استراتژی فولاد هرمزگان تولید محصولات ویژه در کشور
مهندس مرتضی آقاجانی معتقد است: ایران در زمینه تولید محصولات فولادی و همچنین سا خت برخی تجهیزات و تعمیر و نگهداری صاحب دانش فنی شده است، اما باید در زمینه طراحی و مهندسی و نیز تولید محصولات ویژه نیز صاحب دانش فنی شود که این مهم نیاز به جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی دارد. وی معتقد است استان هرمزگان براساس برنامه سه ساله به تولید 10 میلیون تن فولاد دست می‌یابد و حتی در صورت جذب سرمایه‌های بخش خصوصی فراتر از آن رفته و به قطب اول فولاد کشور تبدیل شود. مشروح گفت و گوی دنیای اقتصاد با مهندس مرتضی آقاجانی مدیر عامل فولاد هرمزگان را می‌خوانید: راهکارهای تقویت اقتصاد مقاومتی در حوزه صنعت فولاد از منظر شما چیست؟
نقطه عطف و یا محور اقتصاد مقاومتی قوی شدن در زمینه‌های مختلف اقتصاد و به خصوص صنعت است به گونه‌ای که بتوان در برابر فشارهای بین‌المللی ایستادگی و حرفی برای گفتن داشت:
هم‌اکنون در صنعت فولاد بعنوان صنعت مادر، کشور صاحب دانش فنی در زمینه تولید است، به گونه‌ای که در زمینه تولید محصولات فولادی تجاری اعم از بهره‌برداری و یا نگهداری و تعمیرات نه تنها در نقطه خوبی قرار داریم و نیاز به کشورهای خارجی نداریم بلکه باید بتوانیم صادرکننده دانش فنی هم باشیم.
اما باید در زمینه طراحی و مهندسی و ساخت تجهیزات کارخانه‌های تولید فولاد و به خصوص فولادهای ویژه و آلیاژی نیز صاحب دانش فنی شویم، در این شرایط می‌توانیم در شرایط برابر با صاحبان دانش فنی و سازندگان سایر کشورها ارتباط متعادل برقرار کنیم و در این زمینه از تعداد و تنوع بیشتری برای ایجاد رقابت و نیز اطمینان برخوردار شویم، در این صورت دیگر فشارهای بیرونی بر صنعت فولاد، تاثیری نخواهد داشت.
مزیت‌های موجود در کشور از لحاظ نیروی انسانی ماهر و باتجربه، منابع وسیع نفت و گاز و معادن، شبکه برق، دسترسی آسان به منابع آبی و اسکله‌های وسیع جهت واردات و صادرات، بخش وسیعی از سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد را توجیه‌پذیر می‌کند و در صورت تقویت دانش فنی و تکنولوژی در زمینه ساخت کارخانجات تولید فولادهای آلیاژی و ویژه نه تنها دیگر مشکلی در صنعت فولاد نخواهیم داشت امکان صادرات با ارزش افزوده نیز به وجود می‌آید.
آسیب‌شناسی روش‌های تامین مالی در بخش صنعت فولاد کشور را تشریح نمایید.
تامین مالی در بخش صنعت شامل دو بخش هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری برای توسعه است که هر دو برای صنایع بزرگ رقم هنگفتی است در حد چند هزار میلیارد تومان در سال، خلا‌های بازار در هزینه‌های جاری باید از طریق منابع مالی بانک‌ها، موسسات مالی و شرکت‌های تجاری تامین شود. فولاد هرمزگان در شروع از گردش مالی زیادی برخوردار نبوده اما با رشد تولید، گردش مالی به شدت افزایش یافت تا جایی که منابع مالی استان ظرفیت پاسخگویی به نیازهای آن را نداشتند اما به تدریج این نهادهای حامی هم تقویت شده و خود را با شرایط انطباق دادند.
جذب سرمایه گذاری خارجی از دو مزیت ویژه برخوردار است : یکی اینکه سرمایه با هزینه پایین وارد کشور می‌شود. دیگر اینکه سرمایه‌های خارجی با تضمین لازم همراه‌اند و از حمایت‌های بین‌المللی بر خورداراند، زیرا سرمایه گذار خارجی اجازه نمی دهد سرمایه اش به خطر بیفتد و علاوه برآن، تکنولوژی روز را نیز به همراه خواهد آورد.
واردات آخرین تکنولوژی به منزله رشد تولید صنعت فولاد است و این امر مستلزم مشارکت سرمایه گذار خارجی در کشور است .
طی ۳۵ سال گذشته، بسیاری از فرصت‌های کشور ما به علت محدودیت‌های بین‌المللی نصیب کشورهای همسایه شد به طوری که سواحل ایران می‌توانست نقش امارات را ایفا کند. این درحالی است که آنها قابلیت کشورما را ندارند.
با توجه به شعار سمپوزیوم فولاد در سال گذشته مبنی بر تبدیل استان هرمزگان به قطب تولید فولاد تا 10 میلیون تن و با توجه به مزیت‌های این استان از لحاظ دسترسی آسان به انرژی، نزدیکی به پارس جنوبی، شاهراه حمل و نقل، نزدیکی به گمرک و ... برنامه‌های شرکت فولاد هرمزگان را برای تحقق شعارمذکورتشریح نمایید.
برای تحقق شعار یاد شده، برنامه توسعه ای سه ساله مد نظر واحدهای فولادسازی استان هرمزگان است که براساس آن تولید فولاد هرمزگان از ۵/۱میلیون تن کنونی باید به ۳ میلیون تن برسد. همچنین تا پایان دوره میزان تولید فولاد کاوه از ۲/۱ میلیون به ۵/۲ میلیون تن می‌رسد و همچنین صبا فولاد خلیج فارس نیزیک واحد تولید ۵/۴ میلیون تنی را در دستور کار دارد.
براین اساس با اجرای طرح‌های توسعه ای از قبل تعریف شده، پیش بینی می‌شود که تولید 10 میلیون تن فولاد در استان هرمزگان تا سه سال آینده محقق شود.
جذب سرمایه‌های بخش خصوصی و خارجی در استان هرمزگان نیز از جمله برنامه‌های مورد نظر برای تحقق شعار تبدیل این استان به قطب تولید فولاد است که در صورت عملیاتی شدن، میزان تولید به بیش از ۱۰ میلیون تن خواهد رسید.
هم اکنون سرمایه گذاران خارجی برای تولید فولاد درهرمزگان ابراز تمایل کرده‌اند و به محض اینکه بخش خصوصی وارد عمل شود، تا 5 سال آینده میزان تولید فولاد استان هرمزگان به 15 میلیون تن خواهد رسید که در آن صورت این استان به قطب اول فولاد تبدیل خواهد شد.
براساس آمار‌های موجود ۵/۷ درصد از تولید فولاد کشور متعلق به فولاد هرمزگان است. برای ارتقای بیشتر این میزان، طرح‌های توسعه ای شرکت و همچنین خواسته‌های شما از مسؤولین چیست؟
شرکت در تحقق طرح‌های توسعه ای خود از جمله افزایش تولید فولاد از 5/1 میلیون تن کنونی به 3 میلیون تن، تکمیل زنجیره تولید ر ا در دستورکاردارد. علاوه بر دستیابی افزایش تولید از 5/1 به 3 میلیون تن، راه اندازی خط تولید 5 میلیون تنی گندله سازی در بالادست و 3 میلیون تنی نورد در پایین دست نیز از جمله طرح‌های توسعه ای شرکت است که با تحقق این زنجیره تکمیلی، فولاد هرمزگان در زمینه‌های ارزش افزوده، بهره وری و اشتغال گامی موثر در صنعت فولاد خواهد برداشت.
با تکمیل زنجیره تولید، نیازفولاد هرمزگان درزمینه تامین مواد اولیه نیز مرتفع خواهد شد چراکه هم اکنون بخش زیادی از کنسانتره وسنگ از کشورصادرمی شود.
در پایین دست، تولید محصولی را در دستور کار داریم که براساس آن تختال که در این شرکت تولید می‌شود و یک محصول نیمه نهایی است، به ورق تبدیل خواهد شد که محصولی نهایی محسوب می‌شود.
از سوی دیگر، استان هرمزگان استعداد ایجاد صنایع جانبی از جمله کشتی سازی، لوله سازی و تولید شاسی را داراست که نیاز به ورق گرم دارند و با تحقق زنجیره تکمیلی شرکت، بستر مناسب برای فعالیت صنایع جانبی فراهم خواهد شد که ارزش افزوده بالایی به همراه خواهد داشت.
فولاد هرمزگان همچنین برنامه توسعه ای دومی نیزبا عنوان هرمزگان 2 در دستور کار دارد که براساس آن یک واحد 3 میلیون تنی دیگر راه اندازی خواهد شد که به منظور تامین زیرساخت‌های لازم برای آن،از جمله توسعه منطقه، به پنج تا شش سال زمان نیاز دارد.
در هرمزگان یکسری محصولات تخت تولید می‌کنیم که با تکمیل زنجیره تولید، این محصولات به ورق تبدیل خواهد شد. اما در هرمزگان ۲ به دنبال ایده ای هستیم که براساس آن، تنوع محصول داشته و احتمالا بتوانیم شمش تولید کنیم و حتی به عنوان محصول نهایی به دنبال تولید ریل و تیرآهن‌های بال پهن به منظور جذب بازارهای صادراتی هستیم، چراکه این محصولات در ساختمان‌های بسیار بزرگ و ریل سازی مصرف زیادی دارد و ما به دلیل نزدیکی به دریا قابلیت استفاده از این مزیت‌ها را داریم.
درحال حاضر، ریل‌های 120 تا 140 متری در خطوط ریلی با سرعت بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد که درصورت استفاده از قابلیت‌های استان می‌توانیم به عنوان یک اقدام باارزش زیاد در طرح هرمزگان 2 ، علاوه بر پوشش فرصت‌های صادراتی، نیاز داخلی را هم پاسخگو باشیم و صرفه جویی ارزی کنیم و به این ترتیب فولاد هرمزگان را با برنامه توسعه ای تولید شش میلیون تن در سال توسعه دهیم.
چه عواملی باعث شد تا فولاد هرمزگان طی مدتی کوتاه،از زمان راه اندازی تا کنون، به موفقیت فعلی دست یابد ؟
وجود دانش فنی و شانس حضورفولاد مبارکه اصفهان دراستان هرمزگان و خرید آن از سوی این شرکت را می‌توان یکی از عوامل اصلی دستیابی به موفقیت فولاد هرمزگان برشمرد، چراکه فولاد مبارکه به عنوان مالک فولاد هرمزگان، علاوه بر شناخت کافی از خطوط تولید فولاد، از امکانات و دانش فنی بسیار خوبی هم برخوردار است. در چنین فضایی، چشم اندازی از مبارکه برای ما تداعی شد تا بتوانیم براساس آن با اعتماد و اطمینان فعالیت خود را آغاز کنیم.
همچنین وجود پرسنل و نیروی توانمند استان هرمزگان و حمایت مسؤولین رکن دومی بود که موجب شد تا بتوانیم به موفقیت کنونی که همه شاهد آن هستند، دست یابیم.
فولاد هرمزگان با اجماع عوامل یاد شده و در شرایط سخت کاری امروز به نقطه ای رسید که تولید آن از 150 هزار تن در سال 90، به 585 هزار تن در سال 91 و یک میلیون و 75 هزار تن تا پایان سال 92 رسید.
همچنین تا پایان سال جاری، میزان تولید شرکت به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن خواهد رسید که با تحقق این میزان، علاوه بردستیابی به عدد کمی مناسب، از نظرکیفی نیز صاحب دانش فنی در زمینه تولید محصولات ویژه خواهیم شد و می‌توانیم کشور را از واردات این محصولات، کم نیاز و حتا بی نیازکنیم.
در مدت کوتاهی که از راه اندازی فولاد هرمزگان گذشته است، به تولید محصولات کیفی x60 دست یافتیم و هدف شرکت کاهش وابستگی کشور به این محصول است، چراکه هم اکنون ایران به عنوان یکی از تولید کنندگان نفت و گاز، ورق مورد نیازساخت لوله‌های خود را عمدتا ازطریق واردات تامین می‌کند .
طی مذاکراتی با شرکت‌های نوردی و شرکت نفت داشته، مقرر شد محصولاتی تولید کند که در شرکت‌های نوردی، نورد تبدیل به ورق ودر لوله سازی تبدیل به لوله شود که در صنایع نفت و گاز مصارف زیادی دارد.
امید است تا پایان سال جاری بتوانیم حداقل یکصد هزار تن از محصول مذکور را تولید و روانه بازار کنیم.
از جمله سیاست‌های فولاد هرمزگان این است که با تولید محصولات ویژه، کشور را بی نیاز کنیم و همچنین خطوط تولید شرکت را به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا سوق دهیم.
درحال حاضربازار داخل تشنه کالاهای استراتژیک است که از طریق واردات تامین می‌شود و درصورت تولید آن در داخل، می‌توان کشور را در این زمینه خودکفا کرد.
استراتژی فولاد هرمزگان تولید محصولات ویژه وبا کیفیت بالا است که با جذب دانش فنی فولاد مبارکه و خوزستان در راستای تولید این محصولات گام‌های اساسی برداشتیم، چراکه فولاد هرمزگان از توان کافی برای تولید این گونه محصولات برخوردار است.
برنامه سال 93 فولاد هرمزگان بطور عمده تولید محصولات ویژه است تا علاوه بر تامین نیاز داخل، متضمن توسعه و پایداری شرکت نیزباشد.