آنچه مناسبات سیاسی و اقتصادی به فوتبال ایران تحمیل میکند
سه ضربه تحریم
۱-افزایش قیمت ارز، کاهش کیفیت
یکی از مشکلات ناشی از تحریمهای اقتصادی که مردم آن را با گوشت و پوست لمس میکنند، افزایش قیمت ارز است. طبیعتا این مساله از وجوه مختلف به ورزش ایران هم لطمه میزند. شاید حضور مربی ایرانی در تیم ملی والیبال، کمبود وحشتناک امکانات اردویی در یک تیم مدالآور مثل وزنهبرداری و نیز انتخاب مربیان ارزان و دمدست در تیمهای پایه ملی فوتبال، مرتبط با همین مساله باشد. افزایش قیمت ارز، همزمان تاثیر منفی خودش را روی فوتبال باشگاهی ایران هم گذاشته است؛ جایی که فوج بزرگی از بازیکنان توانمند با سودای کسب سود بیشتر راهی لیگهای خارجی میشوند و البته باشگاههای داخلی هم سختتر از همیشه میتوانند مربی و بازیکن خارجی باکیفیت جذب کنند. مجموع همه اینها تنزل سطح کیفی لیگ برتر ایران است؛ آنچه در فصل بیستویکم به وضوح به چشم آمد. زمانی باشگاههای ایرانی مثل آب خوردن به اردوهای پیشفصل خارجی میرفتند. فارغ از درست و غلط آن کار، چنین رویهای کاملا مرسوم بود. امروز حتی تیم ملی فوتبال ایران در آستانه جامجهانی به سختی میتواند اردوی خوب خارجی داشته باشد.
۲-کمبود امکانات، عقبافتادگی تدریجی
پنج ماه دیگر دومین جامجهانی دارای کمکداور ویدئویی در تاریخ فوتبال برگزار خواهد شد. حالا دیگر VAR به یکی از عادیترین و رایجترین امکانات جهان فوتبال تبدیل شده؛ مثل خود داور وسط که اگر نباشد، همه تعجب میکنند. تماشاگر ایرانی پیگیر است و مسابقات مختلف فوتبال در جهان را تماشا میکند. او لااقل در قاب تلویزیون خانهاش حالا دیگر نقطهای از جهان را نمیبیند که مسابقات بدون VAR برگزار شود. نه سطح تورنمنت مهم است، نه رده سنی و جنس بازیکنان. همه جای دنیا دارند از کمکداور ویدئویی استفاده میکنند، اما در ایران مطلقا خبری از این داستان نیست و اصلا کسی هم نمیداند چه زمانی ممکن است صاحب VAR شویم. شاید برای برخی، این موضوع فقط یک فقدان تکنولوژیک ساده باشد، اما ابعاد ماجرا بسیار جدیتر از این حرفها است. ما الان انگار کلا یک جور دیگر فوتبال بازی میکنیم؛ در نتیجه وقتی بازیکنان امیدمان به مسابقات جام ملتها میروند با چند اشتباه ساده از سوی VAR نقرهداغ میشوند؛ پنالتی میدهند و کارت قرمز میگیرند. در همین مسابقات خبری از داوران ایرانی نبود، چون به زعم کنفدراسیون فوتبال آسیا داوران کشور ما تجربه کار با کمکداور ویدئویی را ندارند و قادر به درک ظرافتهای موضوع نیستند. بارها گفته شده یکی از اصلیترین دلایل تاخیر در ورود این فناوری به ایران، مشکلات تحریمی است. این البته فقط و فقط یک مثال ساده بود، وگرنه تحریم در سایر زمینهها مثل همکاری برندهای معتبر پوشاک با تیمهای ورزشی ایران هم تاثیر منفی دارد.
۳-مشکلات بانکی، وقفههای جدی در تدارکات
همه میدانند که تحریمهای بینالمللی مشکلات جدی در تبادلات بانکی برای ایرانیان فراهم کرده است، در نتیجه بخش زیادی از مطالبات خارجی تیمهای ایرانی هم بلوکه شده؛ از پرسپولیس و استقلال تا تیم ملی و حتی حقالزحمه داوران برای قضاوت در مسابقات برونمرزی. به علاوه تحریمها موجب دشواری برقراری ارتباط در فضای بینالمللی شده و این موضوع در روند آمادهسازی تیم ملی ایران هم سکته انداخته است. در مقام مقایسه بد نیست بدانید پیش از جامجهانی ۲۰۱۸ که شرایط به شکل امروز نبود، تیم ملی ایران هفت اردوی تدارکاتی برگزار کرد و با انجام بیش از ۱۰ مسابقه، رکورد بازیهای تدارکاتی پیش از این تورنمنت را شکست، اما حالا... اصلا نیازی به گفتن نیست!