شناسایی یک ظرفیت بزرگ آبی در کشور
صنایع کشور با ۱/ ۲ میلیارد مترمکعب پساب سیراب میشود
۴۷ درصد مردم اطلاعی از پساب ندارند
نکته قابل توجه در مساله پسابها عدم اطلاع کافی مردم نسبت به این صنعت در کشور است. بر اساس پژوهش انجام شده توسط یکی از مراکز افکارسنجی رسمی در کشور که در دو استان مرکزی کشور انجام شده، ۵۵/ ۴۷ درصد از مردم این دو استان اطلاعی از تعریف پساب ندارند و تنها ۷/ ۲۲ درصد بهطور دقیق پساب را با تعاریف اصلی معرفی کردهاند.علاوه بر این ۴۵/ ۳ درصد از مردم این دو استان گمان میکنند، پساب همان آب آلوده جاری در سطح شهرهای کشور است.
تعریف دقیق پساب چیست؟
بر اساس تعاریف علمی، پساب عبارت است از آب خارج شده از تصفیهخانههای فاضلاب مطابق استانداردهای ملی که عملیات بهبود کیفیت بر آن اعمال شده است و قابلیت استفاده در مصارف مختلف دارد.با توجه به این تعریف، مشخص میشود که پساب با فاضلاب خارج شده از مصارف مختلف در کشور متفاوت است. بر این مبنا پساب به آبی گفته میشود که از یک مرحله سنگین فرآوری به نام تصفیهخانه عبور کرده و هماکنون قابلیت استفاده در کشور را دارا است.
۱/ ۲ میلیارد متر مکعب پساب در کشور تولید میشود
بر اساس آخرین آمارنامه ماهانه صنعت آب و برق مربوط به مردادماه سال ۱۴۰۱، هماکنون تعداد ۲۵۸ تصفیهخانه فاضلاب در مدار فعالیت قرار دارند که بهطور روزانه ۵۷۵۴ هزار متر مکعب آب تولید میکنند. با فرض ثابت بودن این عدد در طول ۳۶۵ روز سال، ۱/ ۲ میلیارد متر مکعب پساب در هر سال از طریق تصفیهخانههای فاضلاب در کشور مهیای استفاده دوباره خواهد شد. بر این مبنا استفاده مجدد از این پساب در شرایطی که ۵۳ درصد از مشترکان کشور تحت پوشش شبکه فاضلاب قرار دارند، میتواند زمینه کاهش ۵/ ۱درصدی استفاده از آب تجدیدپذیر در کشور را فراهم کند.نکته قابل توجه اینکه هماکنون در کل کشور ۸ میلیون و ۷۸۱ هزار مشترک فاضلاب وجود دارد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد رشد ۳/ ۵ درصدی مشترکان هستیم و با ارتقای پوششدهی شبکه فاضلاب این رقم نیز افزایش پیدا میکند.
صنایع کشور بهطور کامل از پساب استفاده کنند
استفاده از پساب خروجی تصفیهخانههای فاضلاب کشور که استاندارد کافی را داراست یکی از بهترین منابع برای صنایع کشور به حساب میآید.بر این مبنا در شرایطی که میزان آب مورد نیاز در صنعت هماکنون سالانه ۳/ ۱ میلیارد متر مکعب برآورد میشود، بنابراین با ظرفیت موجود تصفیهخانههای فاضلاب کشور، امکان پوشش ۱۰۰ درصدی نیاز صنعت از پساب با کیفیت وجود دارد. در این شرایط به نظر میرسد، کلیه صنایع کشور باید با توسعه خطوط انتقال زمینه استفاده از منابع پساب در محل تصفیهخانههای کشور را فراهم کرده و میزان استفاده از آب تجدیدپذیر خود را به صفر برسانند.
فضای سبز شهری، مقصد جدید پساب بهداشتی
با توجه به تولید ۱/ ۲ میلیارد متر مکعب پساب در شرایطی که فرض شود، ۳/ ۱ میلیارد متر مکعب از این آب برای صنعت کشور مهیا شود، از همین رو همچنان ۸۰۰ میلیون متر مکعب تولید پساب با ظرفیت فعلی تصفیهخانههای کشور وجود دارد که میتواند سهم فضای سبز شهرهای کشور شود و اتلاف منابع آب زیرزمینی در این مناطق را به حداقل برساند. در همین راستا، صادق نیکنژاد، کارشناس حوزه منابع آب گفت: «در برخی از شهرهای کشور که اتفاقا مشکل آب هم وجود دارد، فضای سبز سالانه بیش از ۲/ ۱ میلیارد متر مکعب آب مصرف میکند که تماما از منابع آب زیرزمینی استفاده میشود.»
این کارشناس حوزه منابع آب تاکید کرد: «درحالی این میزان آب از سرانه آب تجدیدپذیر کشور تامین میشود که به راحتی میتوان در این بخش از پساب با کیفیت استفاده کرد.» نکته مهم اینکه با توسعه ظرفیتهای تصفیهخانه فاضلاب و استقرار سامانههای جدید امکان رشد حداقل دو برابری تولید پساب وجود دارد که میتوان از این بخش در مصارفی نظیر صنایع و بخش فضای سبز استفاده کرد. همچنین با رعایت استانداردها امکان استفاده از این منبع در مصارفی نظیر کشاورزی نیز مهیا است.