حفاظت از شهر، با پیوست مدیریت بحران و پدافندغیرعامل

کلانشهر اصفهان با جمعیتی در حدود ۲ میلیون نفر دارای شبکه گسترده ای از مراکز اقتصادی، تأسیسات و شریان های حیاتی شهری، خطوط راه آهن و مترو، پل ها، خطوط و تأسیسات آب، برق، گاز، نفت و بنزین است که در صورت وقوع سوانح علاوه بر خسارات جانی و مالی، بازگشت شهر به وضعیت عادی را نیز بسیار طولانی‌تر می کند. وجود مسائلی از قبیل مراکز بالقوه خطرناک و مخاطره آمیز صنعتی و غیرصنعتی در سطح شهر و حاشیه آن، بافت سنتی و وجود گسترده بازارهای قدیمی، فرسودگی تأسیسات شهری، وجود ترافیک سنگین در هسته مرکزی شهر در صورت وقوع بحران، وجود ۲ پایگاه هسته ای در استان اصفهان و خطرات بالقوه آن، دارا بودن شرایط کوهستانی، رودخانه و حوادث جاده ای به دلیل کریدور بودن، شهر را تهدید می کند. از این رو بر اساس حکم استاندار، شهردار اصفهان به عنوان مدیر بحران شهر انتخاب شد تا با تلاش برای کشف راه‌حل‌های اساسی و کاربردی در جهت رفع چالش‌ها و مشکلات مدیریت بحران شهر گام های اساسی برداشته شود. تشکیل کارگروه ها براساس ابلاغ وزارت کشور، همکاری با دانشگاه ها و پژوهشگاه ها، برگزاری دوره های آموزشی ویژه کارکنان سازمان ها و دستگاه های اجرایی، ارتقای سطح دانش عامه مردم برای درک ریسک خطر، برگزاری جلسات ایمنی در سطح ادارات و سازمان ها برای آشنایی هرچه بیشتر با واژه مدیریت بحران و پدافند غیر عامل و تهیه طرح خطرپذیری اصفهان از جمله برنامه هایی است که به شهرداری اصفهان ابلاغ شده است. برای آگاهی از فعالیت های مدیریت بحران در اصفهان با "احمدرضا مرادی - مدیر بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان" به گفتگو نشستیم.

مردم مایل هستند بدانند که مدیریت بحران چگونه انجام وظیفه می کند؟

مدیریت بحران در شهرداری اصفهان باتوجه به تشکیل سازمان مدیریت بحران کل کشور و بر اساس دستورالعمل قانون تشکیل مدیریت بحران کشور از ۳ سال و نیم قبل در شهرداری اصفهان تشکیل شد و علیرغم اینکه مباحث مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در کشور و استان از طریق ۲ مدیریت مجزا هدایت می شود، ولی در شهرداری به دلیل اینکه خدماتی مشترک دارد این مدیریت در شهرداری اصفهان به صورت مشترک با عنوان "مدیریت بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان" تشکیل یافت.

مدیریت بحران فرایند ۴ گانه ای دارد که شامل: پیشگیری، آمادگی، مقابله و بازتوانی است که در تمام این مراحل باید برای خود برنامه داشته باشد. در این راستا مدیریت بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان با تمام واحدهای شهرداری در ارتباط است و قبل از اینکه بحران یا حادثه ای در شهر اتفاق افتد باید زیرساخت های شهر آماده باشد و اقداماتی را در سطح شهر انجام دهند تا در مواقع بحران کمترین خسارت جانی و مالی را شاهد باشیم. در زمان مقابله، معاونت خدمات شهری و سازمان های مرتبط با این معاونت که بیشتر دستگاههای اجرایی هستند مثل سازمان آتش نشانی، سازمان خدمات موتوری، سازمان آرامستان ها، اداره خدمات شهری، سازمان پارکها و سایر سازمان های اجرایی برنامه ریزی های ویژه دارند و برای بازسازی و بازتوانی نقاط حادثه دیده در بحران سایر دستگاه ها فعال خواهند بود. به همین دلیل مدیریت بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان از سال گذشته اقدامی انجام داد که در کلیه مناطق ۱۵ گانه، سازمان های زیرمجموعه و معاونت ها "دفتر مدیریت بحران و پدافندغیرعامل" ایجاد کرد که از هر دستگاهی یک نماینده ثابت در این دفاتر حضور دارند و فعال هستند و فعالیت های مرتبط با سازمان، منطقه یا معاونت خود را از این طریق پیگیری می کنند.

چه فعالیت هایی در این حوزه انجام شده و در آینده چه برنامه هایی را در دستور کار دارید؟

بخشی از وظایف به صورت ذاتی و روزمره بر عهده مدیریت بحران و پدافندغیرعامل است که در حال انجام است. ما سعی کردیم برنامه های مدیریت را به صورت مدون و با نقشه راه ادامه دهیم؛ در همین راستا برای سال ۹۵ برنامه هایی که باید مدیریت بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان داشته باشد، توسط شهردار اصفهان متشکل از ۲۱ بند ابلاغ شده و ما باید به صورت برنامه ریزی شده آنها را در سال جاری اجرا کنیم.از جمله این برنامه ها شامل: آموزش تخصصی (برای کارکنان و کارگران شهرداری) و آموزش عمومی (شناخت عمومی از مباحث مدیریت بحران و پدافندغیرعامل ) در دستورکار قرار گرفت و سعی ما این بود که برنامه ریزی ها به گونه ای باشد تا در سطح شهر ، شهروندان از این مباحث اطلاع و آگاهی یابند. در بخش اجرایی در مناطق ۱۵ گانه شهرداری اصفهان پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران ایجاد و تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای پایگاهها خریداری شده و نسبت به تکمیل این تجهیزات اقدام می شود.

در کنار این اقدامات نیروهای آموزش دیده مناطق آمادگی دارند که در مواقع بحران به صورت پشتیبانی و همکاری درکنار نیروهای زحمتکش آتش نشانی حضور داشته باشند و برای خدمت رسانی به شهروندان اقدام کنند. مهمترین بخش کار ما این است که پیگیری کردیم تا معاونت شهرسازی، معاونت طراحی ، عمران و دستگاههای اجرایی که پروژه های شهری را احداث می کنند، "پیوست مدیریت بحران و پدافندغیرعامل"و دستورالعمل های اجرایی آن را در پروژه های شهری لحاظ کنند. نظارت بر روی این موارد را در دستور کار داریم تا زیرساخت های شهر را با دیدگاه و رویکرد پدافند غیرعامل آماده کنیم.

ارتباط و تعامل مدیریت بحران و پدافندغیرعامل شهرداری اصفهان با سایر دستگاهها چگونه است؟

مدیریت بحران در کل کشور و استان ۱۴ کارگروه دارد که در سطح کشور هر وزارتخانه و در سطح استان ها هر دستگاهی مسئول یکی از این کارگروهها است . از ابتدا سعی کردیم تعامل و همکاری خوبی با دستگاهها داشته باشیم که در این راستا تفاهم نامه های همکاری منعقد کردیم . یکی از این تفاهم نامه ها با جمعیت هلال احمر شهرستان اصفهان در خصوص امدادرسانی ، آموزش عمومی و کمک رسانی در مواقع بحران بود که منعقد شد تا شهرداری اصفهان و هلال احمر با هم همکاری هایی را داشته باشند . با سایر دستگاههای دیگر هم جلسات مشترکی برگزار شده تا با هماهنگی مدیریت بحران استان اقدامات خود را انجام می دهیم . شهرداری اصفهان درصدد احداث ساختمان مدیریت بحران شهری است تا مکانی برای حضور مسئولان و رصد مباحث مدیریت بحران باشد. در این ساختمان کلیه اطلاعات از طریق دوربین های ترافیکی در دسترس مسئولان قرار می گیرد تا خدمات بهتری به شهروندان ارایه شود و مدیریت خوبی در مواقع بحران انجام شود.

حضور مردم را نباید نادیده گرفت، نظر شما چیست؟

قطعاً همینطور است، در مدیریت بحران اصل بر حضور و مشارکت مردم است . ما به عنوان دستگاههای اجرایی و خدماتی وظایف خود را انجام می دهیم اما بی شک اصل بر مشارکت مردم است زیرا اگر بحران یا حادثه ای اتفاق افتاد، قبل از اینکه نیروهای امدادی اطلاع پیدا کنند و به محل اعزام شوند، مردم و ساکنان آن محل هستند که اطلاع می یابند، پس مشارکت آنها در دقایق اولیه بسیار مهم است. من از مردم می خواهم در کلاس های آموزشی مدیریت بحران شرکت کنند و سعی نمایند اطلاعات خود را برای امدادرسانی و مقابله با بحران افزایش دهند تا در مواقع بروز بحران حداقل به اعضای خانواده خود کمک کنند