مزایای فناوری تشخیص نشتی در نیروگاهها
اگر به این مشکلات رسیدگی نشود، تشدید میشوند و پتانسیل ارائه نتایج فاجعهبار را دارند. علاوه بر این، با ادامه سختتر شدن مقررات زیستمحیطی، تشخیص نشتی در نیروگاهها میتواند نقش مهمی در رفع این نیازها داشته باشد. بنابراین از منظر ایمنی، زیستمحیطی و اقتصادی، حفظ ترانسفورماتورها و توربینهای احتراق از خرابی، یا حتی بدتر از آن، انفجار، یک هدف منظم برای اپراتورهای صنعت برق است. خوشبختانه راهحلهای تشخیص نشت در حال حاضر در دسترس هستند که میتوانند احتمال وقوع یکی از این خرابیهای فاجعهبار در تجهیزات و تاسیسات نیروگاهی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.
مبدلها
فعالیت ترانسفورماتور در شکل بهینه خود بسیار حائز اهمیت است. بخشی از عملیات تعمیر و نگهداشت مورد نیاز برای رسیدن به این نتیجه مطلوب، اطمینان از وجود مقدار مناسب روغن در ترانسفورماتور در تمام اوقات کاری خود است. این واقعا مایه حیات ترانسفورماتور است. در واقع، برای دههها، نیروگاهها افرادی را استخدام کردهاند تا در اطراف ترانسفورماتورها قدم بزنند و نشتهای بالقوه خطرناک را به موقع تشخیص دهند. بنابراین این موضوع همیشه چیزی بوده که بسیار جدی گرفته شده است.
هم تغییرات اجتماعی و هم نوآوریهای تکنولوژیک روش کشف و رسیدگی به نشتها را تغییر داده است. یکی از عناصری که پاندمی کرونا ایجاد کرد، فاصلهگذاری اجتماعی و اشتغال افراد کمتر در محل کار، حتی در نیروگاهها بود. با توجه به اینکه افراد کمتری به طور منظم در سایت کار میکنند، از این رو اطمینان بسیار کمتری وجود خواهد داشت که نشتها به موقع کشف و رسیدگی شوند. این تغییر اجتماعی باعث شد که بسیاری از نیروگاهها روشی را که برای بازرسی ترانسفورماتورهای خود از نظر نشتی در پیش گرفتند، دوباره ارزیابی کنند. ابتکاراتی از قبیل نصب شبکههای ارتباطی پیشرفته به کمک نیروگاهها آمدند که میتوانند از فناوریهای مدرن استفاده کنند و با نظارت از راه دور، مشکل نشتی را تشخیص دهند و در هزینههای نیروی کار صرفهجویی کنند. استراتژی پشت این فناوری شناسایی نشتیهای کوچکتر قبل از تبدیل شدن به مشکلات بزرگتر است. ترانسفورماتورهای داخل نیروگاهها میتوانند بسیار بزرگ باشند و نیاز به فناوری هوشمند را در این فرآیند نشان میدهد.
اگر نشتیهای عظیمی در ترانسفورماتور وجود داشته باشد، تجهیزات به گونهای ساخته شدهاند که روغن را تا مدت زمان خاصی در خود نگه دارند، اما این فناوری به گونهای طراحی شده که قبل از رسیدن به این نقطه بحرانی و پرهزینه، هشدار لازم را به اپراتور اعلام میکند. این تجهیزات هر گونه نشتی روغن در ترانسفورماتور را در مراحل اولیه تشخیص و به اپراتورها اجازه میدهد تنظیمات اولیه را انجام دهند. آنها همچنین میتوانند در صورت لزوم بار را به یک ترانسفورماتور دیگر منتقل کنند، یا حداقل میتوانند با اطمینان، آن ترانسفورماتور مشکلساز را در یک برنامه تعمیر و نگهداری پیشگیرانه و به موقع وارد کنند. فناوری مورد استفاده برای این بحث خاص، به گونهای است که هر ماده حاوی هیدروکربن از قبیل روغنهای روانکننده، سوخت، مواد شیمیایی و... را با دقت تشخیص میدهد. از آنجا که حسگرهای هیدروکربنی فقط به روغنها واکنش نشان میدهند، در برابر آب غیرقابل نفوذ هستند. این ویژگی به دلایل مختلفی مفید است، اما این نکته به طور خاص در آب و هوای نامساعد مهم است، به طوری که اگر آب باران به داخل سنسورها راه پیدا کند، به طور تصادفی زنگ هشدار به صدا در نمیآید.
اما اگر یک سیستم تشخیص نشتی مناسب روی ترانسفورماتورها نصب نشده باشد، چه خطری پیش روی ما قرار خواهد داشت؟ این اتفاق خطرات قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. البته بدترین حالت این است که ترانسفورماتور منفجر شود. نه تنها احتمال آسیب جدی به پرسنل یا کشته شدن آنها وجود دارد، بلکه هزینه تعویض ترانسفورماتور نیز نجومی است. در غیر این صورت، اگر یک فاجعه کامل اتفاق نیفتد، در بهترین حالت هزینه تعمیر و نگهداشت آن بسیار بالا میرود و معمولا یک وضعیت قطعی ممتد یا متقاطع احتمالی وجود دارد. نکته اصلی این است که یک نشت عمده از یک ترانسفورماتور میتواند تاثیر فاجعه باری روی نیروگاه داشته باشد که در نهایت باید پاکسازی شود. مشکلات عمده میتواند از نشت مایعات در حد چند گرم ناشی شود، نه نشتی به اندازه یک سطل یا مقادیر بیشتر. با این حال، تشخیص نشتی فقط به ترانسفورماتورهای داخل نیروگاه محدود نمیشود. همان روغن ترانسفورماتور برای عایقسازی زیرساختهای الکتریکی با ولتاژ بالا مانند خازنها، سوئیچها، مولدهای راهانداز و کلیدهای مدار استفاده میشود. این به آن معناست که تقریبا تمام پمپها، مبدلهای حرارتی، مخازن ذخیرهسازی، مجموعههای فیلتر و تاسیسات مهار، مناطقی هستند که در معرض خطر تشخیص نشتی قرار دارند. نشتهای بدون رسیدگی در هر یک از این مناطق میتواند دردسرساز باشد.
توربینهای احتراق
کاربرد عمده دیگر فناوری مدرن تشخیص نشتی در تاسیسات تولید برق، در توربینهای احتراقی (CT) است. توربینهای احتراقی معمولا با گاز طبیعی کار میکنند و دارای سیستم روانکاری مملو از روغن هستند. محفظههای CT، روغنهای روانسازی غلتکها، روغن روانکننده مبدلهای حرارتی، پمپهای روغن جعبهدنده و همچنین روغن مربوط به لولهکشی، فیلتراسیون، آببندهای مهار و مخازن ذخیرهسازی، همگی مناطقی در واحد توربین نیروگاهها هستند که تشخیص نشت مناسب در آنها میتواند به طور قابل توجهی مفید باشد. به دلیل گرما و ارتعاشی که به طور منظم از توربینهای احتراق ساطع میشود، تقریبا همه اتصالات در نقطه انبساط و تغییر ابعاد قرار میگیرند. این امر میتواند موجب آسیبهای فاجعهآمیز، آتشسوزی و در نهایت خرابی پرهزینه شود. تمام روغنی که قسمتهای حیاتی یک توربین را روانکاری میکند از میان مجموعه وسیعی از فیلترها و پمپهای لولهکشی عبور میکند. با این حال، «پاشنه آشیل» واقعی یک توربین احتراق مبدل حرارتی صفحهای است که روغن را خنک میکند. همانطور که اکثر پرسنل تعمیر و نگهداری که در داخل نیروگاهها کار میکنند میتوانند تایید کنند، آنها همیشه نشتی دارند.