ساماندهی به آشفته بازار نرخ سود؟
میلاد محمدی عضو گروه بانک و بیمه در روزهای گذشته بانک مرکزی بخشنامه جدیدی را برای ساماندهی به نرخ‌های سود سپرده به شبکه بانکی ابلاغ کرد. به گفته بانک مرکزی، این بخشنامه نتیجه توافق خود بانک‌ها برای مقابله با قانون‌شکنی‌هایی بوده که به‌خصوص در سه ماه گذشته، در زمینه نرخ‌های سود سپرده صورت گرفته بود. این دومین بار است که در سال جاری، شبکه بانکی برای ساماندهی به نرخ‌های سود به توافق جمعی می‌رسد و نتیجه توافق از سوی بانک مرکزی به صورت بخشنامه ابلاغ می‌شود. پس از اقدام قبلی، انتقادهای زیادی نسبت به وضعیت حاکم شده بر نرخ‌های سود صورت گرفته بود. موضوع جالب اینجا بود که این انتقادات، از نظرات متفاوت و حتی متضادی ابراز می‌شد. گروهی که از زاویه «حمایت از تولید» همواره منتقد بالا بودن نرخ‌های سود بانکی بوده‌اند، با تاکید بر روند کاهش تورم، از ضرورت تعدیل نرخ‌های سود سخن گفتند. گروه دیگری، با اشاره به نرخ‌های سود در بازارهای غیررسمی پول، از استدلال «مازاد تقاضای پول» برای اثبات ضرورت افزایش نرخ‌های سود سخن می‌گفتند. در این بین، انتقادهای برخی از گروه‌های درگیر امور بانکی و فعالان این حوزه از جنس دیگری بود. آنها اعتقاد داشتند «نرخ‌شکنی برخی از بانک‌ها و موسسات»، خصوصا بدون مجوزها، موجب آشفته‌بازار نرخ‌ها شده است. در نهایت، گروه دیگری نیز معتقد بودند نرخ‌های بالا، ریسک زیادی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده است و از خطر وقوع بحران بانکی سخن می‌گفتند. در نهایت، مجموعه این نگرانی‌ها منجر به ابلاغ مصوبه اخیر شد که دو تفاوت عمده با تصمیم قبلی دارد: نرخ‌های سود سپرده‌های 6 ماهه و 9 ماهه، 2 درصد بالاتر رفته است و جریمه‌های نسبتا سنگینی برای بانک‌ها و موسساتی که از این نرخ‌ها تخلف کنند، تعیین شده است.