روسیه شیوه پرداختهای انرژی را برای کشورهای متخاصم تغییر میدهد
پافشاری مسکو بر سیاست روبل در برابر گاز
در حالی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه به دنبال تلافی تحریمهای غرب برای جنگ اوکراین است، پایتختهای اروپایی خود را برای اختلال احتمالی در عرضه گاز آماده میکنند. برخی از خریداران و دولتها در حال کار بر روی راههایی برای پرداخت بهای گاز از طریق روبل بودند، زیرا مسکو در روزهای اخیر تهدید کاهش عرضه گاز را در صورت عدمرعایت شرایط پرداخت از طریق روبل مطرح کرده است. این در حالی است که هنوز چند هفتهای تا زمان سررسید پرداختها باقی مانده و دولتهای اروپایی که بیش از یکسوم گاز خود را از روسیه تامین میکنند، در حال گفتوگو با شرکتهای انرژی در مورد درخواست روسها هستند. با این حال، کمیسیون اروپایی روز جمعه با اشاره به درخواست روسها برای پرداخت از طریق روبل اعلام کرد کسانی که قراردادهایی دارند که نیاز به پرداخت از طریق یورو یا دلار دارند، باید به آن پایبند باشند. به گزارش رویترز، یک سخنگوی کمیسیون اروپا گفت: «قراردادهای توافق شده باید رعایت شوند. ۹۷درصد از قراردادهای مربوطه به صراحت، پرداخت از طریق یورو یا دلار را تعیین کردهاند و شرکتهایی که چنین قراردادهایی دارند نباید به خواستههای روسیه تن دهند.» این سخنگو همچنین گفت که اتحادیه اروپا به تلاش اخیر روسیه برای دور زدن تحریمهای ما به صورت متحد پاسخ خواهد داد.
کرملین: روبل برای ما بهترین گزینه است
این واکنش اروپاییها در حالی است که کرملین اعلام کرده خریداران گاز روسیه هفتهها فرصت دارند تا هزینه عرضه را به روبل پرداخت کنند و مسکو قصد ندارد به سرعت شیرهای گاز را به روی اروپا ببندد. به گزارش الجزیره، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه روز پنجشنبه فرمانی را امضا کرد و گفت کشورهایی که متخاصم تلقی میشود - آنهایی که پس از حمله روسیه به اوکراین، علیه این کشور تحریم وضع کردهاند - باید از اول ماه آوریل هزینه گاز خود را به روبل بپردازند و در غیراین صورت، باید شاهد توقف قراردادهای خود باشند. با این حال، کشورهای غربی این درخواست روسها را ناقض قراردادها میدانند و میگویند که مذاکره بر سر این اقدام نیز ممکن است ماهها یا بیشتر طول بکشد. همچنین آلمان که بزرگترین قدرت اقتصادی و صنعتی اروپا محسوب میشود و وابستگی ۴۰درصدی به گاز روسیه دارد، فرمان اجرایی ولادیمیر پوتین را باجخواهی سیاسی نامیده است.
در همین راستا، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین خطاب به خبرنگاران گفت: «از من سوالات زیادی پرسیده شده مبنی بر اینکه اگر اروپاییها حاضر به پرداخت از طریق روبل نباشند، گاز آنها از اول آوریل قطع خواهد شد یا خیر؟ نه، قطعا اینطور نیست.» او میگوید که از اواخر ماه آوریل یا ابتدای ماه مه باید پرداختها با قوانین جدید روسها انجام شود و شرکت گاز پروم روسیه نیز با مشتریان خود برای اجرای قوانین جدید همکاری خواهد کرد. پسکوف در ادامه گفت که روسیه در صورت تغییر شرایط میتواند در مقطعی از دستور کار فروش گاز از طریق روبل صرفنظر کند؛ اما در شرایط فعلی، روبل برای ما ارجحترین و قابل اعتمادترین گزینه است. پسکوف همچنین در پاسخ به سوالی درباره گزارش رسانههای آلمانی درباره امکان ملی شدن برخی از شرکتهای تابعه گازپروم توسط آلمان گفت که این اقدام نقض جدی قوانین بینالمللی است و افزود که روسیه در حال حاضر شاهد اقدامات گانگستری در رابطه با مصادره اموال خود است.
تقویت روبل و گازپروم در نتیجه تصمیمات تازه
روز پنجشنبه مسکو حکم کرد که خریداران خارجی گاز روسیه باید از این هفته در بانک دولتی گازپرومبنک (Gazprombank) حساب روبلی باز کنند و در غیراین صورت، خطر قطع شدن گاز روسیه وجود دارد. تحلیلگران معتقدند که طرح پرداخت به روبل، موقعیت گازپروم در قلب تجارت گازی روسیه را تثبیت میکند و بیش از آنکه با هدف قطع گاز اروپا باشد، در راستای محافظت از این شرکت در برابر تحریمهای آینده است. گازپرومبنک از تحریمهای شدید اعمال شده علیه سایر بانکهای روسیه در امان مانده تا خریداران اروپایی گاز روسیه بتوانند از طریق آن حساب باز کرده و به وام دهنده اجازه دهند تا به نیابت از آنها روبل خریداری کنند. گفتنی است که اروپاییها برای آنکه بتوانند به تجارت گازی خود با روسها ادامه دهند، این بانک باید تحریم نشده باقی بماند. همچنین این تصمیم پوتین برای اجرای پرداختهای گازی به روبل، باعث افزایش چشمگیر ارزش پول ملی روسیه شد که در آغاز جنگ اوکراین به پایینترین سطوح تاریخی خود سقوط کرد. روبل روسیه از آن زمان تاکنون توانسته بخش بزرگی از ارزش از دست رفته خود را بازیابد. خبرگزاری رویترز گزارش داده که بسیاری از خریداران اروپایی گاز روسیه که در حال حاضر تحت قراردادهایی مشغول تجارت انرژی با گازپروم هستند، از این شرکت درخواستهایی برای تغییر ارز نهایی خرید به روبل روسیه دریافت کردهاند. شرکتهای اواموی اتریش (OMV)، اورستد دانمارک (Orsted)، پیجیانآیجی لهستان (PGNiG)، روئه (RWE)، یونیپر (Uniper) و ویانجی آلمان (VNG) در کنار غول انرژی ایتالیایی انی (Eni) میگویند که از روز جمعه تاکنون، شرکت گاز پروم روسیه به طور رسمی در مورد تغییرات در شرایط پرداخت برای تامین گاز به آنها اطلاع داده است.
جزئیات بیشتری از این رویداد مهم جهانی در سرویس دنیا امروز درج شده است.