شبکه های اجتماعی، سیاه یا سفید؟
تا همین چند سال قبل اس‌ام‌اس یا همان پیامک از جمله امکانات جانبی تلفن‌های همراه برای ارتباطات میان‌فردی بود، امکانی که حالا و با ورود گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های متفاوت، ارتباطات میان‌فردی را با سرعتی زیاد گسترش داده و شبکه‌ای عظیم و البته متفاوت از ارتباطات فردی و گروهی را پدید آورده است. اگرچه دنیا به سمت استفاده از این شبکه‌های اجتماعی رفته است و این عزیمت به دنیای مجازی جدید تا حدود زیادی تحت تاثیر تولیدات هرروزه تکنولوژی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است، اما به نظر می‌رسد حرکت مردم کشورمان به سمت شبکه‌های مجازی به ظاهر چندان خوشایند دولتی‌ها نیست. این را می‌توان از بیلبوردهای تبلیغاتی که در سطح شهر یا در واگن قطارهای مترو شهری نصب شده‌اند دریافت، بیلبوردهایی که به دوری افراد و اعضای خانواده از یکدیگر در نتیجه استفاده از موبایل‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های آن اشاره دارد. حتی زمانی که به سینما می‌روید تا فیلمی را تماشا کنید در نهایت این طور متوجه می‌شوید که پیام مستقیم یا غیرمستقیم فیلم نوعی هشدار نسبت به شبکه‌های اجتماعی و خطرات نهفته در پس استفاده ازآنها بوده است.
چنین تلاش‌هایی در حالی صورت می‌گیرد که ورود این شبکه‌های اجتماعی به دلایل سیاسی و اقتصادی فراوان نگرانی‌هایی را برای دولت به وجود آورده است. برای مثال، گرایش مردم به شبکه‌های اجتماعی تا حدودی درآمدهای شرکت‌های مخابراتی را تحت تاثیر قرار داده است. از سویی گسترش استفاده از شبکه‌های اجتماعی نوعی فضای غیرقابل کنترل را به وجود آورده است که می‌تواند نگرانی‌هایی را برای سیاست‌گذاران ایجاد کند. اما با تمام این تفاسیر و با وجود اینکه شبکه‌های اجتماعی می‌توانند تبعات مثبت یا منفی فراوانی داشته باشند، همان‌طور که اشاره شد به نظر می‌رسد این روزها بیشتر روی تبعات منفی این تکنولوژی تاکید می‌شود.
از همین رو، با توجه به فراگیر شدن شبکه‌های اجتماعی و تمام نگرانی‌ها یا سوال‌هایی که نسبت به تبعات آن وجود دارد، مطالعه سخنرانی استادان حوزه علوم ارتباطات اجتماعی و جامعه‌شناسی در میزگردی که دوشنبه گذشته در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه برگزار شد، خالی از لطف به نظر نمی‌رسد. این میزگرد که با تلاش دانشجویان رشته ارتباطات دانشکده علوم ارتباطات علامه طباطبایی و دانشگاه تهران برگزار شد، تلاشی بود برای بررسی ابعاد و پیامدهای گسترش شبکه‌های اجتماعی در جامعه. این میز گرد با حضور دکتر‌هادی خانیکی مدرس و عضو هیات علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه، دکتر مهدی منتظر قائم استادیار گروه ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دکتر عبدالله گیویان عضو هیات علمی دانشکده صدا و سیما، دکتر محمود شهابی، جامعه شناس و عضو هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر یونس شکرخواه عضو هیات علمی دانشگاه تهران، دانشکده مطالعات جهان برگزار شد.
در گفتارهایی از استادان یاد شده در این میزگرد ابعاد دیگری از گسترش شبکه‌های اجتماعی و تاثیرات آن را نیزدرپرونده پیش رو
مطالعه می کنید.