«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
کارنامه ۲۰۱۸ توسعه صنعت برق
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، بر اساس گزارش دوره‌ای آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، صنعت برق در سال ۲۰۱۸ برای دومین سال متوالی با پشت سرگذاشتن حوزه نفت و گاز بیشترین میزان جذب سرمایه‌گذاری را در بخش انرژی به خود اختصاص داده است. اکنون این صنعت با شتاب بیش از پیش در حال حرکت به‌سوی برق‌رسانی گسترده‌تر است. در سال ۲۰۱۸ میزان سرمایه‌گذاری جهانی در حوزه انرژی با کاهش ۲ درصدی به ۸/ ۱تریلیون دلار رسید. از این میزان، ۷۵۰میلیارد دلار در بخش توسعه برق رسانی و شبکه تامین آن و ۷۱۵میلیارد دلار نیز به بخش نفت و گاز اختصاص یافته است.
در این‌میان، سرمایه‌گذاری‌های دولتی سهم فزاینده‌ای از میزان سرمایه‌گذاری در بخش انرژی و به‌ویژه نفت و گاز را به خود اختصاص داده‌اند، به‌طوری‌که بخش دولتی اکنون بیشتر راغب به مشارکت در پروژه‌های نفت و گاز است و در حوزه برق، بخش خصوصی فعالیت بیشتری از خود نشان داده است. طی ۵ سال گذشته و در حالی که میزان سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی انرژی با افزایشی ۵ درصدی مواجه بوده است، اما همچنان تنها ۴۰درصد از مجموع سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی و به‌ویژه برق رسانی از سوی دولت‌ها پشتیبانی شده است و بخش خصوصی در این زمینه پیشرو باقی ماند.
این در حالی است که سیاست‌های دولت‌ها نقش اصلی را در تشویق فعالان بخش‌خصوصی برای سرمایه‌گذاری ایفا می‌کنند. اکنون به‌ویژه افزایش کارآمدی انرژی از طریق بهبود استانداردهای آن بر دوش دولت‌ها قرار دارد. در سال جاری، با توجه به افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت برق، رابطه میان نیاز به برق و سرمایه‌گذاری بیش از پیش تکامل یافت. طی یک دهه گذشته به‌طور میانگین سرمایه‌گذاری جهانی در حوزه برق نسبت به افزایش تقاضا بیش از دو برابر رشد داشته است که مسیر تحقق چنین امری در گرو سیاست دولت‌ها برای تشویق سرمایه‌گذاران به فعالیت در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و به روزرسانی شبکه‌های برق بوده است. اما یکی از دلایل دیگر این امر تلاش برای ارتقای کارآمدی برق بوده است.
اما درصد سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های حرارتی طی سال‌های گذشته کاهش داشته است. در سال ۲۰۱۸ همچنین سرمایه‌گذاری برای افزایش ظرفیت تولید توسط نیروگاه‌های گازی ۴۰ درصد افزایش یافت که آمریکا و منطقه خاورمیانه سهم بسزایی در آن داشته‌اند. با این حال نشانه‌هایی مبنی بر کاهش سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های گازی و زغال سنگ در سال‌های آتی وجود دارد. اما از سوی دیگر در حالی که تمایل سرمایه‌گذاران به استفاده از روش‌های سنتی تولید برق کاهش یافته است، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر در جهت تولید برق به حدود ۳۰۰ میلیارد دلار برابر با دو سوم از مجموع سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۱۸ رسیده است. ۴۵ درصد از این افزایش مربوط به چین است که در سال جاری سرمایه‌گذاری هنگفتی را در راستای استفاده از انرژی خورشیدی برای تولید برق انجام داد.
همچنین سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه به‌کارگیری انرژی بادی غیرساحلی برای تولید برق نیز در سال ۲۰۱۸ با ثبت رکورد جدید افزایش یافته است، به‌طوری‌که اروپا بیشترین میزان بهره‌گیری از این منبع برق را با افزایش ۴ گیگاواتی تولید برق داشت. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاری در انرژی بادی ساحلی کاهش ۱۵درصدی را تجربه کرده است که علل اصلی آن نیز کاهش حجم سرمایه‌گذاری در کشورهایی همچون آمریکا، برزیل، چین، همچنین اتحادیه اروپا بوده است. اگرچه یک‌سوم از این کاهش به موجب افت هزینه‌های سرمایه‌گذاری در بخش انرژی بادی در سواحل بود.
بر اساس این گزارش اما میزان سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های برقابی در سال ۲۰۱۸ به کمترین حد خود طی یک دهه گذشته رسید که این عدم استقبال در کشورهای چین برزیل و جنوب شرق آسیا بیش از سایر مناطق به چشم می‌خورد. زمانی که سخن از کاهش آلایندگی‌های کربنی به میان می‌آید، تقویت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر در زمانی که ریسک کاهش استقبال از نیروگاه‌های هسته‌ای مطرح است، اهمیت ویژه‌ای دارد. در سال ۲۰۱۸ سرمایه‌گذاری در بخش انرژی هسته‌ای به کمترین میزان خود طی ۶ سال گذشته رسیده است. به دلیل نگرانی‌های امنیتی مربوط به نیروگاه‌های هسته‌ای به‌ویژه پس از بروز فاجعه هسته‌ای فوکوشیما، کار ساخت بسیاری از این نیروگاه‌ها متوقف شده است یا با سرعت اندکی پیش می‌رود در حالی که رآکتورهای هسته‌ای متعددی که فرسوده شده‌اند نیز در آستانه تعطیلی دائمی هستند. در اروپا از سال ۲۰۱۰ کاهش ظرفیت تولید انرژی هسته‌ای، موجب افزایش تولید ۴۰ درصدی انرژی‌های خورشیدی و بادی شده است. به رغم این موضوع، سرمایه‌گذاری‌ها برای افزایش طول عمر کارکرد رآکتورهای هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ افزایش یافت که می‌توان از آن به‌عنوان منبع تولید برق بدون کربن یاد کرد.
میزان سرمایه‌گذاری جهانی در توسعه شبکه برق در سال ۲۰۱۸ با افزایش ۴۰ درصدی، رکورد جدیدی را به ثبت رسانده است. چین همچنان به‌عنوان نخستین مقصد برای سرمایه‌گذاری در این بخش قرار دارد و پس از آن نیز آمریکا در رده دوم قرار گرفته است. به‌علاوه در سال ۲۰۱۸ سرمایه‌گذاری در فناوری‌هایی که بتوانند روش‌های ساده‌تری را برای استفاده از منابع تولید برق ایجاد کنند افزایش داشته است.
ارسال نظر