دگرگونی در صنعت برق جهانی با انرژیهای تجدیدپذیر
طبیعت بدون شک هدیه شگفتانگیزی برای بشر است، او همه چیز را برای تولید و حفظ زندگی به ما میبخشد. اما از آنجا که همه کنشها، واکنشی برابر ولی در خلاف جهت دارند، طبیعت مادر شروع به مبارزه کرد و ما به دلایل موجه در معرض بلایای طبیعی بیشتری قرار گرفتیم. ما حدود ۱۵۰ سال است که از سوختهای فسیلی برای همه چیز مانند خودرو، صنایع، روشن کردن لامپ و سایر چیزهای روزمره استفاده میکنیم. سوزاندن سریع سوختها سیاره ما را خسته کرده است و بنابراین زمان آن رسیده است که از منابع انرژی تجدیدپذیر استفاده کنیم و از فناوریهای نوظهور آنها در خانه خود استفاده کنیم.
با نگاهی به ویرانیهای ناشی از فسیلهای «کثیف» که سیاره زمین را اشغال کرده بودند، انرژیهای تجدیدپذیر یا انرژیهای پاک، طبیعیتر و در عین حال قابل اعتمادتر شدند. کشورهایی که بهویژه از نظر سوختهای فسیلی غنی هستند، پیامدهای ناشی از آن را درک نمیکنند و به شدت به صادرات نفت، گاز یا زغالسنگ وابسته هستند و چنین آسایش ناپایداری، آینده چندانی به همراه نخواهد داشت. همانطور که این راهحل کاملا تاثیرگذار است، به یک ابزار قدرتمند تبدیل شده که با آن میتوان به راحتی تامین انرژی را غیرمتمرکز کرد و در عین حال جوامع محلی و شهرها را توانمند کرد. آنها پس از استفاده بهینه از این منابع، از طریق صنایع خود اشتغالزایی میکنند، با قابلیتهای بیحد و حصر خود در نیروگاهها، برق پاک تولید میکنند و منادی محیطی پاک، سبز و سالم هستند.
ما اغلب انرژیهای تجدیدپذیر را بهعنوان شکلهای بیگانه یا کاملا جدید فناوری در نظر میگیریم، اما مهار قدرت طبیعت در طول تاریخ همواره مورد استفاده قرار گرفته است و بیشتر برای حملونقل، گرمایش، روشنایی و بسیاری موارد دیگر استفاده شده است. با این حال، به نظر میرسد که مردم هنوز در استفاده بهینه از این منابع مردد هستند، زیرا استفاده مناسب از آنها به معنای صرف هزینه گزاف برای نصب و اجرای این فناوریها است. فناوریهای انرژیهای تجدیدپذیر مانند نیروگاههای آبی و زمینگرمایی برای سالها مقرون به صرفه بودهاند و مردم در حال استفاده از آنها در زندگی روزمره خود هستند.
دو محقق ارشد آزمایشگاه ملی انرژیهای تجدیدپذیر (NREL) اخیرا مقالهای را در مجله فتوولتائیک منتشر کردهاند که تغییرات در عرضه برق جهان را در چند سال گذشته دنبال میکند. نویسندگان، نانسی هیگل و سارا کورتز، از اطلاعات منابع مختلف استفاده کردند و آن را به طور جمعی ارائه کردند تا روندهای قابل توجه در تولید برق جهانی را برجسته کنند. این سومین مقاله از مجموعه مقالات سالانه آنها است. هیگل و کورتز هر سال خلاصه مقاله خود را در مجله فتوولتائیک منتشر کردهاند که نخستین مقاله مربوط به سال ۲۰۲۱ است.
انرژی فسیلی همچنان بر تولید برق جهانی تسلط دارد
در سال ۲۰۲۲، بالغ بر ۳۸ درصد از برق جهان از طریق منابع تولید الکتریسیته بدون کربن (هستهای، انرژی آبی و تجدیدپذیرهای ترکیبی) تولید شد. بهرغم طولانی شدن مشکلات زنجیره تامین و تجارت در سراسر جهان، این دومین سال متوالی است که بیش از ۵۰ درصد ظرفیت تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر در جهان از سیستمهای فتوولتائیک خورشیدی (PV) تامین شده است. فناوری PV خورشیدی در حال حاضر سریعترین فناوری تولید برق در حال رشد است، به طوری که تنها در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۲۵ درصد به کل ظرفیت تولید PV خورشیدی نصبشده اضافه شد.
سهم سیستمهای فتوولتائیک خورشیدی از تولید برق جهانی از حدود ۳.۶درصد در سال ۲۰۲۱ به حدود ۴.۵ درصد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت. انرژیهای تجدیدپذیر اکثریت عظیمی از ظرفیت تولید برق جدید را تشکیل میدهند و منابع تولید بدون کربن (هستهای، برق آبی، فتوولتائیک خورشیدی، باد و سایر انرژیهای تجدیدپذیر) بیش از ۸۰ درصد از ظرفیتهای توسعهیافته در سه سال گذشته را به خود اختصاص دادند. بخش اعظم این انبساط در انرژیهای تجدیدپذیر با انرژی خورشیدی فتوولتائیک و باد تامین شده است که این منابع با هم بیش از ۷۵ درصد افزایش ظرفیت را در ۳سال گذشته داشتهاند.
سارا کورتز، یکی از همکاران مرکز ملی فتوولتائیک NREL و استاد دانشگاه کالیفرنیا، میگوید: اینکه در حال حاضر میبینیم برق خورشیدی چگونه بر فروش فعلی بازار تجدیدپذیرها تسلط دارد، بسیار تاثیرگذار است. ما علاقهمندیم که ببینیم در دادههای سال ۲۰۲۳ و برای مقاله سال آینده چقدر گسترش نسل نیروگاههای فسیلی وجود خواهد داشت. او مدعی شد که ممکن است منابع انرژی بدون کربن بهزودی تقریبا تمام ظرفیت تولید جدید ما را تامین کنند.
انتقال انرژی تنها در آغاز راه است
در حالی که برق خورشیدی ۵۶ درصد از ظرفیت تولید برق جدید در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص داد، اما تنها حدود ۵ درصد از تولید برق جهانی را تامین کرد. این تضاد، هم رشد قابل توجه PV خورشیدی تاکنون و هم رشد بیشتر مورد نیاز برای رسیدن به آینده انرژی پایدار را برجسته میکند. برخی از شبکههای الکتریکی در سراسر جهان نشان دادهاند که این چشمانداز بیش از پیش امکانپذیر است. به عنوان مثال، شبکهها در کالیفرنیا، استرالیای جنوبی و هاوایی به ۲۰ درصد تولید از PV خورشیدی رسیدهاند یا از آن فراتر رفتهاند.