فرافکنی آمریکا در برجام

کامران کرمی
عضو گروه دیپلماسی

تصویب تحریم‌های جامع ایران، روسیه و کره‌شمالی با اکثریت قاطع آرا در کنگره آمریکا که به احتمال زیاد با امضای دونالد ترامپ تبدیل به قانون خواهد شد، دور جدیدی از کشمکش‌ها میان تهران و واشنگتن بر سر نقض یا عدم نقض توافق هسته‌ای را به‌دنبال داشته و خواهد داشت. اگرچه این تحریم‌ها غیرهسته‌ای و تجمیع شده تحریم‌های قبلی بوده و ارتباطی به توافق هسته‌ای ندارد و به اذعان مقامات ایرانی، همچنان با نقض فاحش برجام فاصله داریم، اما رویکرد و رفتار تیم ترامپ نشان می‌دهد مقامات کاخ سفید بی‌میل نیستند که بخواهند روند بهره‌گیری ایران از این توافق را باز هم کند و محدود کنند.

بر همین اساس مقامات ارشد ایران معتقدند که این الگوی رفتاری، روح برجام را نقض کرده، چراکه واشنگتن متعهد شده بود مانع بهره‌مندی ایران از مزایای اقتصادی این توافق نشود. در همین خصوص رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به رفتار اخیر دولت آمریکا معتقد است واشنگتن قصد عصبانی کردن ایران را دارد تا زمینه‌ها برای خروج ایران از این توافق را فراهم کند. اگرچه وزیر خارجه ایران با اشاره به این سیاست آمریکا، گفته است که هدیه خروج از برجام را به آمریکایی‌ها تقدیم نخواهیم کرد. به‌نظر می‌رسد سیاست آمریکا نه خروج از برجام، بلکه محدود کردن و فشار بر تهران برای تن دادن به شروط جدید است. از آنجا که در شرایط کنونی اجماع علیه تهران وجود ندارد، به اذعان مقامات آمریکایی، این فشارها می‌تواند زمینه را برای خروج تهران از توافق فراهم کند، فضایی که مسوولیت نقض برجام را نه متوجه آمریکا، بلکه به گردن تهران خواهد انداخت.