نیاز تهران به مدیران کارآزموده

دنیای اقتصاد: شورای اسلامی شهر تهران در پنجمین دوره خود با یکی از مهم‌ترین مقاطع مدیریت شهری همزمان شده که طی آن قرار است نقشه تازه‌ای برای اداره شهر تهران ترسیم شود. این نقشه که در سه قالب برنامه پنج‌ساله سوم شهرداری، طرح جامع تهران و بازنگری در طرح تفصیلی شهر بعد از سپری شدن یک دوره اجرای پنج‌ساله طراحی و ارائه خواهد شد، برنامه توسعه شهر تهران را در سال‌های پیش‌رو مشخص می‌کند، از این‌رو بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند نوبت کنونی انتخابات شوراها باید به‌عنوان یک فرصت مهم و تاثیرگذار در تعیین تکلیف نحوه اداره شهر مغتنم شمرده شود و مردم با بهترین انتخاب‌ها، این نهاد را در انجام ماموریت‌هایش یاری کنند. هیربد معصومی، کارشناس شهری در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به انتخابات مهمی که پیش‌روی شهروندان قرار دارد، گفت: نگاهی به تجربه سالیان گذشته نشان می‌دهد که شوراها از زمان تولید این نهاد تاکنون رفته‌رفته به پیشرفت‌هایی دست یافته‌اند؛ به‌طوری‌که شورای چهارم را نمی‌توان به لحاظ ظرفیت و کارکرد با شورای اول مقایسه کرد. وی در عین حال به این موضوع اشاره کرد که وظایف و ماموریت‌های شورای شهر تغییری نکرده و برابر قانون همان تکلیفی را که از سال ۷۸ بر عهده داشته است، هنوز هم بر گردن دارد. اما آنچه که تغییر کرده، بلوغ سیاسی شهروندان است که موجب شده در هر دوره تلاش کنند انتخاب‌های بهتری نسبت به دوره‌های پیشین داشته باشند. تجربه دوره‌های قبل انتخابات شهروندان را به این جمع‌بندی رسانده که نمایندگان منتخبشان در پارلمان شهری باید علاوه‌بر اعتقاد به شریعت و قانون اساسی، دارای تجربه مدیریتی مرتبط با امور شهر نیز باشند.

معاون پیشین شهرسازی و معماری شهرداری تهران معتقد است با اشاره به اهمیت شورای پنجم با توجه به اینکه تدوین نسخه روزآمد طرح جامع تهران و بازنگری در طرح تفصیلی در این دوره صورت خواهد گرفت، گفت: این برنامه‌ها خط‌مشی شهرسازی در پایتخت را مشخص خواهد کرد و توسعه آتی تهران را رقم می‌زند. از سوی دیگر شهرسازی با اغلب حوزه‌های دیگر شهری اعم از حمل‌ونقل و ترافیک، زیباسازی و محیط‌زیست در ارتباط بوده و به‌نوعی بر بسیاری از حوزه‌های دیگر نیز اثرگذار است. به این ترتیب حضور کارشناسان و نخبگان حوزه شهرسازی که اشراف کافی بر نحوه اداره شهر و اولویت‌ها و ضرورت‌های آن داشته باشند، امری اجتناب ناپذیر است. وی در عین حال معتقد است کرسی‌های شورای شهر تهران باید ترکیبی از تخصص‌های دیگر را نیز در خود جای دهد. معصومی در این رابطه توضیح داد: متمرکز شدن اعضای شورا صرفا بر یک تخصص چندان خوشایند نیست؛ چراکه اعضا باید برای تصمیم‌سازی و رای دادن به طرح‌ها و لوایح گوناگون به حد کفایت نسبت به دیگر مسائل شهری نیز آگاهی داشته باشند. از سوی دیگر برنامه‌های اداره شهر را نباید صرفا مکانیکی و سخت‌افزاری تصور کرد. شهر تهران همچون هر کلان‌شهر دیگری به صاحب‌نظران حوزه‌های نرم‌افزاری نظیر حوزه‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی نیز احتیاج دارد و نباید این‌گونه تصور شود که شوراها صرفا باید ترکیبی از شهرسازان، معماران و مهندسان عمران باشند.

ضرورت پرهیز از انتخاب سیاسی

این کارشناس مسائل شهرسازی همچنین شهروندان را به پرهیز از انتخاب‌های صرفا سیاسی در انتخابات پیش‌روی شورای شهر فراخواند و توصیه کرد مردم هر بازیکنی که بهتر بازی می‌کند را صرف‌نظر از آبی یا قرمز بودن، تشویق کنند و به‌عبارت روشن‌تر، نمایندگانی را انتخاب کنند که مواضع آنها صادقانه و در راستای ارتقای کیفیت زندگی در شهر است، حتی اگر این افراد همسو با سلیقه سیاسی آنها نباشند. معصومی با بیان اینکه به هر حال مسائل سیاسی نیز بر امور شهری قدری سایه می‌اندازد، به منتخبان آتی شورای شهر نیز توصیه کرد تا حد امکان از مشاجره‌های سیاسی بی‌سرانجام که ارتباطی با مسائل شهری ندارد،‌ بپرهیزند. وی اعتقاد دارد شهروندان در انتخابات پیش‌رو بیش از اینکه به شعارها توجه کنند،‌ باید عملکردها را مورد مداقه قرار دهند و بر مبنای منطق تصمیم بگیرند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، انتخاب چهره‌های آشنا برای عموم مردم به‌عنوان عضو پارلمان شهری موضوعی است که در دوره‌های گذشته شورای شهر تهران نیز سابقه داشته است. شاید بیش از هر گروهی، قهرمانان ورزشی نام‌آشنا در رشته‌های گوناگون توانستند کرسی‌های شورای شهر را از دوره دوم تاکنون از آن خود کنند.

دامنه این موضوع اما در دوره چهارم شورای شهر به هنرمندان نیز کشیده شد. طبعا با وجود این سابقه انتخاب مردم، گروه‌های دیگری از چهره‌های شاخص ورزشی و هنری نیز به‌عنوان نامزد انتخابات دوره پنجم ثبت‌نام کرده‌اند. حسین دهباشی، مستندساز؛ رضا ایرانمنش، بازیگر؛ علیرضا فغانی، داور فوتبال؛ حمید سجادی، قهرمان دو میدانی و افشین علا، شاعر برخی از چهره‌هایی هستند که در این دوره نامزد شده‌اند. هیربد معصومی معتقد است انتخاب این قبیل افراد در دوره‌های گذشته، حکایت از علقه شهروندان به چهره‌ها دارد و نمی‌توان و نباید این علاقه را نکوهش و مذمت کرد. طبیعی است شهروندان کسانی را که بیشتر می‌شناسند و با چهره و احوالات آنها از طریق رسانه‌های مختلف آشنا هستند، در انتخابات نیز مورد توجه بیشتری قرار می‌دهند. وی با بیان اینکه برگزیدن سلبریتی‌ها برای ورود به مناصبی از جنس شورای شهر در بسیاری از کشورهای دیگر نیز سابقه دارد، گفت: مقبولیت اجتماعی و بعضا عقبه اجرایی خوبی که چهره‌ها دارند موجب می‌شود در انتخابات شورای شهر نیز پیروز شوند. نفس این موضوع هم اشکالی ندارد.

اما لازم است فرد منتخب از جامعیت لازم در کنار تخصص خود برخوردار باشد و بتواند حوزه‌های گوناگون شهر را رصد و در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت موثر کند. او که خود نیز به‌نوعی یکی از مدیران کارآزموده شهر به‌شمار می‌رود و سابقه معاونت شهردار را در کارنامه دارد، مهم‌ترین اولویت دوره آتی مدیریت شهری را اتخاذ رویکرد اقتصاد مقاومتی با محوریت واسپاری اجرای پروژه‌های شهری به بخش خصوصی توصیف کرد و افزود: یک مدیریت شهری کارآزموده می‌تواند با واگذاری پروژه‌های شهری مورد نیاز تهران در دوره پیش‌رو در زمینه ایجاد اشتغال نیز به شکل غیرمستقیم تاثیرگذار باشد و از سوی دیگر هزینه‌کرد منابع مالی شهر را نیز بهینه کند. قرار نیست شهرداری تهران خود محور اجرای تمام پروژه‌ها باشد؛ بلکه می‌تواند با جهت‌گیری به سمت واگذاری پروژه‌ها به خارج از شهرداری از ظرفیت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز برخوردار شود و توسعه شهر را نیز تسریع کند.