم آن را چشید.pic۳

«لگیمات» جنوبی
در خوزستان انواع آش، فرنی، شیربرنج، شله زرد و حلوا رواج دارد و عرب‌های خوزستان نیز سمبوسه، تشریبه، ماقوده، هریس و محلبی را به‌عنوان غذای افطار صرف می‌کنند. سمبوسه را می‌توان در هر کوچه و برزن پیدا کرد و بالطبع بازار و خیابان‌های اصلی خوزستان منبع اصلی فروش سمبوسه در طعم‌های مختلف هستند. «لگیمات» که مشابه زولبیا و بامیه است، دیگر خوراک ماه رمضان در خوزستان به حساب می‌آید که همراه با قهوه تلخ عربی صرف می‌شود. این شیرینی را می‌توان در برخی از مغازه‌های مخصوص در بازار عرب‌ها پیدا کرد. در سال‌های اخیر فلافل به غذاهای افطاری این منطقه افزوده شده است و همچنین خورش بامیه نیز جایگاه خود را در سفره افطار دارد که آن هم پیشنهاد می‌کنیم میهمان یکی از هموطنان خوزستانی شوید تا بتوانید طعم اصلی آن را بچشید.pic4

گیلان؛ شهر خلاق آشپزی
اگر از شمال کشور شروع کنیم، گیلان به‌عنوان شهری که نماینده شهر خلاق ایران در زمینه آشپزی در یونسکو است، انواع خورش‌های محلی مانند تُرشِ تَره، فسنجان، باقالی قاتوق (باقلاقاتوق) را در سفره سحری دارد و افطار نیز در این منطقه بیشتر شامل فرنی، رشته خُشکار، کوکو و آش می‌شود. به جرات می‌توان گفت گیلان یکی از معدود استان‌هایی است که رستوران‌هایش غذای محلی سرو می‌‌کنند. در واقع می‌توان در نخستین رستوران مرکز استان حتی رستوران‌های بین راهی غذاهای محلی را پیدا کرد. حتی دسترسی به رشته خُشکار از این نیز راحت‌تر است؛ چراکه افراد محلی در گوشه و کنار شهر و بازارهای محلی در حال ریختن رشته آن هستند و مسافران به سادگی می‌توانند آن را تهیه کنند. اگر خواستار آن هستید که طعم رشته خُشکار را بچشید و زمانی هم برای سفر به گیلان ندارید، می‌توانید در میدان انقلاب و میدان تجریش هم آن را پیدا کنید، اما سایر خورش‌ها و فرنی را باید در منزل یکی از دوستان شمالی خود میل کنید؛ چراکه فوت و فن خاص خود را دارد.pic۵

میدان خوراکی‌های اردبیل و تبریز
تبریزی‌ها نیز مانند گیلانی‌ها و اردبیلی‌ها فرنی را دارند؛ اما دلمه، کتلت، کوکو، ختایی، شیربرنج، اهری و هلیم نیز پای ثابت سفره افطار آنها است. در برخی رستوران‌ها و سفره‌خانه‌های تبریز هم می‌توان تعدادی از غذاهای سنتی ماه رمضان را پیدا کرد. در میدان مرکزی اردبیل روبه روی مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مغاره‌های حلوای سیاه که مخصوص این شهر است پیدا می‌شود که در ماه رمضان رنگ و طعم خاصی پیدا می‌کند. مشابه قزوینی‌ها، اردبیلی‌ها و تبریزی‌ها آش دوغ معروف خود را در سفره افطار می‌آورند اما فرنی با مربای گل نیز در این ماه جای خاص خود را در سفره افطار دارد. به جرات می‌توان گفت شیرینی‌ها و مرباهایی که در استان‌های شمال غربی درست می‌شود، به لحاظ طعم و رنگ همانند ندارد. در مغازه‌های میدان اصلی شهر و بازار سنتی تبریز می‌توان انواع آن را پیدا کرد.pic6

«کولیره» کردستان بخورید
اما در کردستان در سفره‌ افطار معمولا شربت، پنیر، ماست، نوعی نان مخصوص به نام برساق، نان سنگک، بامیه و زولبیا، خرما و سبزی یافت می‌شود و بعضی از خانواده‌ها برای افطار هلیم تهیه می‌کنند. در گذشته پخت نان تاوه‌ای و برساق در کردستان رواج داشت؛ اما در حال حاضر پخت آن منحصر به روستاها و نمایشگاه‌های اقوامی شده است که در تهران برگزار می‌شود. همچنین در کردستان «کولیره» را در روزهای خاصی از ماه رمضان می‌پزند که نانی محلی است و با آرد، مغز گردو و روغن محلی تهیه می‌شود. مردمان این منطقه همچنین «نان جشن» را به مناسبت جشن عید فطر می‌پزند و آن را در این روز میان سایر روزه‌داران تقسیم می‌کنند. پس اگر تمایل دارید طعم این نان‌های خاص را بچشید باید در روزهای خاصی به کردستان سفر کنید. شاید بتوانید مشابه آن را در نمایشگاه گردشگری و اقوام پیدا کنید.pic۷