الگوی کاهش مصرف

تا چندی پیش بسیاری از لوازم خانگی از جمله کولرها و بخاری‌ها و به طور کلی لوازم انرژی‌بر استانداردسازی می‌شد، اما مدتی است این روند متوقف شده، در حالی که اگر این ساختار حفظ می‌شد، می‌توانستیم از محل صرفه جویی برای استانداردسازی لوازم خانگی به مردم کمک کنیم. البته این ساختار معیوب در استانداردسازی، تنها به لوازم خانگی مربوط نیست و در این میان بسیاری از ماشین‌آلات صنعتی هم استانداردسازی نشده‌اند که زمینه‌ای برای مصرف برق بالا شده‌اند. دلیل این موضوع هم استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی و فرسوده است. از سوی دیگر، به دلیل اینکه برق کالایی ارزان است، کارفرما و صاحبان کسب‌وکار هم خیلی انگیزه ندارند که وسایل مورد استفاده خود را استانداردسازی کنند تا مصرف برق کاهش یابد. در حوزه تولید هم در حکم‌هایی که در مجلس ابلاغ شده، ارتقای راندمان نیروگاه‌ها مورد توجه قرار گرفته که برخی نیروگاه‌ها به سیکل ترکیبی تبدیل و راندمان آنها افزایش یابد. در بحث تولید نیز، توسعه تجدیدپذیرها مطرح است که البته نسبت به برنامه ششم توسعه این توسعه‌یافتگی عقب است و طبق برنامه پیش نرفته‌ایم. در حالی که اگر مطابق با برنامه ششم، ۵ درصد از ظرفیت تولید برق کشور را تجدیدپذیرها انجام می‌دادند، امروز کاهش استفاده از سوخت فسیلی و همچنین آلایندگی کمتری در کشور به چشم می‌خورد. اما اقدام دیگری که تاکنون در جهت کاهش مصرف برق در کشور مغفول مانده و هم‌اکنون هم به عنوان یکی از مشکلات جدی صنعت برق مطرح می‌شود، تجهیز صنعت برق به سیستم‌های هوشمند است. نوسازی تاسیسات و تجهیزات برق براساس تکنولوژی جدید، اقدامی است که هم به افزایش راندمان تولید، انتقال و توزیع و هم به کاهش تلفات برق کمک شایانی می‌کند. نصب سیستم‌های هوشمند یکی از همان کارهایی است که باید انجام می‌شده و نشده است. برای تحقق این الگو، کنتورها و دستگاه‌های قرائت باید هوشمند شوند تا بتوان روند مصرف را از طریق دیسپاچینگ صنعت برق مدیریت کرد. بسیاری از کارشناسان برق معتقدند امروز باید مصرف را براساس ساعات شبانه‌روز مدیریت کرد. براساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته همه ساله بین ۵ تا ۱۰ درصد رشد مصرف برق داریم که بخشی از آن طبیعی و به دلیل توسعه‌یافتگی، افزایش واحدهای تولیدی، افزایش رفاه مردم و ایجاد واحدهای مسکونی جدید است و بخش دیگری به دلیل افت راندمان نیروگاه‌ها  است. کنترل هوشمند هم این ظرفیت را برای مصرف کننده ایجاد می‌کند که زمان خود را طوری تنظیم کند که حداکثر استفاده خود را به ساعات غیرپیک انتقال دهد و هم تولیدکننده و توزیع کننده می‌تواند فرهنگ سازی کند تا روند مصرف از طریق مشترکان مدیریت شود. در این شرایط مشخص می‌شود هر مشترک در ساعات شبانه رو چقدر برق مصرف کرده و بر این اساس می‌توان از ابزارهای تشویقی و تنبیهی استفاده کرد.