شرط لازم و کافی برای سوئیفت
مجید حیدری
عضو گروه بانک و بیمه
پس از عملیاتی شدن برجام، یکی از مهم‌ترین اثرات لغو تحریم‌های بانکی، اتصال بانک‌ها به سوئیفت بود. در این خصوص شرکت پیام‌رسان مالی جهان یا سوئیفت، پس از اجرایی شدن برجام، طی یک بیانیه رسمی از اعلام همکاری مجدد با نهادهای مالی و بانک‌های ایرانی پس از ۱۴۰۰ روز خبر داد. مسوولان بانک مرکزی نیز با تایید خبر اتصال به سوئیفت تاکید کردند که در حال حاضر کلیه بانک‌ها به این شبکه اطلاع‌رسانی متصل شدند. این در حالی است که منتقدان برجام معتقدند توافق هسته‌ای تاثیری در لغو تحریم‌های بانکی علی‌الخصوص سوئیفت نداشته است. در این خصوص برخی از منتقدان دلواپس، بدون توجه به سازوکار سوئیفت این روند را بهانه‌ای برای غیرکاربردی بودن برجام تلقی می‌کنند، اما گروهی از منتقدان به دور از نگاه سیاسی، ابهاماتی درخصوص اتصال سوئیفت دارند. در این خصوص باید توجه کرد داشتن سوئیفت شرط لازم برای استفاده از این ابزار است و شرط کافی محسوب نمی‌شود. سوئیفت ابزاری است که اگر طرف مقابل، تمایل به همکاری داشته باشد، این فرآیند تکمیل می‌شود. به بیان دیگر، بانکی که سوئیفت دارد، می‌تواند پیام سوئیفتی به بانک‌های دیگر بفرستد و از آنها بخواهد که برای وی حساب کارگزاری افتتاح کنند و به وی خدمات بانکی ارائه دهند. اما داشتن سوئیفت تضمین نمی‌کند که چنین خدماتی ارائه شوند و ارائه این خدمات، منوط به تصمیم تجاری بانک مقصد است. در سال‌های گذشته، تحریم‌ها باعث شده که روابط کارگزاری بانک‌های خارجی با بانک‌های ایرانی به‌طور کامل قطع شود و برقراری ارتباط مجدد نیازمند زمان و مذاکره با طرف‌های خارجی است. باید توجه کرد که اعتمادی که به‌واسطه تحریم‌های ناعادلانه از شبکه بانکی کشور رخت بسته، یک شبه بازنخواهد گشت