میزبانی از هیچ‌کس!

آخرین جام ملت‌ها؛ ۱۹۷۶

طی ۱۷ دوره مسابقات برگزار شده در جام ملت‌های آسیا، ایران میزبانی از ۲ دوره را بر عهده داشته است؛ سال ۱۹۶۸ که بازی نهایی در ورزشگاه امجدیه برگزار شد و سال ۱۹۷۶ که شاهد برگزاری فینال در ورزشگاه تازه تاسیس آزادی بودیم. هر ۲ دوره هم تیم ملی کشورمان موفق به کسب عنوان قهرمانی شد. در فاصله این ۲ دوره، یک دوره هم بازی‌ها در تایلند برگزار شد که تیم ایران آن را هم برد و هت‌تریک کرد. پس از آن دیگر نه خبری از قهرمانی در آسیا شد و نه برگزاری این مسابقات در تهران. مسابقات جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ که قرار بود در چین برگزار شود، به قطر منتقل شد تا دوحه برای دومین بار در ۴ دوره اخیر میزبانی از این بازی‌ها را بر عهده داشته باشد.

بازی‌های آسیایی؛ ۱۹۷۴

ایران یک دوره هم سابقه میزبانی در بازی‌های آسیایی یا المپیک قاره‌ای را دارد که سال ۱۹۷۴ برگزار شد. اساسا ورزشگاه آزادی به بهانه میزبانی از همین بازی‌ها احداث و افتتاح شد. این هفتمین دوره از بازی‌های آسیایی و نخستین دوره از این مسابقات بود که در خاورمیانه برگزار می‌شد. در رای‌گیری به عمل آمده در کمیته المپیک آسیا، ایران با ۱۹ رای مقتدرانه کویت را که ۱۲ رای کسب کرده بود پشت سر گذاشت و میزبان بازی‌ها شد. ۲۵ کشور در این مسابقات نماینده داشتند و نهایتا ژاپن فاتح مسابقات شد. ایران با حضور در رده دوم و بالاتر از چین، بهترین نتایج تاریخش در بازی‌های آسیایی را به دست آورد و البته این تجربه دیگر تکرار نشد. تیم فوتبال ایران هم در این دوره از مسابقات با ۷ پیروزی برای نخستین بار قهرمان بازی‌های آسیایی شد.

چند فینال باشگاهی آسیا

در رده باشگاهی اما ایران چند مرتبه میزبان مسابقه نهایی جام باشگاه‌های آسیا (و بعدتر لیگ قهرمانان آسیا) بوده است. سال ۱۹۹۹ مسابقات نیمه‌نهایی و فینال به ورزشگاه آزادی آمد که استقلال در بازی نهایی برابر جوبیلو ایواتا شکست خورد. بعدتر هم اگر میزبانی به ایران رسیده، فقط به خاطر صعود تیم‌های ما به بازی نهایی و بر اساس اجبار بوده است؛ مثل سال ۲۰۰۷ که سپاهان در یکی از دو بازی رفت و برگشت میزبان اوراوا ردز شد یا سال ۲۰۱۸ که پرسپولیس از کاشیما میزبانی کرد. جالب اینجاست که روند کنفدراسیون فوتبال آسیا در اعطای همین میزبانی‌ها هم روز به روز سخت‌تر شده و آنها برای برگزاری بازی پرسپولیس و کاشیما در ورزشگاه آزادی، بیشتر از ۱۰۰ایراد از این استادیوم گرفتند!

جام ال‌جی و دیگر هیچ

در سال‌های اخیر دشوار است که بتوان مسابقات فوتبال بین‌المللی به میزبانی ایران را پیدا کرد. شاید نمونه‌های در دسترس، جام چهارجانبه «ال‌جی» باشد که در فاصله سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۱، برای ۲۱ دوره برگزار شد و ایران میزبانی از ۵ دوره آن را بر عهده داشت. حتی همین مسابقات هم فرصت خوبی برای تبلیغات و درآمدزایی در اختیار ایران می‌گذاشت؛ به‌طوری که درآمد خالص فدراسیون از میزبانی آن، چیزی بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون دلار تخمین زده می‌شد. از آن به بعد دیگر خبری نبوده و البته که با توجه به پیشرفت‌های جدی زیرساختی در بحث ورزشگاه‌سازی و استفاده از کمک‌داور ویدئویی، امکان میزبانی ایران از مسابقات فوتبال بین‌المللی سخت‌تر هم شده است. در نتیجه وقتی همتی در کار نیست، چاره‌ای غیر از همین اعتراضات شفاهی و کتبی به جعل اسم عزیز «خلیج‌فارس» باقی نمی‌ماند!