دنیای ماشین بررسی می‌کند
فراز و فرود فروش خودرو در قاره سبز
خودروسازی در اروپا را اغلب به‌عنوان صنعتی شیک و لوکس با سخت‌گیری و با محدودیت‌های فراوان می‌شناسند. قیمت‌هایی که حتی در نسخه‌های پایه نیز چندان ارزان نیستند از یکسو و قوانین پیچیده مربوط به ایمنی، آلایندگی و مصرف سوخت از سوی دیگر شاید تولیدات خودروسازان این قاره را از نظر ضریب اطمینان بی‌رقیب کرده باشند، اما از دیدگاه فروش انبوه در قیاس با آمریکایی‌ها و آسیایی‌ها به‌صورت محسوس عقب هستند. جنرال‌موتورز به‌عنوان غول خودروسازی آمریکا و تویوتا به‌عنوان پرچمدار خودروهای آسیایی مجالی برای نفس کشیدن فولکس‌واگن که خود را بزرگ‌ترین خودروساز اروپا نامیده، باقی نگذاشته است؛ اما اکنون با عبور از منجلاب بحران اقتصادی و مشاهده بارقه‌های رشد بازارهای مالی، اتحادیه اروپا در دورنمای خود بارقه‌های امیدی را مشاهده می‌کند که پیش از این انتظارش را نداشت.
خودروسازی در اروپا را اغلب به‌عنوان صنعتی شیک و لوکس با سخت‌گیری و با محدودیت‌های فراوان می‌شناسند. قیمت‌هایی که حتی در نسخه‌های پایه نیز چندان ارزان نیستند از یکسو و قوانین پیچیده مربوط به ایمنی، آلایندگی و مصرف سوخت از سوی دیگر شاید تولیدات خودروسازان این قاره را از نظر ضریب اطمینان بی‌رقیب کرده باشند، اما از دیدگاه فروش انبوه در قیاس با آمریکایی‌ها و آسیایی‌ها به‌صورت محسوس عقب هستند. جنرال‌موتورز به‌عنوان غول خودروسازی آمریکا و تویوتا به‌عنوان پرچمدار خودروهای آسیایی مجالی برای نفس کشیدن فولکس‌واگن که خود را بزرگ‌ترین خودروساز اروپا نامیده، باقی نگذاشته است؛ اما اکنون با عبور از منجلاب بحران اقتصادی و مشاهده بارقه‌های رشد بازارهای مالی، اتحادیه اروپا در دورنمای خود بارقه‌های امیدی را مشاهده می‌کند که پیش از این انتظارش را نداشت. حالا اروپایی‌ها به فکر فتح بازارهای بیشتر و تهدید یانکی‌ها و چشم‌بادامی‌ها افتاده‌اند.
در دنیا چه خبر است؟
طبق آمارهای ارائه‌شده از منابع اقتصادی، سال گذشته میلادی چیزی بیش از ۹۲ میلیون خودرو در سراسر دنیا تولید شد. عددی که تقریبا رشدی ۳درصدی را نشان می‌دهد. چین با رکورد نزدیک به ۲۴ میلیون دستگاه در سال همچنان یکه‌تاز است. مجموعه اتحادیه اروپا با رکورد ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاهی‌اش جایگاه «غیرقابل استناد» دومی‌اش را تثبیت کرد. از آن جهت غیرقابل استناد که از نظر کارشناسان آمار، در لیست تولیدکنندگان، تنها باید نام یک کشور و نه مجموعه‌ای از کشورها باشد. با این اوصاف، رتبه دوم واقعی از آن آمریکا است. کشوری که آرام‌آرام زخم‌های عمیق خود را مرهم می‌گذارد و با تیراژ ۱۲ میلیون دستگاه رشد شکننده‌ای را ثبت کرده است. ژاپنی‌ها هم که دیگر یارای جنگ و جدل قدیم را ندارند، با رکورد ۱۰ میلیون دستگاهی تازه به سال ۲۰۰۹ خود بازگشته‌اند. مقام چهارم جایی است که اولین اروپایی را می‌بینیم؛ آلمان. که با تولید تقریبی ۲/ ۶ میلیون دستگاهی‌اش برای به زیر کشیدن نفر بالایی راه سختی را در پیش دارد چه رسد به چین دست‌نیافتنی. خودروسازان چینی که هم‌اکنون در صدر تولید قرار دارند، اخیرا میزان تولید خود را هرچند با سرمایه‌گذاری مشترک به میزان قابل‌توجهی افزایش داده‌اند، اما بخشی از رشد تولید چینی‌ها در سال‌های گذشته که به ۲۰ درصد می‌رسید، مدیون تولید مشترک با برندهای معتبر خارجی است.
اما نکته مهم آن است که به‌‌رغم پیشتازی چین، بیشترین میزان تولید خودرو در نیمه نخست ۲۰۱۵ متعلق به شرکت فولکس‌واگن آلمان با ۵ میلیون و ۴۰ هزار و تویوتا با ۵ میلیون و ۲۰ هزار دستگاه بوده است. این آمار تولید نشان می‌دهد، سهم واقعی تولید کشورها را باید بر اساس میزان تولید واقعی خودروسازان محاسبه کرد، چراکه شرکتی مانند فولکس نزدیک به ۲۰ خط تولید در ایالت‌های مختلف چین راه‌اندازی کرده و به‌طورقطع سهم قابل‌توجهی از میزان تولید این کشور به تولید مشترک برمی‌گردد. مثلا فقط حدود یک میلیون بی‌ام‌و در خط تولید شیانگ‌یانگ ساخته می‌شود. براساس پیش‌بینی‌ها میزان تولید خودروسازان اروپایی از ۷۰ درصد که هم‌اکنون در این قاره انجام می‌شود، به ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. چراکه شرکت‌های اروپایی با راه‌اندازی خطوط تولید در کشورهای آسیایی بخش زیادی از محصولات خود را از همان کشورها در بازارهای خود عرضه می‌کنند.
اروپا از قافله بازمی‌ماند
فروش خودرو در اروپا طی دو ماهه ابتدایی سال 2013 میلادی با کاهش 3/ 9درصدی بالغ‌بر 75/ 1 میلیون دستگاه شد. فیات و پژو-سیتروئن نیز نسبت به سایر خودروسازان بیشترین کاهش فروش را در اروپا طی 2013 داشتند. آن ایام بود که کارشناسان مطرح اقتصادی بر این باور بودند که هیچ نشانه‌ای از بهبود وضعیت بازار خودرو اروپا در نیمه دوم سال مشاهده نخواهد شد. در این اوضاع یک سال بعد، بدتر هم شد. در حقیقت بازار خودرو اروپا کندترین آهنگ رشد فروش طی نیمه ابتدایی سال 2014 را در ماه آوریل تجربه کرد. شک و تردید درباره رشد اقتصادی در این قاره حتی به کاهش فروش خودرو در بازار آلمان، بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا منجر شد. آلمان تنها بازار در میان پنج بازار برتر اروپا بوده که با کاهش فروش در ماه آوریل مواجه شد. تقاضا برای خودرو در اسپانیا و انگلیس به ترتیب رشد 29 درصدی و 2/ 8 درصدی داشته است.
تقاضا برای خودرو در آلمان، بزرگ‌ترین بازار خودرو اروپا، در سه ماهه دوم همان سال، افت 6/ 3 درصدی را تجربه کرده. این رشد فروش در ایتالیا تنها 9/ 1 درصد بوده است. واقعیت آن است که روند واقعی بهبود شرایط در بازار خودرو اروپا، قابل پیش‌بینی نبوده و فقط احیایی متعادل را شاهد هستیم. به‌عنوان‌مثال دایملر، سومین تولیدکننده بزرگ اروپایی که خودروهای مرسدس را تولید می‌کند، همچنان از جایگاه خود در بازار راضی نیست. این شرکت رتبه اول تولید خودرو در اروپا را سال 2005 به بی‌ام‌و واگذار کرد. 6 سال بعد، هم نوبت آئودی بود تا رتبه دوم را از دایملر بگیرد. این سقوط رتبه به‌ویژه به دلیل عدم موفقیت در بازار چین بود. خبرهای بد برای مرسدس در سه ماهه اول 2014 رکورد جدید را ثبت کرد. فروش نزدیک به 635 هزار دستگاهی برای صعود به رتبه‌های بالاتر کافی نبود. البته که گفته می‌شود مرسدس تلاش می‌کند تا سال 2020 دوباره جایگاه نخست تولید خودروهای لوکس در اروپا و دنیا را به دست آورد. به همین دلیل سرمایه‌گذاری روی ساخت خودروهای کوچک‌تر مانند کلاس A و کلاس B را افزایش داده و به آن به‌عنوان یک هدف می‌نگرد. جالب آنکه، این سرمایه‌گذاری موجب کاهش سود خالص شرکت شد. نتیجه اینکه سود خالص در سه ماهه دوم سال 2014 یازده درصد کاهش یافت و به 5/ 1 میلیارد یورو رسید.
در پی همین افول‌های پشت سر هم سهام ولوو، دومین تولیدکننده خودروهای سنگین جهان با انتشار کارنامه ناامیدکننده سه ماهه 2014 در بازار بورس استکهلم تا 5/ 8 درصد سقوط کرد. ولوو که برای دیگر خودروسازان نظیر رنو، کامیون هم تولید می‌کند اعلام کرده که برخلاف انتظار درآمد خالص شرکت به نصف پیش‌بینی قبلی هم نرسیده است. حقیقت این است که ولوو تحت تاثیر رکود اقتصاد جهانی قرار گرفته بود. تحویل محصولات ولوو هم حدود 8 درصد کم شده و با توجه به کاهش 25 درصدی سفارش‌ها، آینده مثبتی هم برای ولوو وجود نخواهد داشت. با اینکه باورش سخت است ولی فورد آمریکا نیز در بازار اروپا خسارت‌های زیادی دید. میزان فروش این شرکت در بازار آمریکای شمالی 7/ 3 میلیارد دلار برابر با ۲۰ درصد افزایش داشته، اما این شرکت در بازار اروپا متحمل خسارت ۴۶۲ میلیون دلاری شده است. این رقم سه‌برابر رقمی است که این شرکت در سه ماهه نخست سال 2014 میلادی در این بازار از دست داده بود.
در آستانه سال 2015 شاخص تولید ناخالص داخلی منطقه یورو برابر با صفر بوده و تنها رشد اقتصادی مثبت آلمان، از آغاز رکود در این منطقه جلوگیری کرده است. شاخص اعتماد مصرف‌کننده نیز تحت‌تاثیر عوامل مختلفی مانند بیکاری قرار داشته و تمامی این موارد فشار بر بازارهای خودرو قاره سبز را افزایش داده است. بر همین اساس، میزان فروش خودرو طی ماه‌های پایانی 2014 در ایتالیا 18 درصد، در اسپانیا 22 درصد و در فرانسه 2/ 1درصد کاهش داشته است. بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی اتحادیه خودروسازان اروپایی، نرخ تقاضا برای خودروهای مسافری جدید برای هجدهمین ماه متوالی کاهش داشته است. طبق گزارش این اتحادیه تولید شرکت‌های خودروسازی در اروپا به دلیل پایین بودن تقاضا روندی رو به کاهش دارد و این امر فشار مالی زیادی بر این شرکت‌ها وارد آورده است. طبق آمار نرخ ثبت‌نام خودروی جدید در اروپا نخست سال 2015 در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد کاهش داشته است. نرخ کاهش تقاضا در آلمان و ایتالیا هر یک ۱۳ و در فرانسه 5/ 14 درصد برآورد شده است.
جبران مافات
با ورود به اواسط سال ۲۰۱۵، افزایش تقاضا به داد کاهش فروش شرکت‌های اروپایی رسید. طبق آمار فروش خودرو در اروپا از ۰۸/ ۱ میلیون دستگاه با ۲/ ۴ درصد افزایش به ۱۳/ ۱ میلیون دستگاه رسیده است. رشد اقتصادی در کشورهای عضو منطقه یورو از زمان رکود بزرگ (سال ۲۰۰۸) بی‌ثبات بوده است. شرکت آلمانی فولکس‌واگن، بزرگ‌ترین خودروساز اروپا، افزایش ۱/ ۴درصدی فروش خود را تجربه کرده و آئودی یکی از زیرمجموعه‌های این شرکت که به تولید خودروهای لوکس می‌پردازد رشد فروش ۷/ ۰درصدی را ثبت کرد. شرکت ایتالیایی فیات در شرایطی افزایش فروش ۵/ ۱ درصدی را شاهد بوده که کاهش فروش ۱۸ درصدی برای لانچیا و کرایسلر (شرکایش) را تجربه کرده و همچنین با افت فروش ۷/ ۷درصدی برای آلفارومئو (زیرمجموعه‌اش) مواجه بوده است. رشد فروش خودرو در بازار اروپا متاثر از افزایش ۱۶ درصدی فروش رنو، ۷/ ۸ درصدی فورد و ۲/ ۵ درصدی پژو-سیتروئن، دومین خودروساز بزرگ اروپا بوده است. داچیا یکی از زیرمجموعه‌های رنو رشد فروش ۳۴ درصدی را در ماه آوریل ثبت کرده است. فروش اروپایی برند پژو نیز افزایش ۱/ ۶ درصدی را شاهد بوده و افزایش تقاضا برای سیتروئن برابر با ۴ درصد بوده است. عجیب‌تر آنکه کمپانی پورشه که اغلب محصولاتش گران‌قیمت و عرضه محدود هستند، با ۲۷ درصد رشد فروش بهترین آمار را به خود اختصاص داده بود.
بازگشت چشم‌آبی‌ها به اوج
سرانجام در نیمه دوم سال 2015 نمودار کلی فروش خودروهای اروپایی برای نخستین بار در هفت سال گذشته به کمک تقاضا برای خودروهای ارزان‌قیمت رنو و فولکس‌واگن افزایش یافت. انجمن تولیدکنندگان خودرو اروپایی اعلام کرد این میزان با رشد 4/ 5 درصد به 13 میلیون خودرو رسیده است که بالاتر از برآوردهای مدیران این صنعت از جمله کارلوس تاورس، مدیرعامل پژو بود که رشد 2 درصدی را پیش‌بینی کرده بود. رشد سال گذشته با تقاضای خوب برای برند داچیای رنو و برندهای سئات و اشکودای فولکس‌واگن حاصل شد. در پی افزایش نشانه‌های کندی توسعه اقتصادی در کشورهای حوزه یورو، خودروسازان میزان تخفیف در ماه‌های پایانی سال گذشته را بیشتر کردند تا مصرف‌کنندگان را به خرید تشویق کنند. رنو در سال گذشته 13 درصد افزایش فروش داشت. مدل‌های شاسی‌بلند داستر و هاچ‌بک ساندرو به رشد 23 درصدی فروش داچیای رومانی (از زیرمجموعه‌هایش) کمک کرد و مدل جدید کراس‌اوور کپچر هم منجر به افزایش 1/ 9 درصدی فروش برند رنو شد.
میزان فروش اروپایی فولکس‌واگن که بزرگ‌ترین خودروساز این منطقه است، 7درصد در سال گذشته افزایش داشت، فروش کلی این برند 3/ 4 درصد و برند آئودی که دومین خودروساز لوکس بزرگ جهان است، 5/ 4 درصد افزایش یافت. پژو-سیتروئن که دومین خودروساز بزرگ اروپا است، 7/ 3 درصد افزایش فروش در این منطقه داشت. مدل‌های هاچ‌بک 308 و کراس‌اوورهای 2008 و 3008 و شاسی‌بلند C4 کاکتوس سیتروئن نقش چشمگیری در رشد فروش این شرکت داشتند. میزان فروش برندهای اروپایی اوپل و واکسهال جنرال موتورز در این منطقه با کمک مدل آدام و شاسی‌بلند کامپکت موکا 3/ 7 درصد رشد کرد. فروش اروپایی بی‌ام‌و که حالا دیگر بزرگ‌ترین لوکس‌ساز جهان شناخته می‌شود، با عرضه کوپه سری 4، اسپرت هیبریدی i8 و مدل جوان‌پسند سری 2 به میزان 5/ 5 درصد افزایش یافت. برند مینی این شرکت هم با 2/ 2 درصد افزایش فروش روبه‌رو شد. علاوه بر رنو، شرکت‌های ژاپنی نیسان، مزدا و میتسوبیشی و همچنین شرکت سوئدی ولوو در نیمه دوم 2015 به رشد بیش از 10 درصدی فروش در بازار اروپا دست پیدا کردند. در میان 10 خودروساز بزرگی که در اروپا خودرو می‌فروشند، میزان فروش بی‌ام‌و فیات-کرایسلر، دایملر و نیسان موتور از این نرخ نیز فراتر رفت.
ارسال نظر