تراژدی ناتمام آیلان
دریا تاب نیاورد و آیلان کوچک را که میهمانش بود به خشکی برگرداند. برگشتنی که یک موج عجیب و غریب در دنیا به وجود آورد. هفته گذشته عکسی منتشر شد که حکایت از آن داشت که دریا جسد کودکی سه ساله با نام آیلان را به خشکی پس داده است. کودکی با کفش‌های میهمانی، بی‌جان در لب دریا پیدا می‌شود و یک خبرنگار ترکیه‌ای تصویری از او ثبت می‌کند که در کسری از دقیقه در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته و در مورد آن بحث شد.

آیلان کردی به همراه برادر بزرگ‌تر‌ و مادرش و به سرپرستی پدر قصد عزیمت به جزیره کرس یونان را داشته‌اند. جایی که پناهنده‌های بی شماری در آن به انتظار نشسته‌اند تا بتوانند جواز ورود به کشورهای متمول اروپایی و آمریکایی را پیدا کنند، اما دریا مانعی بزرگ برای خانواده عبدالله کردی می‌شود و به جز پدر باقی نفرات را به دل خود می‌کشد و با چند روز تاخیر به خشکی پس می‌دهد. با پیدا شدن جسد آیلان، ناگهان دنیا متوجه می‌شود که در حال نظاره کردن یک فاجعه است. در حالی که گفته می‌شد خانواده کردی راه کانادا را در پیش گرفته بودند، اتاوا ضمن همدردی با عبدالله کردی از وی می‌خواهد برای باقی زندگی‌اش در کانادا میهمان آنها شود. عبدالله کردی اما ضمن رد این پیشنهاد می‌گوید دیگر هیچ جای دنیا برای او آسودگی خاطر به همراه نخواهد داشت.

البته با چند روز تاخیر، عبدالله کردی با یک پیشنهاد دیگر روبه‌رو می‌شود. این بار رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه از وی می‌خواهد در ترکیه باقی بماند و تابعیت این کشور را بگیرد. او می‌گوید: «دو کودکش به همان اندازه که فرزندان وی به حساب می‌آمده‌اند، فرزندان ترکیه هم به حساب می‌آیند.» اما عبدالله کردی به خوبی آگاه است که ترکیه کشوری بوده که در اوج حملات داعش راه را به روی کردهای کوبانی بست تا داعش آنها را لت و پار کند. عبدالله کردی خود اهل کوبانی است و آن روزها را به خوبی در ذهن خود ثبت کرده است. مصطفی عبدی، خبرنگاری که در روز پیدا شدن جسد در آن نقطه بوده، عبدالله کردی را « بی‌حال و شکسته» توصیف می‌کند. اما نیلوفر دمیر، کسی که با ثبت عکس آیلان، دنیا را با این تراژدی آشنا کرد، در مورد ثبت آن تصویر تلخ می‌گوید: «در لحظه‌ای که آیلان کردی را دیدم خشکم زد.»

وی گفته در حالی که اشک چشمانش را پر کرده بوده، دست خود را بر روی شاتر قرار داده و بی اختیار تصویر آیلان را به ثبت رسانده است.نیلوفر دمیر در دوم سپتامبر در ساعت 6 صبح این عکس تلخ را به ثبت می‌رساند؛ اما می‌گوید: «تنها آیلان نبود که حال مرا منقلب کرد، درست در لحظاتی که تصویر وی را ثبت می‌کردم، دریا برادر دیگر وی را هم پس داد.» او ادامه می‌دهد: «نکته تلخ این بود که هر دو برادر جلیقه نجات به تن نداشتند.»دمیر که خبرنگار آژانس خبری دوغان است در گفت‌وگو با روزنامه حریت می‌گوید: «برادر وی 100 متر آن سوتر پیدا می‌شود. آیلان با لباسی قرمز، شلواری سورمه‌ای به پشت افتاده بود، برادرش هم این سو بدون جلیقه نجات، درست مانند اجساد دیگر، به ساحل می‌رسیدند».همکاران نیلوفر دمیر به وی گفته‌اند روزانه ده‌ها مهاجر از این طریق خود را به جزایر یونان می‌رسانند. در لحظه‌ای که دمیر در حال ثبت این تراژدی بوده است ده‌ها پاکستانی خود را با یک قایق غیراستاندارد به ساحل می‌رسانند. نیلوفر دمیر می‌گوید روزانه ده‌ها پلیس در این منطقه حضور دارند و برخی از قایق‌ها و کشتی‌ها را توقیف می‌کنند، اما برخی که غرق شده‌اند داستانی این‌گونه تراژیک خلق می‌کنند.

در روز دوم سپتامبر «مهمت چیپلاک»، پلیسی که شیفت کاری اش بوده است، جسد آیلان را از دریا تحویل می‌گیرد. اوبه تازگی با روزنامه «میرور» از انگلستان درخصوص آن روز شوم صحبت کرده است. مهمت چیپلاک می‌گوید: «زمانی که کودک را کنار دریا دیدم، با خودم گفتم یا خدا، ان‌شاء‌الله که این کودک زنده باشد.»او ادامه می‌دهد: «اصلا متوجه نشدم چه زمانی این عکس گرفته شده است. هرچند با عکاس در مورد آیلان صحبت کوتاهی کردم؛ اما فکر نمی‌کردم که وی از من عکسی گرفته باشد.»عکس‌هایی که پس از مرگ‌ آیلان چاپ شده است، نشان می‌دهد او از اینکه در کنار مادرش ریحانه و برادر و پدرش قصد سفر داشته‌اند، بسیار خوشحال و هیجان زده بوده است. عکس‌هایی که در طول سفر این خانواده از خود گرفته‌اند، حاکی از این قضیه‌اند. عمه آیلان می‌گوید: وی از اینکه از کوبانی جنگ زده دور شده و به قصد پیدا کردن یک خانه جدید راهی سفر شده‌اند، خوشحال و هیجان زده بوده است. تاکنون درخصوص مرگ آیلان، برادرش و 10 نفر دیگر 4 تن دستگیر شده‌اند. کاپیتان کشتی مورد نظر نیز در میان دستگیر شدگان قرار دارد. اتهام اصلی این افراد قاچاق انسان است و درخصوص مرگ خانواده آیلان و این ده نفر دیگر نیز باید توضیح دهند.

میرور می‌نویسد: «با مرگ آیلان، عبدالله کردی به همراه سه جسدی که یادگار این سفر بوده است به کوبانی بازمی‌گردد تا آنها را در موطن اصلی شان به خاک بسپارد.»در شهر جنگ زده کوبانی صدها نفر جمع شده بودند تا با آیلان، برادرش گالیپ و مادرش ریحانه خداحافظی کنند. حالا عبدالله می‌گوید هیچ جا نمی‌رود. او می‌خواهد در کوبانی بماند. نه به اردوغان پاسخ مثبت داده است نه به کانادا. عموی آیلان در این خصوص می‌گوید: وی در همین جا خواهد ماند؛ اما قصد دارد تا به خاطر آیلان هم شده به اروپا سفر کند و باز‌گردد. عبدالله قصد دارد در کنار خانواده خود باشد. او دیگر در کوبانی خواهد ماند و آیلان را ترک نخواهد کرد. عبدالله می‌گوید: تصویر بی‌جان پسرش شاید کشورهای عرب را به سر غیرت بیاورد تا به سوری‌های بی‌پناه جای دهند. عرب‌ها به‌رغم متمول بودن کمترین درصد از سوری‌های بی‌پناه را در کشور خود میزبان شده‌اند. رویکرد این اعراب جان آیلان‌هایی را خطر می‌اندازد که برای یافتن سرپناه مسیری مرگبار را انتخاب می‌کنند.