اوبر؛ الگویی برای بانکداری آینده

تصور کنید می‌خواهید یک خانه بخرید. باید یک مشاور املاک (real-estate agent) پیدا کنید تا شما را کوچه به کوچه بگرداند و خانه‌ها را نشان‌تان بدهد. این واقعا یک روش مربوط به قرن قبل است. روش این قرن این گونه است که در اینترنت در بین آدرس‌ها و قیمت‌ها جست‌وجو کنید و بعد یک تور تصویری از املاک را هم ببینید، اما زمانی که انتخاب خود را انجام دادید باز هم باید به روش دوران پدربزرگ خود بازگردید. یعنی اسناد مالی و مدارک خود را برگ برگ جمع‌آوری کرده، آنها را به یک متصدی وام در بانک ارائه دهید و سپس صبر کنید تا او یک وقت را برای مراجعه مشخص کند و آن روز هم فهرستی از گزینه‌های گیج‌کننده را پیش روی شما بگذارد. در بهترین حالت چند هفته کار شما طول می‌کشد تا به سرانجام برسد.

حالا تصور کنید به جای همه اینها اپلیکیشنی وجود داشته باشد که با دانستن شغل، سطح درآمد، کلاسه سابقه مالی شما، تحصیلات و دیگر مولفه‌های لازم می‌تواند در چند ثانیه شما را اعتبارسنجی کند و آن را به خودتان و دیگران که می‌تواند یک بانک باشد، ارائه دهد. به این ترتیب دیگر نیاز نیست برای آن مذاکره کنید. این اعتبارسنجی هم از جای عجیب و غریبی نمی‌آید. همین حالا اوبر در حال اجرای مدل ساده‌ای از آن است. رانندگان از سوی مسافران اعتبارسنجی می‌شوند و مسافران را رانندگان اعتبارسنجی می‌کنند. به این ترتیب رفتار هر دو طرف در داخل تاکسی چیزی نیست که همان‌جا تمام شود، بلکه می‌تواند برایشان اعتبار بیاورد یا از اعتبار آنها کم کند. چنین اپلیکیشنی برای اعتبارسنجی بانکی افراد هنوز وجود ندارد و بانک‌ها از روش‌های سنتی خود برای آن استفاده می‌کنند؛ اما قطعا در ۱۰ یا ۲۰ سال آینده چنین چیزی به وجود خواهد آمد؛ چراکه ما در آستانه یک اوبریزاسیون مالی (Uberization of finance) قرار داریم که فرصت‌های جدید و طیف جدیدی از خدمات را ایجاد می‌کند.

مهم‌ترین دستاورد اوبر برای دیگر بخش‌های اقتصادی این است که می‌توان با استفاده از فناوری واسطه‌ها حذف کرد. جهان مالی (financial world) یکی از پرواسطه‌ترین صنایع در این سیاره است و این دقیقا همان چیزی است که باید تغییر کند. این چیزی است که از طریق اوبریزاسیون و استفاده از حجم وسیعی از داده‌ها امکان‌پذیر است. فناوری یکی از منابع این تغییر است؛ اما قوانین نیز نیاز به تغییر دارند. در صورتی که همه چیز فراهم شود یک انفجار در زمینه اعطای وام خواهیم داشت. در این روش می‌تواند استخری از وام‌دهندگان کوچک نیز ایجاد شود که سرمایه آنها از سوی بانک‌های بزرگ پشتیبانی می‌شود و با سرعت بیشتری از روند سپرده‌گذاری کنونی می‌توانند پولی را که به آن نیاز ندارند، در قالب وام در اختیار دیگران بگذارند.

منبع: وال استریت ژورنال