۱۰ مصرف کننده بزرگ برق جهانی اعلام شد
میزان مصرف برق جهان در سال ۲۰۲۲
مصرف جهانی
در سال 2000، مصرف خالص جهانی برق به 13277 میلیارد کیلووات ساعت رسید که این رقم در سال 2017 به 22347 میلیارد کیلووات ساعت افزایش یافت. در حالی که مصرف برق جهان در نیم قرن گذشته به طور مداوم رشد داشته، در سال 2022 به حدود 25500 تراوات ساعت رسیده است. این در حالی است که بین سالهای 1980 تا 2022، مصرف برق بیش از سه برابر شده، در حالی که جمعیت جهان تقریبا به 8 میلیارد نفر رسید. مصرف برق در کل سال 2022 با کاهش بیشتر در نیمه دوم سال 4.1درصد افت داشت. تولید از منابع انرژی متعارف 5.7درصد کاهش یافت در حالی که تولید از انرژیهای تجدیدپذیر به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت و رشد 8.6درصدی را تجربه کرد. در این سال میانگین قیمت عمده‌فروشی برق به مراتب بالاتر از سال قبل و 235.45 یورو در مگاوات ساعت بود که 143.1درصد افزایش داشت.
چین، ایالات‌متحده، هند و ژاپن بیش از نیمی از سهم جهانی مصرف برق را به خود اختصاص داده‌اند. برق بیش از 20درصد از مصرف انرژی نهایی جهان در سال 2022 را به خود اختصاص داده است که نفت کمتر از 40درصد، زغال‌سنگ کمتر از 9درصد، گاز طبیعی کمتر از15درصد، سوختهای زیستی کمتر از 10درصد و سایر منابع مانند گرما، برق خورشیدی، برق بادی و زمین گرمایی، بیش از 5درصد است. کل مصرف نهایی برق در سال 2022 به طور نابرابر بین بخش‌‌‌های صنعت( 42.2درصد)، مسکونی (26.8درصد)، تجاری و خدمات عمومی (21.1درصد)، حمل‌‌‌ونقل (1.8درصد) و سایر بخشها یعنی کشاورزی و ماهیگیری (8.1درصد) تقسیم شده است.
مصرف سرانه برق
مصرف نهایی تقسیم بر تعداد ساکنان، مصرف سرانه یک کشور را تامین میکند. در اروپای غربی، این میزان بین 4 تا 8 مگاوات ساعت در سال است. در اسکاندیناوی، ایالات متحده، کانادا، تایوان، کره‌جنوبی، استرالیا، ژاپن و بریتانیا، مصرف سرانه بالاتر است. اما در کشورهای در حال توسعه بسیار کمتر است. متوسط جهان در سال 2022 حدود 3 مگاوات ساعت در سال بود. سطوح مصرف بسیار پایین، مانند اندونزی و فیلیپین، نشان میدهد که بسیاری از ساکنان این کشورها به شبکه برق متصل نیستند، و به همین دلیل است که برخی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان از جمله نیجریه و بنگلادش معمولا در لیست مصرف سرانه حضور ندارند.
سهم تجدیدپذیرها در مصرف برق
سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیب انرژی جهانی از سال 2010 با 10درصد افزایش به نزدیک به 30درصد رسیده است. در سال 2022، سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیب انرژی جهانی مجددا افزایش یافت و به 30درصد رسید که 10درصد بالاتر از سطح 2010 است. سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیب برق از لحاظ تاریخی در کشورهای دارای منابع بزرگ برق آبی مانند برزیل، کلمبیا، کانادا، نیوزیلند، سوئد یا نروژ بالاست. در کشورهای دیگر، سیاست‌‌‌های جاه‌‌‌طلبانه انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش هزینه‌‌‌های تولید برق برای فناوری‌‌‌های خورشیدی و بادی، تولید برق تجدیدپذیر را تحریک کرده و سهم انرژیهای تجدیدپذیر را به میزان قابل‌توجهی در ترکیب نیرو افزایش داده است. سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیب برق کشورهای جهان 22درصد افزایش یافت که 31درصد در استرالیا، در شیلی 55 درصد، در ایالات متحده 22درصد، چین 31 درصد، ژاپن 22 درصد، تایلند 18درصد و در آفریقای جنوبی به 10درصد رسید.
چین
چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده برق در جهان است که سالانه بیش از5.934 تریلیون کیلووات ساعت انرژی مصرف میکند. چین تقریبا یک‌چهارم مصرف جهانی انرژی را به خود اختصاص داده است. دادههای اداره ملی انرژی چین نشان میدهد در سال 2022 مصرف برق چین 3.6درصد در سال نسبت به سال گذشته‌اش افزایش یافت و به 8637 تراوات ساعت رسید که به شدت از رشد 10.3درصدی در سال 2021 کمتر است. این کشور به دلیل استفاده از زغال سنگ شناخته شده است، اما در سالهای اخیر به سمت گاز طبیعی و منابع انرژی تجدیدپذیر نیز روی آورده است. فعالان بازار این کاهش را به رشد اقتصادی ضعیف‌تر و محدودیت‌های مرتبط با کووید-19 نسبت دادند که مصرف برق را در این کشور محدود کرد. مصرف برق در صنایع اولیه، ثانویه و سوم چین به ترتیب 114.6تراوات ساعت،5700.1 تراوات ساعت و1485.9 تراوات ساعت در سال 2022 ثبت شده است که نشان‌دهنده افزایش سالانه 10.4درصدی، 1.2 درصدی و 4.4 درصدی است.
مصرف برق خانگی در چین با 14.8درصد افزایش به 1336.6تراوات ساعت رسید. دادههای NEA نشان داد که ظرفیت تولید برق نصب شده در چین 7.8درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته و به 2564.1گیگاوات در پایان دسامبر رسیده است. ظرفیت انرژی حرارتی که شامل نیروگاه‌های زغال‌سنگ‌سوز و گاز طبیعی می‌شود، 2.7درصد افزایش یافت و به 1332.4 گیگاوات رسید. رشد ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر با افزایش 5.8درصدی،28.1درصدی و 11.2درصدی به ترتیب به 413.5گیگاوات، 329.6 گیگاوات و365.4گیگاوات افزایش یافت، در حالی که ظرفیت انرژی هستهای با رشد 4.3 درصدی به55.5گیگاوات افزایش یافت. همچنین مجموع ظرفیت تولید انرژیهای تجدیدپذیر نصب شده چین در سال 2022 بیش از 1200 گیگاوات بود و ظرفیت تولید برق آبی، نیروی بادی، انرژی خورشیدی و انرژی زیست توده این کشور در رتبه اول در جهان قرار دارد.
ایالات متحده
مصرف برق در ایالات متحده در سال 2022 در مجموع به 4050 تراوات ساعت رسید که بالاترین مقدار در دوره مورد بررسی است. ارقام نشان‌دهنده مصرف نهایی برق است که مجموع فروش خرده‌فروشی و استفاده مستقیم از برق توسط واحد تولیدکننده است. انتظار میرود مصرف برق در ایالات متحده در دهه‌های آینده همچنان افزایش یابد. اما کدام بخشها بیشترین مصرف برق را در ایالات متحده دارند؟ مصرف اغلب با رشد اقتصادی همراه بوده است. با این وجود، به‌رغم افزایش فراگیر لوازم الکترونیکی مصرفی قابل شارژ، پیشرفت‌‌‌های فن‌‌‌آوری در بهرهوری و استانداردهای لوازم جدید منجر به تثبیت مصرف برق شده است.
بیشترین مصرف برق در بخش مسکونی و پس از آن بخش تجاری این کشور است. در سال 2022، حدود 4231 میلیارد کیلووات ساعت (یا حدود 4.23تریلیون کیلووات ساعت) برق در تاسیسات تولید برق در مقیاس شهری در ایالات متحده تولید شد. حدود 60درصد از این تولید برق از سوختهای فسیلی - زغال سنگ، گاز طبیعی، نفت و گازهای دیگر و حدود 18درصد از انرژی هستهای و حدود 21درصد از انرژیهای تجدیدپذیر بود. براساس گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده در سال 2022، 61میلیارد کیلووات ساعت برق اضافی از سیستم‌های فتوولتائیک خورشیدی در مقیاس کوچک به شبکه برق این کشور وارد شده است.
هند
هند سومین مصرف‌کننده بزرگ برق است که با توجه به اینکه این کشور دومین کشور پرجمعیت جهان است، جای تعجب ندارد که انتظار میرود مصرف برق این کشور تا سال 2030 به 4 تریلیون افزایش یابد. دادههای دولتی نشان میدهد که مصرف برق این کشور با 9.5درصد رشد به 1503.65تراوات ساعت در سال 2022 رسید که عمدتا به دلیل افزایش تقاضا در بحبوحه افزایش فعالیت‌‌‌های اقتصادی است. بر اساس دادههای منبع تغذیه از سازمان مرکزی برق (CEA) مصرف برق هند 1374.02میلیارد واحد (BU) در سال 2022-2021 بود. هند با9.83درصد افزایش سالانه در سال 2022 بیشترین رشد سالانه انرژیهای تجدیدپذیر را داشته است. ظرفیت نصب شده انرژی خورشیدی در 9 سال گذشته 24.4برابر افزایش یافته است و تا ژوئیه 2023 به 67.07گیگاوات رسیده است. ظرفیت نصب شده انرژیهای تجدیدپذیر (از جمله آبی) در هند از سال 2014 حدود 128درصد افزایش یافته است. ظرفیت نصب شده برای انرژیهای تجدیدپذیر شامل برق بادی 42.8گیگاوات، برق خورشیدی67.07 گیگاوات، زیست توده 10.2 گیگاوات، برق آبی کوچک 4.94گیگاوات، برق آبی بزرگ 46.85گیگاوات است.
هند هدفی را برای کاهش شدت کربن در اقتصاد کشور تا پایان دهه به میزان کمتر از 45 درصد، دستیابی به 50درصد انرژی الکتریکی تجمعی تا سال 2030 از انرژیهای تجدیدپذیر و دستیابی به انتشار خالص کربن صفر تا سال 2070 تعیین کرده است. همچنین هدف هند 500 گیگاوات ظرفیت نصب شده انرژیهای تجدیدپذیر و تولید پنج میلیون تن هیدروژن سبز تا سال 2030 است. حدود 57 پارک خورشیدی با ظرفیت مجموع 39.28گیگاوات در هند تایید شده است.
سایر کشورها
ژاپن با 1132 تراوات ساعت مصرف برق در سال 2022 چهارمین مصرف‌کننده برق در جهان در این سال بود. ژاپن همچنین سومین مصرف‌کننده بزرگ نفت و چهارمین مصرف‌کننده بزرگ زغال سنگ در جهان است. پس از فاجعه هستهای فوکوشیما دایچی این کشور در سال 2011، افزایش قابل‌توجهی در مصرف و تولید برق داشته است. روسیه نیز در این سال حدود 934 تراوات ساعت برق مصرف میکند. روسیه یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان زغال سنگ در جهان است و همچنین دارای برخی از بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی در جهان است. سوختهای فسیلی در حال حاضر بر صنعت انرژی روسیه تسلط دارند، اما این کشور در تلاش است تا به منابع انرژی تجدیدپذیر بیشتری اضافه کند.
چشم‌انداز مصرف برق در جهان
بر اساس چشم‌انداز بین‌المللی انرژی اداره اطلاعات انرژی (EIA)، انتظار میرود مصرف جهانی انرژی بین سالهای 2022 تا 2050 به میزان 34درصد افزایش یابد و از پیشرفت‌ها در بهرهوری انرژی پیشی بگیرد. رشد جمعیت جهانی، افزایش تولید منطقه‌‌‌ای و استانداردهای زندگی بالاتر به افزایش مصرف کمک میکند و منجر به افزایش ۱۵ درصدی انتشار دی اکسید کربن جهانی از انرژی تا سال ۲۰۵۰ می‌شود.
رشد جمعیت در آفریقا، هند و آسیا-اقیانوسیه متمرکز است که مجموعا 94درصد از 1.7میلیارد نفری که تا سال 2050 به جمعیت جهان اضافه می‌شود، کمک میکند. انتظار میرود منابع غیرفسیلی مبتنی بر سوختهای فسیلی، از جمله انرژی هستهای و انرژیهای تجدیدپذیر، تا سال 2050 انرژی بیشتری تولید کنند، اما انتظار نمی‌‌‌رود که این رشد بر اساس قوانین و مقررات کنونی، انتشار دی اکسید کربن مرتبط با انرژی را کاهش دهد. پیش‌بینی می‌شود سوختهای فسیلی حدود 70درصد از کل انرژی اولیه را در سال 2050 تامین کنند که نسبت به سال 2022، بالغ بر 79درصد کاهش یافته است.
