درآمدزایی سرخابی‌ها درپساواگذاری

عزم جدی دولت

درخصوص موضوع واگذاری این دو باشگاه احمد سعادتمند رئیس هیات‌مدیره باشگاه استقلال و مدیر کل دفتر توسعه آموزش‌های پایه و استعدادیابی وزارت ورزش با روزنامه «دنیای اقتصاد» گفت‌وگو و تاکید کرده باید کمیته کارشناسی در موضوع اقتصادی و واگذاری وجود داشته باشد. او ابتدا اطمینان داد دولت برای واگذاری آنها اراده قوی دارد: «این باشگاه‌ها مال مردم هستند و باید به آنها واگذار شوند و وقتی بحث مردم به میان می‌آید دولت می‌تواند نقش حمایتی برای این دو باشگاه ایفا کند. به نظر من دولت اراده قوی برای واگذاری این دو باشگاه به بخش‌خصوصی دارد که صاحبان اصلی آنها هستند. الان کار به مرحله‌ای رسیده که از اختیار وزارت ورزش خارج شده و به سازمان خصوصی‌سازی واگذار شده تا به بهترین روش ممکن مباحث واگذاری را انجام دهند. آنجا بحث کفایت و نحوه واگذاری و اهلیت کسانی که برای گرفتن این دو باشگاه وارد می‌شوند بررسی می‌شود. قانون‌اساسی نیز در اصل ۴۴ بر خصوصی‌سازی تاکید کرده و امیدواریم خصوصی‌سازی فوتبال نیز با این دو باشگاه به موفقیت برسد.

مقام معظم رهبری نیز برای این موضوع تذکرات زیادی دادند. همه اینها نشان‌دهنده اراده واگذاری آنها است. بدون شک واگذاری آنها نقطه عطفی درفوتبال ایران خواهد بود. تیم‌هایی که هوادار میلیونی دارند نیازی به حمایت دولتی ندارند. اگر خوب برنامه‌ریزی شود و آدم‌های کاربلد نیز در راس کار باشند و بتوانند اعتماد آن جمعیت میلیونی را کسب کنند می‌توانند خودشان را اداره کنند و به درآمد‌های پایدار برسند. استقلال یک برند است و می‌تواند درآمدزا باشد و مثل خیلی از باشگاه‌های بزرگ دنیا که جمعیت میلیونی هوادار دارند موفق باشد. جمعیت هوادار ما بیشتر از یک باشگاه معتبر در ایتالیا است. پس باشگاه‌ها می‌توانند به سمتی بروند که درآمد آنها نه تنها جواب هزینه سالانه باشگاه‌داری را بدهد بلکه آنها درچند رشته ورزشی المپیکی دیگر نیز تیمداری کنند و آنها را تحث پوشش قرار دهند و شرایط خوبی نیز برای ساماندهی پیشکسوتان ایجاد کنند. البته شاخصه‌های پیشکسوتی در دنیا از کیفی به کمی تبدیل شده و می‌گویند کسی پیشکسوت است که ۲۵ سال در آن باشگاه حضور داشته باشد. باشگاه‌ها اگر در رده پایه هم خوب سرمایه‌گذاری کنند دیگر نیازی به خرید بازیکنان گران‌قیمت خارجی ندارند و هزینه‌های این قسمت مدیریت می‌شود.»

موضوع امنیتی در واگذاری وجود ندارد

رئیس هیات‌مدیره باشگاه استقلال در بخش بعدی صحبت‌هاش در مورد نحوه واگذاری آنها و ماجرای نگرانی امنیتی در مورد این دو باشگاه گفت: «ما اخیرا مراسم روز ۲۲ بهمن را برگزار کردیم. با این همه شرایط اقتصادی که در کشور داریم و تحت فشار قرار گرفتیم مردم در تمام شهرها آمدند و حضور خیلی خوبی داشتند و شجاعانه می‌گفتند که ما شاید مشکلاتی داریم اما برای کشورمان جانمان را می‌دهیم. بنابراین این مردم، مردمی نیستند که در بحث واگذاری در امنیت مملکت بخواهند اثر منفی بگذارند. این مردم همیشه پشت دولتشان بوده‌اند و من این موضوع را به کلی رد می‌کنم. اگر ما بخواهیم بهانه بیاوریم که امنیت باعث می‌شود ما این دو باشگاه را به بخش‌خصوصی واگذار نکنیم این در نگاه دولت به هیچ‌وجه وجود ندارد. مردم حتی اگر شده با سهم‌های بسیار کوچک ورود و کمک می‌کنند.

ولی کسانی که برای خریدن دو باشگاه و جلب اعتماد مردم وارد می‌شوند مهم هستند.» او تاکید دارد که برای رفع نگرانی مردم درمورد آنها باید خریداران از فیلترهای دقیقی عبور کنند: «این موضوع کارشناسی قوی می‌خواهد که شاخصه‌هایی را بگذارند که جدا از شاخصه‌های اقتصادی باشد. تضامین و مباحث حسابرسی و بررسی‌های تراز مالی، بررسی بدهی‌ها، مطالبات، املاک و دارایی‌ها اینها سر جای خودش اما یک‌سری شاخصه‌ها باید باشد که خریدار ورود کند. سابقه مهم است، تجربه و تخصص مهم است، ضمانت‌های اجرایی و تیم کاری که برای هدایت باشگاه‌ها انتخاب می‌شوند و فرهنگ‌سازی این کار نیز مهم است. بنابراین می‌شود بیش از ۲۰ شاخص برای نحوه واگذاری تعریف کرد؛ البته الان دولت برای واگذاری عجله دارد اما به‌نظر من این کار باید با آرامش و دقت انجام شود.»

حساب‌ها شفاف است؟

گفته می‌شود باشگاه استقلال وقف است و از نظر شرعی نیز واگذاری آن مشکل دارد. این باشگاه چندین ثبت شرکت با اسامی مختلف دارد و گروه‌های مختلف مثل آقای اولیایی ادعاهایی دارند. پرونده‌های متعدد مالیاتی نیز وجود دارد. این، پروسه سختی را برای واگذاری ایجاد کرده است. سعادتمند اما با سکوت راجع‌به این مسائل حاشیه‌ای،  درمورد صورت‌های مالی باشگاه استقلال نیزگفت: «تا شرایط را فراهم نکنیم این کار سخت است. این شرایط در چارچوب قانون باید یکی‌یکی شکسته شده و از بین برود و بعد اتفاق اصلی بیفتد چون شما نمی‌توانید یک بنگاه اقتصادی را که بدهی انباشته دارد یا تراز مالی مشخصی ندارد واگذار کنید. واگذاری این دو باشگاه با بدهی‌هایشان نیز یک خطای بزرگ است. بنابراین اول باید بدهی‌های این دو باشگاه برطرف و بعد واگذاری صورت بگیرد. این دوباشگاه مرحله به مرحله به سمت شفافیت‌های مالی و قانونی حرکت می‌کنند. ضمن تشکر از مجمع باشگاه استقلال و اعضای هیات‌مدیره که این اعتماد را به من داشتند به‌عنوان رئیس هیات‌مدیره خوشبختانه فضا مرحله به مرحله به سمت قانونی شدن حرکت می‌کند. ما تلاش می‌کنیم و من امیدوار هستم موانع و مشکلات باشگاه استقلال را برای واگذاری پشت سر بگذاریم.»

استفاده از کمپ مرحوم حجازی

او در مورد نحوه واگذاری این دو باشگاه که در فرابورس در نظر گرفته شده چندان نگاه قطعی ندارد و معتقد است بسته به شرایط روز ممکن است این روش تغییر کند.رئیس هیات‌مدیره باشگاه فعلا اولویت را برداشتن موانع واگذاری می‌داند: «در درجه اول شرایط واگذاری بستگی به موقعیت زمانی دارد. شاید سال آینده شرایط اقتصادی به‌گونه‌ای باشد که این واگذاری به نحو دیگری انجام شود بنابراین شرایط زمان را باید سنجید و بعد اقدام کرد. اول باید موانع واگذاری برداشته شود و بعد به مدل واگذاری برسیم.» او بر این باور است که همین قوانین در ایران امکان‌هایی را برای موفقیت بخش‌خصوصی در فوتبال دارد که شاید آشنایی با آنها وجود نداشته باشد: «یکسری فضا‌هایی را دولت ایجاد کرده که منِ بخش‌خصوصی از آنها آگاهی ندارم. دولت بارها تسهیلات بانکی، واگذاری زمین طبق قوانین و مقررات و مصوبات مجلس و دولت داشته که بخش‌خصوصی می‌تواند از فضا و قوانین کاملا قانونی استفاده کند.

بنابراین می‌توان از شرایطی که دولت ایجاد کرده  استفاده کرد. موضوع دیگر اینکه برند این باشگاه و هوادارانش سرمایه بزرگی است. اگر بخش‌خصوصی با الگوی خاصی بیاید می‌تواند از یک برند محبوب استفاده اقتصادی بزرگی داشته باشد. الان زمین‌هایی وجود دارند که می‌شود به سرمایه‌گذار بخش‌خصوصی در ورزش واگذار کرد. همچنین تسهیلات بانکی هم هست که به کمک بخش‌خصوصی می‌آید. معادل این موضوع درخیلی از کشورها وجود دارد. البته گاهی موانع حقوقی هم وجود دارد که سرمایه‌گذار را دچار مشکل و چالش می‌کند. باید کمیته کارشناسی در موضوع اقتصادی و واگذاری وجود داشته باشد. تنها داشتن ضمانت‌های اجرایی برای خریداران کافی نیست. باید مشخص شود هدف از خرید این باشگاه‌ها چیست.

در واقع بخش‌خصوصی با ایده‌های مبتکرانه خود در درآمدزایی می‌تواند از یک برند محبوب در زمینه فعالیت خودش استفاده کند.» مثال مشخص او برای استقلال، زمین کمپ مرحوم حجازی است که می‌تواند زمینه‌ساز یک فعالیت پولساز برای استقلال به‌صورت یک درآمد پایدار باشد: «ما کمپ مرحوم ناصر حجازی را داریم. حدود ۳۶ هزار متر زمین دارد که در بهترین نقطه تهران است. این می‌تواند جای امنی برای بخش‌خصوصی در باشگاه استقلال باشد. قسمت بزرگ این کمپ بر خیابان است و می‌تواند دربخش اقتصادی بزرگ‌ترین فروشگاه‌ها در آنجا ایجاد شود و درآمد پایداری برای نسل‌های آینده این باشگاه ایجاد کند. منتها برای واگذاری باشگاه اول باید رفت سراغ مالکیت این کمپ.چرا که یک معارض نیز دارد. اینها سختی‌ها و البته شیرینی‌های کار است.»

درآمدزایی در پساواگذاری

سعادتمند درآمدزایی این دو باشگاه بعد از واگذاری را بسیار مهم دانست و تاکید کرد ماجرای حق پخش باید مشخص شود: «درآمدزایی برای باشگاه‌های فوتبال بسیار سخت است چون درهمه دنیا بخش بزرگ درآمد‌ها از حق پخش است که درایران پرداخت نمی‌شود. به نظر من باید مسوولان این مشکل را یک بار برای همیشه حل کنند که بخش‌خصوصی هم به بازگشت سرمایه‌گذاری خود دلگرم شود. الان بلیت‌فروشی، اسپانسر و تبلیغات و ... ۴۰ درصد درآمد‌های باشگاه‌های ما را تشکیل می‌دهد. فوتبال ما برای توسعه باید منطبق با قوانین جهانی شود بنابراین برای درآمدزایی باشگاه‌ها بعد از واگذاری به دریافت پول حق پخش نیاز جدی وجود دارد.با این حال فکر می‌کنم می‌شود با تعیین شاخص‌ها اتفاقات خوبی را رقم زد.»

شرایط داخلی باشگاه استقلال

رئیس هیات‌مدیره باشگاه استقلال درخصوص وضعیت این باشگاه نیز گفت: «سعی کردیم حاشیه‌ها را برطرف کنیم. مثلا آن‌قدر که برای قرارداد و آی‌تی‌سی پاتوسی بحث شد برای قرارداد رونالدو با یوونتوس بحث نشد. با این حال خوشبختانه باشگاه به آرامش خوبی رسیده است. استقلال در روزهای آینده بازی‌های بسیار سختی درلیگ برتر و لیگ قهرمانان آسیا دارد و ماه بسیار سختی داریم بنابراین ما در هیات‌مدیره سعی می‌کنیم مشکلات را برطرف کنیم تا تیم در آرامش بیشتری به راهش ادامه دهد.»