داستان پیکرهای سنگی شاعر بزرگ ایران به کجا رسید؟
رقابت آمریکایی‌ها برای تصاحب مجسمه خیام
۲۸ اردیبهشست ماه مصادف بود با بزرگداشت یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های فرهنگی تاریخ ایران. شخصیتی که حالا در سراسر جهان طرفداران ثابت قدمی دارد و خیلی‌ها ایران زمین را با نام و آثار او می‌شناسند. عمر خیام در سده پنجم هجری در نیشابور متولد شد. دوران پر فراز و نشیب زندگی او کتابی است خواندنی که می‌تواند ابعاد مختلفی از ویژگی‌های این چهره ماندگار تاریخ ایران را به تصویر بکشد. یکی از برجسته‌ترین کارهای او را می‌توان اصلاح گاه‌شماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام‌الملک در دوره سلطنت ملک‌شاه سلجوقی دانست.
28 اردیبهشست ماه مصادف بود با بزرگداشت یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های فرهنگی تاریخ ایران. شخصیتی که حالا در سراسر جهان طرفداران ثابت قدمی دارد و خیلی‌ها ایران زمین را با نام و آثار او می‌شناسند. عمر خیام در سده پنجم هجری در نیشابور متولد شد. دوران پر فراز و نشیب زندگی او کتابی است خواندنی که می‌تواند ابعاد مختلفی از ویژگی‌های این چهره ماندگار تاریخ ایران را به تصویر بکشد. یکی از برجسته‌ترین کارهای او را می‌توان اصلاح گاه‌شماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام‌الملک در دوره سلطنت ملک‌شاه سلجوقی دانست.خیام در ریاضیات، علوم ادبی، دینی و تاریخی استاد بود و نقش او در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتش درباره اصل پنجم اقلیدس نامش را به‌عنوان ریاضیدانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده‌است و ابداع نظریه‌ای درباره نسبت‌های هم‌ارز با نظریه اقلیدس نیز از مهم‌ترین کارهای او است. با این حال گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و لقبش «حجه‌الحق» بوده‌است ولی آوازه اش بیشتر به واسطه رباعیات اوست که شهرتی جهانی دارد. اگرچه این شعرها به اغلب زبان‌های زنده ترجمه شده اما ترجمه انگلیسی رباعیات خیام توسط ادوارد فیتزجرالد مایه شهرت
بیشتر او در غرب شده است. شهرتی که وضعیت متفاوتی را برای این شاعر بزرگ به وجود آورده است.تا جایی که اکنون مسوولان ایالت‌های مختلف آمریکا خواهان نصب مجسمه ساخته‌شده از خیام در شهرهای خود هستند.
شهرت و محبوبیت این شاعر در سال‌های گذشته باعث شد تا بسیاری از کشورها به فکر ساخت و نصب مجسمه او در شهرهای مهم خود بیفتند. از این رو یکی از مجسمه‌هایی که از این شاعر ساخته شده اثر حسین فخیمی مجسمه‌ساز سرشناس ایرانی است.سابقه ساخت مجسمه خیام توسط این هنرمند به سال ۱۳۷۹ برمی‌گردد. در آن سال، بنا بر توافق بخش فرهنگی دو سفارتخانه ایتالیا و ایران، کنفرانس بزرگی در شهر فلورانس ایتالیا برای بزرگداشت حکیم عمر خیام برنامه‌ریزی شد که ساخت مجسمه خیام و رونمایی از آن همزمان با برگزاری کنفرانس به ذهن برگزارکنندگان رسید و با استقبال مسوولان، توافق شد که پیکره خیام ساخته و به‌نمایش گذاشته شود. پس از این توافق، پروفسور حسین فخیمی که از استادان برجسته پیکرتراشی است برای ساخت مجسمه خیام انتخاب شد و قراردادی برای ساخت مجسمه از سوی وزارت امور خارجه ایران و با حمایت شهرداری تهران با او بسته شد.در سال ۱۳۸۱ ماکت‌های پنج‌گانه اولیه و کوچک خیام ساخته شد و پس از انتخاب نمونه اصلی، با نظر متخصصان، ساخت مدل گچی در مقیاس یک‌یکم به‌مدت دو ماه طول کشید. مجموعه این فاز تحقیقاتی تا نهایی شدن مدل ساخت سه سال به طول انجامید. فخیمی در این اثر با توجه به ابعاد شخصیتی و علمی حکیم عمر خیام، چهره او را به‌صورت یک متفکر در حال اندیشه ساخته است. «زیج» (جدول ستاره شناسی و سال شماری)به‌عنوان نمادی از ستاره‌شناسی در زیر دست راست مجسمه قرار گرفته و معادلات ریاضی و قضیه هم بر لوحی در کنار این پیکره تعبیه شده است. همچنین اسطرلابی در کنار مجسمه قرار دارد که نشانگر تبحر این حکیم در علم ریاضی است. روی کرسی پایه این مجسمه، شعر معروف خیام به‌صورت کتیبه نوشته شده است:
اجرام که ساکنان این ایوانند
اسباب تردد خردمندانند
هان تا سر رشته خرد گم نکنی
کانان که مدبرند سرگردانند
این شعر خیام که گویای اندیشه، نوع تفکر، ستاره‌شناسی و فرزانگی او است همراه با مشخصات اثر به سه زبان فارسی، انگلیسی و ایتالیایی نوشته و روی پایه‌های پیکره‌ها حک شده است.حسین فخیمی خالق تندیس صلح و پیکره خیام درباره سرنوشت سه مجسمه‌ای که از خیام برای نیشابور، فلورانس ایتالیا و یکی از ایالت‌های آمریکا ساخته است می‌گوید مجسمه‌ای که برای نیشابور ساخته نصب شده اما بقعه‌ای که قرار بود برای جانمایی این اثر در آنجا ساخته شود هنوز آماده نشده است. به همین دلیل، فعلا مجسمه را در یک محفظه شیشه‌ای قرار داده‌اند تا درباره بقعه تصمیم‌گیری شود.به گفته این مجسمه ساز سال گذشته پیکره خیام برای نصب به منهتن آمریکا فرستاده شد و همان موقع چند ایالت آمریکا درخواست کرده‌اند که این مجسمه در ایالت آنها نصب شود وبه همین دلیل هنوز تصمیم قطعی برای مکان نصب مجسمه خیام در آمریکا گرفته نشده و مسوولان در حال رایزنی هستند. ازسویی دیگر مجسمه‌ای که به سفارش شهرداری و دانشکده فلورانس ایتالیا از خیام ساخته‌ام، هنوز در کارگاهم نگهداری می‌شود و به ایتالیا فرستاده نشده است. فخیمی می‌گوید برای ساخت مجسمه‌ای از خیام ماه‌ها مطالعه کرده و از افراد زیادی مشورت گرفته است.او پیش از این، خیام را به‌عنوان یک شاعر می‌شناخت اما بعد از مطالعاتش فهمیده که لقب پدر علم دنیا، شایسته این اندیشمند فرزانه در عالم بشریت است. او پایه‌گذار بسیاری از علوم بوده و همین ویژگی‌ها در ساخت مجسمه او موثر بود.مجسمه خیام از 18 تن سنگ تراشیده شده و نمادی از یک انسان اندیشمند است و به گفته حسین فخیمی کشورهای دیگری مانند روسیه، رومانی و ارمنستان نیز خواهان نصب مجسمه این شاعر در کشورهایشان هستند که این موضوع، در مرحله رایزنی قرار دارد.
شهرت و محبوبیت این شاعر در سال‌های گذشته باعث شد تا بسیاری از کشورها به فکر ساخت و نصب مجسمه او در شهرهای مهم خود بیفتند. از این رو یکی از مجسمه‌هایی که از این شاعر ساخته شده اثر حسین فخیمی مجسمه‌ساز سرشناس ایرانی است.سابقه ساخت مجسمه خیام توسط این هنرمند به سال ۱۳۷۹ برمی‌گردد. در آن سال، بنا بر توافق بخش فرهنگی دو سفارتخانه ایتالیا و ایران، کنفرانس بزرگی در شهر فلورانس ایتالیا برای بزرگداشت حکیم عمر خیام برنامه‌ریزی شد که ساخت مجسمه خیام و رونمایی از آن همزمان با برگزاری کنفرانس به ذهن برگزارکنندگان رسید و با استقبال مسوولان، توافق شد که پیکره خیام ساخته و به‌نمایش گذاشته شود. پس از این توافق، پروفسور حسین فخیمی که از استادان برجسته پیکرتراشی است برای ساخت مجسمه خیام انتخاب شد و قراردادی برای ساخت مجسمه از سوی وزارت امور خارجه ایران و با حمایت شهرداری تهران با او بسته شد.در سال ۱۳۸۱ ماکت‌های پنج‌گانه اولیه و کوچک خیام ساخته شد و پس از انتخاب نمونه اصلی، با نظر متخصصان، ساخت مدل گچی در مقیاس یک‌یکم به‌مدت دو ماه طول کشید. مجموعه این فاز تحقیقاتی تا نهایی شدن مدل ساخت سه سال به طول انجامید. فخیمی در این اثر با توجه به ابعاد شخصیتی و علمی حکیم عمر خیام، چهره او را به‌صورت یک متفکر در حال اندیشه ساخته است. «زیج» (جدول ستاره شناسی و سال شماری)به‌عنوان نمادی از ستاره‌شناسی در زیر دست راست مجسمه قرار گرفته و معادلات ریاضی و قضیه هم بر لوحی در کنار این پیکره تعبیه شده است. همچنین اسطرلابی در کنار مجسمه قرار دارد که نشانگر تبحر این حکیم در علم ریاضی است. روی کرسی پایه این مجسمه، شعر معروف خیام به‌صورت کتیبه نوشته شده است:
اجرام که ساکنان این ایوانند
اسباب تردد خردمندانند
هان تا سر رشته خرد گم نکنی
کانان که مدبرند سرگردانند
این شعر خیام که گویای اندیشه، نوع تفکر، ستاره‌شناسی و فرزانگی او است همراه با مشخصات اثر به سه زبان فارسی، انگلیسی و ایتالیایی نوشته و روی پایه‌های پیکره‌ها حک شده است.حسین فخیمی خالق تندیس صلح و پیکره خیام درباره سرنوشت سه مجسمه‌ای که از خیام برای نیشابور، فلورانس ایتالیا و یکی از ایالت‌های آمریکا ساخته است می‌گوید مجسمه‌ای که برای نیشابور ساخته نصب شده اما بقعه‌ای که قرار بود برای جانمایی این اثر در آنجا ساخته شود هنوز آماده نشده است. به همین دلیل، فعلا مجسمه را در یک محفظه شیشه‌ای قرار داده‌اند تا درباره بقعه تصمیم‌گیری شود.به گفته این مجسمه ساز سال گذشته پیکره خیام برای نصب به منهتن آمریکا فرستاده شد و همان موقع چند ایالت آمریکا درخواست کرده‌اند که این مجسمه در ایالت آنها نصب شود وبه همین دلیل هنوز تصمیم قطعی برای مکان نصب مجسمه خیام در آمریکا گرفته نشده و مسوولان در حال رایزنی هستند. ازسویی دیگر مجسمه‌ای که به سفارش شهرداری و دانشکده فلورانس ایتالیا از خیام ساخته‌ام، هنوز در کارگاهم نگهداری می‌شود و به ایتالیا فرستاده نشده است. فخیمی می‌گوید برای ساخت مجسمه‌ای از خیام ماه‌ها مطالعه کرده و از افراد زیادی مشورت گرفته است.او پیش از این، خیام را به‌عنوان یک شاعر می‌شناخت اما بعد از مطالعاتش فهمیده که لقب پدر علم دنیا، شایسته این اندیشمند فرزانه در عالم بشریت است. او پایه‌گذار بسیاری از علوم بوده و همین ویژگی‌ها در ساخت مجسمه او موثر بود.مجسمه خیام از 18 تن سنگ تراشیده شده و نمادی از یک انسان اندیشمند است و به گفته حسین فخیمی کشورهای دیگری مانند روسیه، رومانی و ارمنستان نیز خواهان نصب مجسمه این شاعر در کشورهایشان هستند که این موضوع، در مرحله رایزنی قرار دارد.
ارسال نظر