اوتیسم در پسران شایع‌تر از دختران است
اوتیسم یکی از بیماری‌های مربوط به اختلالات تکاملی است که طی آن کودک دچار اختلال شدید رشد تکاملی می‌شود، علت اصلی آن ناشناخته است اما محققان علوم پزشکی می‌گوینداین اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است.
اوتیسم، نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیر طبیعی مشخص می‌شود، وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد.این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تاثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند.این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد. در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می‌شود. به گزارش «ایرنا»، در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخ‌های غیر معمول به افراد، دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود و ممکن است در حواس پنج‌گانه (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی) نیز حساسیت‌های غیر معمول نشان دهند. هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است.۵۰ درصد از کودکان اوتیستیک قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند. به‌کار نبردن ضمیر «من» از ویژگی‌های کلامی این کودکان است. از مسائل دیگر تکلمی، تکرار کلمات و جملات اطرافیان است.دکتر پیمان‌هاشمیان عضو مرکز تحقیقات روان‌پزشکی و علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره بیماری اوتیسم اظهار کرد: اوتیسم طیف بسیار گسترده‌ای دارد و از خفیف تا موارد شدید بیماری را دربرمی‌گیرد. این اختلال معمولا در دوران کودکی بروز پیدا می‌کند و اولین علائم، قبل از سه سالگی ظاهر می‌شود. گاهی از پنج ماهگی یا ۲ سالگی علائمی بروز پیدا می‌کند که بسته به شدت بیماری، عارضه و علائم آن در مبتلایان متفاوت است.وی اظهار کرد: ژنتیک یکی از علل بروز این بیماری است؛ وجود ژن‌های خاصی در کنار یکدیگر به پیدایش بیماری در فرد منجر می‌شود. وی با بیان اینکه والدین از ۶ماهگی به راحتی می‌توانند ابتلا به این اختلال را در کودکان خود تشخیص دهند گفت: والدین باید آگاهانه‌تر عمل کنند یکی از واکنش‌های طبیعی کودکان ترس از افراد غریبه است کودکی که فرد آشنا و غریبه برایش تفاوتی ندارد احتمالا دچار نوعی اختلال رشد تکاملی است.به گفته وی گاهی کودک دیر به حرف می‌افتد، وارونه حرف می‌زند حرف‌هایش قابل فهم و جملاتش منطقی نیست که این علائم جزو علامت‌های اوتیسم است.هاشمیان اضافه کرد:گاهی در کودکان اوتیستیک، حرکات تکراری و کلیشه‌ای مانند لرزش دست یا گردن مشاهده می‌شود و کودک از حرکات بی‌هدف خود لذت می‌برد.وی اظهار کرد: در این بیماری، گاهی کودک فقط ارتباط اجتماعی ضعیفی دارد و در مقابل دارای هوش بسیار زیادی است. ممکن است کودک فقط نتواند ارتباط چشمی برقرار کند و ارتباط اجتماعی را دوست نداشته باشد که به این طیف «آسپرگر» گفته می‌شود.هاشمیان گفت: پیش آگهی بیماری از اوتیسم بسیار بهتر است و کودکان مبتلا می‌توانند به راحتی درس بخوانند و موفق باشند؛ اما در اجتماع رابطه دوستانه‌ای با کسی برقرار نمی‌کنند.هاشمیان با اشاره به اینکه ۸۵ درصد موارد تاخیر رشد تکامل در کودکان اوتیستیک با عقب ماندگی ذهنی همراه است، افزود: تاخیر رشد کلامی، زبانی، رفتاری، شناختی، روانی، اجتماعی و هیجانی در کودکان اوتیستیک مشاهده می‌شود و ۱۵ درصد دیگر از هوش متوسط و حتی بالایی برخوردارند.وی اظهار کرد: بعضی از کودکان اوتیستیک مهارت‌های فوق‌العاده‌ای دارند و توانمندی‌های خارق العاده شان را اگر با تمرین و تکرار به فعلیت برسانند، بسیار موفق خواهند بود، بسیاری از آنها در رابطه اجتماعی بسیار ضعیف باقی می‌مانند و هرگز در این زمینه رشد نمی‌کنند.
ضرورت تشخیص زودهنگام و درمان
این فوق تخصص روان‌پزشکی کودکان با اشاره به اینکه تشخیص زودهنگام عارضه در درمان نقش مهمی دارد، می‌گوید: برخی از کودکان دشوار که رفتارهای بسیار تند و خشن دارند، ارتباط چشمی برقرار نمی‌کنند و از تعامل با مادر یا پدر یا نزدیکان امتناع می‌ورزند. این کودکان باید حتما به متخصص ارجاع داده شوند.وی افزود: متاسفانه در برخی موارد والدین با این تصور که وقتی کودک بزرگ شود، این مشکلات برطرف می‌شود، موضوع را دست کم می‌گیرند که این کار بسیار اشتباه است.‌هاشمیان به نحوه درمان اوتیسم اشاره کرد و گفت: درمان‌های متفاوتی برای این بیماری ارائه می‌شود که اصلی‌ترین آن بازی درمانی است.هاشمیان ادامه داد: در صورتی که عارضه قبل از سه سالگی تشخیص داده شود، ۱۰ساعت بازی درمانی در هفته انجام می‌شود و پس از آن بازی درمانی به همراه گفتار درمانی و کار درمانی ادامه پیدا می‌کند و به ۴۰ ساعت افزایش می‌یابد.
هدف اساسی درمان
دکتر‌هاشمیان با اشاره به اینکه هدف اصلی از درمان کودک اوتیستیک این است که کودک با دیگران ارتباط برقرار کند، تاکید می‌کند: یکی از اساسی‌ترین اصول آموزش و درمان کودکان اوتیستیک صبوری است.وی توصیه کرد: والدین این کودکان باید بسیار صبور باشند و به درمان‌هایی که در طول زمان جواب می‌دهد امید داشته باشند و بدانند درمان یک روزه و یا چند هفته‌ای جواب نمی‌دهد.