سطح ذخایر استراتژیک نفت آمریکا در اکتبر به کف ۴۰ساله می‏‌رسد

نفت آخرالزمانی در پاییز

دنیای اقتصاد : اگر بهای نفت تا الان به رکورد تاریخی نرسیده، تا حدودی مدیون آزادسازی ذخایر فعلی نفت آمریکاست؛ ذخایری که با تخلیه سریع تا پایان اکتبر (اوایل آبان‌‌ماه) به کف ۴۰ساله خواهد رسید. اگرچه از نظر تئوری ادامه روند فروش نفت از این ذخایر حتی تا سال آینده امکان‌‌پذیر است، اما نفت باقیمانده از نوعی خواهد بود که چندان مناسب تبدیل به بنزین و دیگر فرآورده‌‌ها در آمریکا نیست. بنابراین باید انتظار فشار صعودی بر قیمت طلای سیاه در پاییز از این جبهه باشیم. جالب است که نفت ترش با چگالی متوسط که با سرعت در حال تخلیه شدن است، مشابه گرید نفتی روسیه، عربستان و دیگر تولیدکنندگان خاورمیانه است. از این جهت، با وجود تاکید بر اینکه سفر ماه آینده جو بایدن به عربستان سعودی در ارتباط با بازار نفت نخواهد بود، گمانه‌‌زنی‌‌ها در مورد احتمال درخواست تولید بیشتر نفت عربستان و تحویل به پالایشگاه‌‌های آمریکایی از سوی بایدن برای جلوگیری از جهش بیشتر قیمت سوخت رو‌‌به‌‌افزایش است.

آخرین پناهگاه نفت

خاویر بلاس در تحلیلی در بلومبرگ به موضوع تخلیه ذخایر استراتژیک نفتی (SPR) آمریکا پرداخته و گفته این کشور تبدیل به آخرین پناهگاه برای یافتن بشکه‌‌های نفت شده است که به‌‌تنهایی با فروش بخش‌‌های بزرگی از ذخایر استراتژیک نفت خود از انفجار قیمت‌‌ها در بازار انرژی جلوگیری کرده است. واشنگتن اما نمی‌‌تواند از این ذخایر برای همیشه استفاده کند، چراکه این انباری محدود است که اصطلاحا با کمبود عرضه بالقوه نامحدود مبارزه می‌‌کند. نگران‌‌کننده‌‌تر برای مصرف‌‌کنندگان این است که آمریکا در حال تخلیه این دارایی‌‌ها با سرعتی فراتر از آنچه به ‌‌نظر می‌‌رسد، است.

این مساله مهمی است. آژانس بین‌‌المللی انرژی چهارشنبه هشدار داد: «عرضه جهانی نفت ممکن است برای رسیدن به سطح تقاضا در سال آینده با مشکل مواجه شود.» SPR ممکن است آخرین سپر در مقابل افزایش قیمت نفت و همین‌طور تورم جهانی در سال جاری میلادی و سال ۲۰۲۳ باشد. کاری که جروم پاول، رئیس فدرال رزرو و همتایانش در سراسر جهان برای افزایش نرخ بهره می‌‌کنند تا حد زیادی متکی به تحولات بازار انرژی است.  برای درک محدودیت SPR باید روند کاهشی این ذخایر و همین‌طور روابط درونی صنعت پالایش نفت آمریکا را عمیق‌‌تر بررسی کرد. در طول یک سال گذشته، کاخ سفید تقریبا ۱۱۵‌میلیون بشکه نفت را از این ذخایر فروخته است و آزادسازی ذخایر نفتی از اواسط ماه مه به رکورد بالای یک میلیون بشکه در روز رسیده است. با این نرخ، می‌‌توان گفت آمریکا بیش از تولید بیشتر اعضای متوسط اوپک مانند الجزایر و آنگولا فقط از ذخایر استراتژیک نفت می‌‌فروشد.

کف ۴۰ساله انبار نفتی در پاییز

اگر واشنگتن به سرعت فعلی آزادسازی ذخایر نفتی ادامه دهد، سطح SPR تا پایان اکتبر به پایین‌ترین سطح ۴۰ سال اخیر یعنی ۳۵۸‌میلیون بشکه خواهد رسید. برنامه فعلی آزادسازی ذخایر تا همین زمان به ‌‌پایان می‌‌رسد. یک سال پیش SPR که در ۴ حفره زیرزمینی بزرگ در تگزاس و لوئیزیانا واقع شده، ۶۲۱میلیون بشکه نفت داشت. همانطور که بازار نفت امروز نشان می‌‌دهد، متوقف کردن فروش از این ذخایر در اکتبر دشوار خواهد بود. حذف این منبع عرضه اضافی به‌‌معنای تخلیه سریع‌‌تر انبارهای تجاری خواهد بود که فشار صعودی را بر قیمت نفت می‌‌گذارد.  از نظر تئوری، باقیمانده ذخایر استراتژیک به کاخ سفید اجازه فروش نفت در نوامبر و دسامبر و حتی در سال آینده را می‌‌دهد. اما موضوع مهم این است که همه نفتی که کنار گذاشته شده است برابر نیست و آنچه باقی می‌‌ماند به‌‌ طور فزاینده‌‌ای کمتر از نفت فروش‌‌رفته مفید است.  به‌‌طور کلی ذخایر استراتژیک دارای دو نوع نفت است: متوسط-ترش و سبک-شیرین. صفت اول به چگالی نفت و صفت دوم به محتوای سولفور آن‌‌‌‌ها مربوط است.

به‌‌طور معمول، پالایشگاه‌‌های آمریکایی نفت متوسط-ترش را ترجیح می‌‌دهند که سنگین‌‌تر است و سولفور زیادی دارد اما از نوعی است که به‌‌راحتی می‌‌تواند به‌‌کمک تاسیسات بسیار پیشرفته به بنزین و دیگر فرآورده‌‌ها تبدیل شود.  گرید نفت متوسط-ترشی که آمریکا کنار گذاشته با نفتی که پالایشگاه‌‌هایش تصفیه می‌‌کنند مشابه است. این نوع نفت ذخیره‌‌شده چگالی ۹/ ۳۱درجه API دارد و محتوای سولفور آن نیز ۴۴/ ۱درصد است که کاملا شبیه به نفتی است که پالایشگاه‌‌های معمولی آمریکا طی ۵ سال گذشته پالایش کرده‌‌اند. نفت سبک-شیرین در این ذخایر چگالی بسیار بالاتری دارد که درجه API آن به ۸/ ۳۵ می‌‌رسد و سولفور آن خیلی پایین‌‌تر یعنی ۴/ ۰درصد است. نفت متوسط-ترش کیفیتی مشابه نفتی است که در روسیه، بیشتر کشورهای خاورمیانه و ونزوئلا استخراج می‌‌شود.

 به همین دلیل است که کاخ سفید فروش این نوع نفت را در اولویت قرار داده است که می‌‌توان پالایشگران را با نفت محبوب‌‌شان تغذیه کرد. طبق یک تحلیل بر اساس داده‌‌های دولتی، در طول یک سال گذشته ۸۵درصد نفت فروخته‌شده از SPR از نوع متوسط-ترش بوده است. با توجه به اینکه بخش پالایش در حال حاضر یکی از نقاط کلیدی در بازار نفت است، تغذیه کردن این پالایشگاه‌‌ها با رژیم ترجیحی‌‌شان فوق‌‌العاده مهم است. بزرگ‌‌ترین شرکت‌‌ها از جمله ماراتن پترولیوم و والرو انرژی بیشترین نفت را طی ۶ ماه گذشته در حراجی‌‌های SPR خریده‌‌اند که به این صنعت کمک کرده از حاشیه سودهای پالایشی تاریخی بالا بهره ببرد.

همزمان با اینکه کاخ سفید پالایشگاه‌های آمریکایی را با نوع دلخواه نفت‌شان تغذیه می‌کرد، این فروش‌ها سطح نفت خام متوسط-ترش را در ذخایر استراتژیک به‌‌شدت کاهش داده است و طی چهار ماه آینده افت بیشتری پیدا خواهد کرد. اویل‌‌ایکس، به عنوان یک شرکت مشاور تخمین می‌‌زند که تا پایان اکتبر، SPR تنها ۱۷۹‌میلیون بشکه نفت خام متوسط-ترش ذخیره خواهد داشت. برای فهم این موضوع در چشم‌‌اندازی وسیع‌‌تر، باید گفت که در طول دوره ژوئن ۲۰۲۱ تا اکتبر ۲۰۲۲، ایالات متحده احتمالا حدود ۱۸۰ تا ۱۹۰‌میلیون بشکه نفت خام متوسط از ذخایر بفروشد. بدیهی است که واشنگتن در حال تمام کردن توان تکرار چنین رزمایشی است.

آنچه باقی می‌‌ماند، مقداری -و نه زیاد- مهمات برای مبارزه در بازار نفت است. در حال حاضر، دولت آمریکا در جدیدترین مناقصه خود برای بشکه‌‌های SPR، شروع به عرضه بیشتر نفت خام سبک-شیرین نسبت به متوسط-ترش کرده است. صرف‌‌نظر از ترجیح پالایشگاه‌‌ها، هر بشکه نفتی همچنان بهتر از بی‌‌نفتی است. اما با توجه به اینکه گریدهای مناسب تقریبا به ‌‌فروش رفته‌‌اند، جهان دیگر نمی‌‌تواند به ذخایر استراتژیک ایالات متحده برای کنترل قیمت نفت متکی باشد. با در نظر گرفتن این موضوع، سفر ماه آینده جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور به عربستان سعودی کاملا قابل‌درک است. سعودی‌‌ها و همسایه آنها امارات متحده عربی نفت خام متوسط-ترش استخراج می‌‌کنند.