آندایزینگ

آندایزینگ فرایندی الکتروشیمیایی است که بر روی سطح فلز آلومینیوم می‌نشیند.

 اکثر فلزاتی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند به طور طبیعی مایل به اکسید شدن در محیط هستند. بر اثر این اتفاق لایه‌ی نازکی روی سطح فلز ایجاد می‌شود که مانع از خوردگی فلز خواهد شد و مقاومت فلز را افزایش می‌دهد.

اما همان‌طور که گفته شد این لایه‌ از ضخامت بسیار کمی دارد و نمی‌تواند پایدار بماند. از این رو تولید کنندگان تصمیم گرفته‌اند که از روش آندایز آلومینیوم  در جهت افزایش استحکام آن استفاده کنند. فلز آلومینیوم به دلیل داشتن ویژگی های مثبت تبدیل به یکی از محبوب ترین فلزات در صنایع شده است.

• وزن سبک

•  استحکام بالا

• انعطاف پذیری

• رسانای حرارتی و الکتریکی

• شکل پذیری

• چکش خواری و جوش پذیری بالا

تمامی این موارد باعث شده است تا این فلز به عنوان فلزی مهم و پرکاربرد شناخته شود. بنابراین، لازم است از روش آندایزینگ به طور جدی و اصولی انجام استفاده شود. در این روش لایه‌ی اکسیدی بر روی سطح فلز آلومینیوم می‌نشیند و مقاومت آن را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد.

تنها تفاوتی که در روش آندایزینگ با آلومینیوم طبیعی وجود دارد در این است که لایه‌ی اکسید تولید شده در این روش هزاران برابر ضخیم‌تر از لایه‌ی اکسیدی طبیعی است. امری که موجب می‌شود تا ورق آلومینیوم در برابر خوردگی بسیار مقاوم باشد و آسیبی نبیند.

فواید آندایزینگ آلومینیوم

همان‌طور که گفته شد فلز آلومینیوم را به عنوان پرکاربردترین فلزات در صنایع می‌شناسند. به همین جهت از انادایز برای افزایش  قابلیت‌های آلومینیوم استفاده می‌شود.

فواید فرآیند آندایز کردن آلومینیوم را می‌توانید به صورت مختصر در پایین مشاهده کنید:

۱. افزایش استحکام

۲. افزایش حالت چسبندگی رنگ‌ها

۳. التیام بخشیدن به خاصیت ضد سایشی

۴. افزایش قدرت عایق الکتریسته بودن

۵. کمک به شکل‌گیری نمای ظاهری زیباتر

۶. افزایش قدرت بازتاب نور

۷. افزایش دوام و ماندگاری طول عمر فلز آلومینیوم

چگونگی روش آندایزینگ

آندایزینگ سپس ماده‌ی مناسبی مانند سرب و یا فولاد ضد زنگ (در مواقعی خود آلومینیوم) را که کاتد باشد انتخاب می‌کنیم. توجه شود که در این مرحله با ایجاد دو قطب مثبت و منفی و عبور جریان الکتریکی از بین ماده الکترولیت، بر روی سطح فلز آلومینیوم کنش و واکنش‌های شیمیایی رخ می‌دهد که منجر به تولید لایه‌ای ضخیم از جنس اکسید آلومینیوم می‌شود.

اما این پایان کار نیست زیرا در بسیاری از مواقع لایه‌ای با چگالی و ناپیوستگی بالا نیز تولید می‌شود. این لایه‌ی تولید شده مستعد جذب گرد و غبار، رطوبت، مواد باعث خوردگی و غیره می‌شود. پس برای جلوگیری از این اتفاق پس از پایان عملیات آندایزینگ سطح کار را با رنگ مخصوصی می‌پوشاند و از این طریق از ورود ذرات به آن جلوگیری می‌کنند.

آنودایزینگ سخت

آنودایزینگ سخت روشی است مشابه همان آندایزینگ که در بالا تعریف شد اما با یک فرق اساسی: لایه‌ی اکسید ایجاد شده بسیار ضخیم‌تر از حد معمول است. عموما از این روش برای قطعاتی استفاده می‌شود که نیاز به مقاومت بیش‌از حد در برابر فرسایش و خوردگی باشد و یا خواص الکتریکی و حرارتی آن‌ها مورد استفاده قرار بگیرد. این ورق‌های آلومینیومی مناسب برای صنایع پتروشیمی و ساخت تجهیزات دریایی و هوافضا می‌باشند.

شرح مراحل انجام آندایزینگ آلومینیوم

برای انجام آنودایزینگ آلومینیوم لازم است نگاهی اجمالی و مختصر بر چگونگی روند آندایز کردن داشته باشیم تا هرچه بهتر این فرآیند را درک کنیم.

1. مراحل پیش از آندایز: در ابتدا ورق آلومینیوم به شکل مورد نظر درآورده و به تمیز کردن و چربی و دوده زدایی آن می‌پردازند. دلیل این کار این است که هم لایه‌ی اکسیدی که قرار است تولید شود بر اثر ضربات چکش آسیب نبیند و هم این‌که اگر فلز کثیف بماند امکان خوردگی فلز پس از آندایزینگ بسیار زیاد می‌شود. پس از این مراحل می‌توان به صیقل کردن سطح فلز آلومینیوم پرداخت. زیرا هرچه سطح فلز هموارتر باشد، لایه‌ی اکسید آلومینیوم یک‌دست‌تر بر روی سطح می‌نشیند.

2. آنودایزینگ: پس از آن‌که از صحت و درستی مراحل ذکر شده اطمینان حاصل شد می‌توان به فرآیند اصلی که آنودایزینگ نام دارد پرداخت. همان‎‌طور که گفته شد در این روش یک لایه‌ی ضخیم اکسید آلومینیوم بر روی سطح فلز قرار می‌گیرد و مقاومت آن را چندین برابر می‌کند. سپس بلافاصله به رنگ کردن سطح فلز می‌پردازند. برای این کار نیز از دو روش رنگ کردن با مواد آلی و غیرآلی استفاده می‌کنند. با پایان گرفتن رنگ‌آمیزی به آب‌بندی ورق می‌پردازند، بدین منظور که هم رنگ ثابت بماند و هم خوردگی‌های جزئی پیدا و از بین بروند.

3. مراحل پس از آندایز: در انتها قطعه مورد نظر را به سرعت اما در حرارت پایین با روش‌های الکتروشیمیایی خشک کرده و مورد استفاده قرار داد.