صحنه تکراری در معاملات مسکن

افت و خیزهای پی‌درپی در معاملات خرید مسکن طی ۴ ماه اول امسال در شهر تهران باعث شد، برآیند صفر از میزان رشد حجمی بازار فروش آپارتمان نسبت به مدت مشابه سال ۹۵، رقم بخورد.اثر متغیرهای بیرونی مختلف بر بازار ملک طی ماه‌های گذشته از سال ۹۶ که به‌صورت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، ماه رمضان، تغییر صعودی نرخ سود بانکی و تصویب تسهیلات جدید خرید مسکن در ماه‌های مختلف بروز کرد، باعث شد حجم معاملات خرید آپارتمان با رشد مثبت در برخی ماه‌ها و افت در ماه‌های دیگر از مجموع ۴ ماه گذشته از سال ۹۶، مواجه شود به‌طوری‌که، در مجموع، کل معاملات خرید طی ۴ ماه اول امسال،‌ با مجموع عملکرد بازار در ۴ ماه اول سال ۹۵ برابری می‌کند.

این وضعیت نشان‌دهنده تکرار وضعیت پیش رونق با مقیاس سال گذشته برای بهار و ماه اول تابستان امسال است. از ابتدای سال‌جاری تا پایان تیر ماه،‌ ۱۵ هزار و ۶۵۳ واحد مسکونی در تهران فروخته شد. این حجم فروش،‌ با رشد تک‌رقمی متوسط قیمت مسکن نسبت به سال گذشته همراه بوده است. گزارش «تحولات بازار مسکن شهر تهران در تیرماه سال ۱۳۹۶» که برگرفته از آمارهای خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است و از سوی اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه شده است نشان می‌دهد: در تیرماه تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران از مرز ۱۴ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی عبور کرد که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۵/ ۲ درصد کاهش داشته است. در ماه مورد گزارش، متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۴ میلیون و ۶۲۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲/ ۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.

در تیرماه سال ۱۳۹۶، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به ۱۴۵۳۳ واحد مسکونی رسید که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل ۵/ ۲ درصد کاهش داشته است. بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده به تفکیک عمر بنا در تیرماه حاکی از آن است که واحدهای تا ۵ سال ساخت با سهم ۲/ ۴۶ درصد بیشترین سهم از واحدهای مسکونی معامله شده را به خود اختصاص داده‌اند. سهم مذکور در مقایسه با تیرماه سال قبل ۸/ ۵ واحد درصد کاهش یافته و در مقابل به سهم واحدهای با قدمت ۶ تا ۱۰ سال و بیش از ۱۵ سال افزوده شده است. توزیع تعداد معاملات انجام شده برحسب مناطق مختلف شهر تهران در تیرماه سال ۱۳۹۶ حاکی از آن است که از میان مناطق ۲۲گانه شهر تهران، منطقه ۵ با سهم ۵/ ۱۶ درصدی از کل معاملات، بیشترین تعداد قراردادهای مبایعه‌نامه را به خود اختصاص داده است. همچنین مناطق ۴ و ۲ به ترتیب با سهم‌های ۹/ ۱۰ و ۴/ ۹ درصدی در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. در مجموع ۱/ ۷۳ درصد از کل تعداد معاملات انجام شده در شهر تهران مربوط به ۱۰ منطقه شهر (به ترتیب بیشترین فراوانی شامل مناطق ۵، ۴، ۲، ۸، ۱۴، ۱۰، ۷، ۱۵، ۱۱ و ۳) بوده و ۱۲ منطقه باقی‌مانده ۹/ ۲۶ درصد از تعداد معاملات را به خود اختصاص داده‌اند.

در تیرماه سال ۱۳۹۶، متوسط قیمت یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۴ میلیون و ۶۲۰هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۲/ ۱ و ۲/ ۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. بیشترین رشد متوسط قیمت در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل به منطقه ۱۲ (معادل ۰/ ۱۳ درصد) و بیشترین میزان کاهش به منطقه یک (معادل ۳/ ۱ درصد) تعلق دارد. در میان مناطق ۲۲گانه شهرداری تهران، بیشترین متوسط قیمت یک مترمربع زیربنای مسکونی معامله‌شده معادل ۹میلیون و ۷۴۰ هزار تومان به منطقه یک و کمترین آن با ۲ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان به منطقه ۱۸ تعلق داشته است. ارقام مزبور نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۳/ ۱ درصد کاهش و ۵/ ۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. در چهارماه نخست سال ۱۳۹۶، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به نزدیک ۵۲ هزار واحد مسکونی رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، کاهش اندکی نشان می‌دهد. در این مدت متوسط قیمت یک مترمربع بنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی در شهر تهران ۴ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲/ ۵ درصد افزایش نشان می‌دهد.

توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله شده بر حسب قیمت یک متر مربع بنا در تیر ماه سال ۱۳۹۶ حاکی از آن است که واحدهای مسکونی در دامنه قیمتی ۳۰ تا ۳۵ میلیون ریال به ازای هر متر مربع بنا با سهم ۱۲ درصد، بیشترین سهم از تعداد معاملات شهر تهران را به خود اختصاص داده و دامنه‌های قیمتی ۲۵ تا ۳۰ و ۳۵ تا ۴۰ میلیون ریال به ترتیب با سهم‌های ۱۱ و ۶/ ۱۰ درصدی در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. در این ماه، توزیع حجم معاملات به گونه‌ای بوده است که ۶۰ درصد واحدهای مسکونی با قیمتی کمتر از متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی شهر تهران معامله شده‌اند. توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله شده بر حسب سطح زیربنای هر واحد مسکونی در تیرماه سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد، بیشترین سهم از معاملات انجام شده به واحدهای مسکونی با زیربنای ۶۰ تا ۷۰ متر مربع معادل ۱۵ درصد اختصاص داشته است. واحدهای دارای زیربنای ۷۰ تا ۸۰ و ۵۰ تا ۶۰ مترمربع به ترتیب با سهم‌های ۱۴ و ۱۳ درصدی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در مجموع در این ماه، واحدهای مسکونی با سطح زیربنای کمتر از ۸۰ مترمربع، ۵۱ درصد از معاملات انجام شده را به خود اختصاص دادند.