دندان‌دردهایی که به دندان مربوط نیستند
دکتر مهناز صاحب‌جمعی همه دردهایی که در ناحیه فک و صورت ایجاد می‌شود، مربوط به دندان نیست. گاهی منشأ این درد‌ها، عامل دیگری است؛ مثلا دردهای ناشی از نورالژی عصب ۳ قلو، زونا، میگرن و سینوزیت گاهی با دردهای دندانی اشتباه گرفته می‌شوند. از دیگر دلایل مهم درد دندان، سکته‌قلبی است که درد ناشی از آن، خود را به‌صورت درد دندان و فک پایین سمت چپ نشان می‌دهد. به همین دلیل دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند هر ۶ ماه یا حداکثر سالی یکبار به پزشک مراجعه کنید تا از نظر سلامت دهان و دندان بررسی شوید. با این کار علاوه‌بر حفظ سلامت دندان‌ها، احتمال اینکه علائم این بیماری‌ها با دردهای دندانی اشتباه گرفته شوند، کاهش می‌یابد.
دکتر مهناز صاحب‌جمعی همه دردهایی که در ناحیه فک و صورت ایجاد می‌شود، مربوط به دندان نیست. گاهی منشأ این درد‌ها، عامل دیگری است؛ مثلا دردهای ناشی از نورالژی عصب ۳ قلو، زونا، میگرن و سینوزیت گاهی با دردهای دندانی اشتباه گرفته می‌شوند. از دیگر دلایل مهم درد دندان، سکته‌قلبی است که درد ناشی از آن، خود را به‌صورت درد دندان و فک پایین سمت چپ نشان می‌دهد. به همین دلیل دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند هر ۶ ماه یا حداکثر سالی یکبار به پزشک مراجعه کنید تا از نظر سلامت دهان و دندان بررسی شوید. با این کار علاوه‌بر حفظ سلامت دندان‌ها، احتمال اینکه علائم این بیماری‌ها با دردهای دندانی اشتباه گرفته شوند، کاهش می‌یابد.
زونا
گاهی بیماری‌های ویروسی مثل زونا به‌صورت درد دندان تظاهر می‌کند. زونا، بیماری عفونی حادی است که در اثر دوباره فعال شدن ویروس آبله مرغان ایجاد می‌شود. ویروس آبله مرغان بعد از سپری شدن این بیماری به‌صورت غیرفعال در بدن باقی می‌ماند و در اثر عواملی چون استرس، پیری و ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن و... دوباره فعال می‌شود. احساس درد و سوزش در یک ناحیه از بدن از علائم اولیه این بیماری و ناشی از هجوم ویروس به سیستم اعصاب نخاعی است. گاهی هم علائم بیماری در ناحیه صورت و گردن دیده می‌شود که علت این امر هجوم ویروس آبله مرغان به عصب حسی دندان‌های فک پایین و بالا و برخی نواحی صورت است. اگرچه این ویروس می‌تواند تمام اعصاب بدن را درگیر کند؛ اما عصبی که بیشتر تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، عصب‌تری ژمینال (سه قلو) است. تشخیص: فعالیت ویروس در نواحی عصب‌تری ژمینال (سه قلو) باعث درد می‌شود؛ بنابراین فرد مبتلا تصور می‌کند دچار دندان درد شده است و به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند. معمولا زونا باعث ایجاد ضایعات و تاول‌های قرمزی روی پوست می‌شود که دندان‌پزشک می‌تواند با مشاهده این علائم متوجه مشکل اصلی شود، اما گاهی با آنکه بیمار دچار زوناست، علائم بیماری نمایان نیست و در این موارد تشخیص، مشکل است.
به همین دلیل متخصصان دندان‌پزشک در مواردی که علت خاصی برای بروز دندان درد تشخیص نمی‌دهند، سایر موارد را هم در نظر می‌گیرند و با استفاده از رادیوگرافی یا معاینه کامل دندان‌ها می‌توانند مطمئن شوند دردی که بیمار از آن شکایت می‌کند، مثلا به دلیل مشکلات دندانی مثل پوسیدگی و بیماری پریودنتال است یا نه.
معمولا دردهای ناشی از زونا با علائم زخم داخل دهانی همراه است و به‌صورت یک طرفه و مداوم بروز می‌کند و با درمان و بهبود زونا، درد هم برطرف می‌شود.
نورالژی عصب سه قلو
گاهی اختلالات رشته‌های زوج پنجم اعصاب مغزی (عصب سه قلو) می‌تواند به‌صورت درد در فک یا صورت ظاهر شود. در این موارد بیمار دردهای صورت را به دندان نسبت می‌دهد و بیشتر از درد در ناحیه فک و دندان‌ها شکایت دارد و به همین دلیل به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند.
تشخیص: با معاینه دقیق و توجه به چند نکته ساده، دندان‌پزشک می‌تواند درد رشته‌های عصبی را از درد ناشی از پوسیدگی دندان تشخیص دهد. مثلا درد ناشی از عصب ۳ قلو، آنی است و چند ثانیه طول می‌کشد درحالی که دردهای دندانی طولانی‌تر و گاهی همراه با ضربان و با علائمی درخود دندان است.
دردهای ناشی از رشته‌های عصبی، دردهای بسیار تیز و یک طرفه هستند به نحوی که بیمار اظهار می‌کند گویی خنجر در صورتش فرورفته است و برای ثانیه‌هایی ادامه دارد. از دیگر ویژگی‌های دردهای رشته‌های عصبی (نورالژی)، وجود نقطه شروع درد است که با تحریک آن درد آغاز می‌شود. متاسفانه گاهی به علت اشتباه در تشخیص، درمان‌های غیرضروری مانند عصب کشی و ترمیم دندان بی‌دلیل انجام می‌شود.
سینوزیت
سینوزیت، ریشه دندان‌های فک بالا را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و به دلیل نزدیکی این دو عضو، گاهی درد سینوزیت با درد دندان اشتباه گرفته می‌شود.
تشخیص: پزشک به راحتی می‌تواند با معاینات بالینی، سوال از بیمار و همچنین رادیوگرافی، درد دندان را از سینوزیت تشخیص دهد. اگر درد با منشأ سینوسی باشد هنگامی که فرد انگشت خود را روی صورت، زیرچشم‌ها و دو طرف بینی فشار دهد، احساس درد خواهد داشت. معمولا موقع خم شدن مثلا در رکوع نیز در ناحیه صورت درد حس می‌شود. از دیگر علائم سینوزیت، تب و سردرد و ترشحات پشت حلق است. با انجام رادیوگرافی هم می‌توان پی برد درد دندان ناشی از علائم سینوزیت است یا مشکلات دندانی.
روش‌های ساده برای درمان سینوزیت: سر دردهای سینوزیتی یا آبریزش مدام بینی و گرفتگی صدا که همه از علائم سینوزیت هستند بسیار کلافه‌کننده و آزار‌دهنده است در اینجا سعی کرده‌ایم تا چند راه مفید و ساده برای درمان سینوزیت به افراد مبتلا به آن معرفی کنیم
بخور صورت: در ابتدا باید دو طرف صورت غیر از پیشانی را بخور داده به این صورت که پیشانی را با یک روسری ببندید. مقداری بابونه را مانند چای دم کرده مقداری جوهر پونه زمانی که برای بخور آماده بودید به دم کرده بابونه اضافه کنید و دو طرف صورت را بخور داده و در بخار بابونه و جوهر پونه تنفس کنید
شست‌وشوی بینی: پس از تحریک بینی و عطسه و آبریزش نوبت به شست‌وشوی بینی می‌رسد که این مرحله هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است مقدار یک لیتر آب جوشیده خنک یک قاشق غذاخوری نمک اضافه کرده و با دستگاه شست‌وشو بینی که باید از داروخانه تهیه کنید آب نمک را بالا بکشید؛ یعنی یکی از سوراخ‌های بینی را با دست گرفته و محلولی را که آماده کرده‌اید بالا بکشید این محلول با بالا رفتن به همراه عفونت وارد حلق شده ومی توانید آن را خارج کنید. هر روز 6 تا 8 لیوان آب میل کنید. به یاد داشته باشید که آب را بین و بلافاصله بعد از غذا میل نکنید.
کم کردن مصرف نمک در وعده غذایی : تا حد امکان استفاده کردن از غذاهای بی‌نمک می‌تواند باعث بیشتر شدن سرعت بهبودی شود؛ زیرا نمک زیاد باعث جمع شدن آب در بافت‌ها و دفع کلسیم می‌شود.
مصرف گوشت قرمز را به حداقل برسانید: از غذاهایی که به‌صورت بخارپز و با سبزیجات و حبوبات تهیه شده بیشتر استفاده کنید. مقداری گوشت شترمرغ یا بوقلمون را به‌صورت کباب کرده حتی به‌عنوان صبحانه میل کنید.
زونا
گاهی بیماری‌های ویروسی مثل زونا به‌صورت درد دندان تظاهر می‌کند. زونا، بیماری عفونی حادی است که در اثر دوباره فعال شدن ویروس آبله مرغان ایجاد می‌شود. ویروس آبله مرغان بعد از سپری شدن این بیماری به‌صورت غیرفعال در بدن باقی می‌ماند و در اثر عواملی چون استرس، پیری و ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن و... دوباره فعال می‌شود. احساس درد و سوزش در یک ناحیه از بدن از علائم اولیه این بیماری و ناشی از هجوم ویروس به سیستم اعصاب نخاعی است. گاهی هم علائم بیماری در ناحیه صورت و گردن دیده می‌شود که علت این امر هجوم ویروس آبله مرغان به عصب حسی دندان‌های فک پایین و بالا و برخی نواحی صورت است. اگرچه این ویروس می‌تواند تمام اعصاب بدن را درگیر کند؛ اما عصبی که بیشتر تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، عصب‌تری ژمینال (سه قلو) است. تشخیص: فعالیت ویروس در نواحی عصب‌تری ژمینال (سه قلو) باعث درد می‌شود؛ بنابراین فرد مبتلا تصور می‌کند دچار دندان درد شده است و به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند. معمولا زونا باعث ایجاد ضایعات و تاول‌های قرمزی روی پوست می‌شود که دندان‌پزشک می‌تواند با مشاهده این علائم متوجه مشکل اصلی شود، اما گاهی با آنکه بیمار دچار زوناست، علائم بیماری نمایان نیست و در این موارد تشخیص، مشکل است.
به همین دلیل متخصصان دندان‌پزشک در مواردی که علت خاصی برای بروز دندان درد تشخیص نمی‌دهند، سایر موارد را هم در نظر می‌گیرند و با استفاده از رادیوگرافی یا معاینه کامل دندان‌ها می‌توانند مطمئن شوند دردی که بیمار از آن شکایت می‌کند، مثلا به دلیل مشکلات دندانی مثل پوسیدگی و بیماری پریودنتال است یا نه.
معمولا دردهای ناشی از زونا با علائم زخم داخل دهانی همراه است و به‌صورت یک طرفه و مداوم بروز می‌کند و با درمان و بهبود زونا، درد هم برطرف می‌شود.
نورالژی عصب سه قلو
گاهی اختلالات رشته‌های زوج پنجم اعصاب مغزی (عصب سه قلو) می‌تواند به‌صورت درد در فک یا صورت ظاهر شود. در این موارد بیمار دردهای صورت را به دندان نسبت می‌دهد و بیشتر از درد در ناحیه فک و دندان‌ها شکایت دارد و به همین دلیل به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند.
تشخیص: با معاینه دقیق و توجه به چند نکته ساده، دندان‌پزشک می‌تواند درد رشته‌های عصبی را از درد ناشی از پوسیدگی دندان تشخیص دهد. مثلا درد ناشی از عصب ۳ قلو، آنی است و چند ثانیه طول می‌کشد درحالی که دردهای دندانی طولانی‌تر و گاهی همراه با ضربان و با علائمی درخود دندان است.
دردهای ناشی از رشته‌های عصبی، دردهای بسیار تیز و یک طرفه هستند به نحوی که بیمار اظهار می‌کند گویی خنجر در صورتش فرورفته است و برای ثانیه‌هایی ادامه دارد. از دیگر ویژگی‌های دردهای رشته‌های عصبی (نورالژی)، وجود نقطه شروع درد است که با تحریک آن درد آغاز می‌شود. متاسفانه گاهی به علت اشتباه در تشخیص، درمان‌های غیرضروری مانند عصب کشی و ترمیم دندان بی‌دلیل انجام می‌شود.
سینوزیت
سینوزیت، ریشه دندان‌های فک بالا را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و به دلیل نزدیکی این دو عضو، گاهی درد سینوزیت با درد دندان اشتباه گرفته می‌شود.
تشخیص: پزشک به راحتی می‌تواند با معاینات بالینی، سوال از بیمار و همچنین رادیوگرافی، درد دندان را از سینوزیت تشخیص دهد. اگر درد با منشأ سینوسی باشد هنگامی که فرد انگشت خود را روی صورت، زیرچشم‌ها و دو طرف بینی فشار دهد، احساس درد خواهد داشت. معمولا موقع خم شدن مثلا در رکوع نیز در ناحیه صورت درد حس می‌شود. از دیگر علائم سینوزیت، تب و سردرد و ترشحات پشت حلق است. با انجام رادیوگرافی هم می‌توان پی برد درد دندان ناشی از علائم سینوزیت است یا مشکلات دندانی.
روش‌های ساده برای درمان سینوزیت: سر دردهای سینوزیتی یا آبریزش مدام بینی و گرفتگی صدا که همه از علائم سینوزیت هستند بسیار کلافه‌کننده و آزار‌دهنده است در اینجا سعی کرده‌ایم تا چند راه مفید و ساده برای درمان سینوزیت به افراد مبتلا به آن معرفی کنیم
بخور صورت: در ابتدا باید دو طرف صورت غیر از پیشانی را بخور داده به این صورت که پیشانی را با یک روسری ببندید. مقداری بابونه را مانند چای دم کرده مقداری جوهر پونه زمانی که برای بخور آماده بودید به دم کرده بابونه اضافه کنید و دو طرف صورت را بخور داده و در بخار بابونه و جوهر پونه تنفس کنید
شست‌وشوی بینی: پس از تحریک بینی و عطسه و آبریزش نوبت به شست‌وشوی بینی می‌رسد که این مرحله هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است مقدار یک لیتر آب جوشیده خنک یک قاشق غذاخوری نمک اضافه کرده و با دستگاه شست‌وشو بینی که باید از داروخانه تهیه کنید آب نمک را بالا بکشید؛ یعنی یکی از سوراخ‌های بینی را با دست گرفته و محلولی را که آماده کرده‌اید بالا بکشید این محلول با بالا رفتن به همراه عفونت وارد حلق شده ومی توانید آن را خارج کنید. هر روز 6 تا 8 لیوان آب میل کنید. به یاد داشته باشید که آب را بین و بلافاصله بعد از غذا میل نکنید.
کم کردن مصرف نمک در وعده غذایی : تا حد امکان استفاده کردن از غذاهای بی‌نمک می‌تواند باعث بیشتر شدن سرعت بهبودی شود؛ زیرا نمک زیاد باعث جمع شدن آب در بافت‌ها و دفع کلسیم می‌شود.
مصرف گوشت قرمز را به حداقل برسانید: از غذاهایی که به‌صورت بخارپز و با سبزیجات و حبوبات تهیه شده بیشتر استفاده کنید. مقداری گوشت شترمرغ یا بوقلمون را به‌صورت کباب کرده حتی به‌عنوان صبحانه میل کنید.
ارسال نظر