چین از فاز جدید جدال تعرفه‌ای با آمریکا رو‌نمایی کرد
برگ برنده چین در جنگ تجاری
جنگ تجاری بین دو کشور چندی است که آغاز شده اما آنچه در دور جدید تعرفه‌گذاری چینی‌ها بر کالاهای آمریکایی قابل توجه است، اعمال تعرفه بر واردات انرژی است. چین قصد دارد بر واردات گاز مایع(ال‌ان‌جی) از آمریکا تعرفه اعمال کند، هرچند در دستورالعمل جدید تعرفه‌ای پکن نامی از نفتخام آورده نشده، اما اعمال تعرفه بر واردات ال‌ان‌جی می‌تواند پیش‌زمینه‌ای بر اعمال تعرفه بر واردات نفتخام باشد. گزارش «جنگ تجاری با سلاح نفتی؟» که پیش از این در «دنیای اقتصاد» به چاپ رسید، اعمال تعرفه چین بر نفت آمریکا را مورد بررسی قرار داده است. خبر تعلیق واردات نفت شرکت دولتی نفت چین از آمریکا نیز مهر تاییدی بر این برآوردها بوده است. اعمال تعرفه بر واردات نفتخام و گاز مایع در شرایطی که دولت ترامپ به دنبال افزایش پتانسیل‌های صادرات انرژی آمریکا است، بیشترین ضربه را در جنگ تجاری به دولت ترامپ وارد خواهد کرد و جبهه جدیدی در جنگ تجاری بین دو کشور خواهد گشود. اما در صورت وقوع چنین شرایطی می‌توان انتظار داشت که فرصت جدیدی برای ایران در دوران تحریم‌ها ایجاد شود. به این معنا که اگر چین تصمیم به قطع واردات نفتخام از آمریکا بگیرد، نفت ایران به خصوص میعانات گازی که ترکیبی شبیه نفت آمریکا دارد، می‌تواند به‌عنوان جایگزین مناسبی در بازار چین مطرح شود. «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «برنده دوئل نفتی آمریکا و چین» به بررسی این فرصت‌ها پرداخته است.
رویای تبدیل شدن به صادرکننده انرژی
دولت آمریکا بارها از علاقه خود برای صادرات سوخت‌های فسیلی به متحدانش سخن گفته است. یکی از اولین اقدامات ترامپ بعد از به قدرت رسیدن نیز در همین راستا بود، او با تسهیل تولید نفت و گاز تلاش کرد تولید سوخت‌های فسیلی را در کشورش افزایش دهد. حال چین اقداماتی را در دست دارد که بر سر تحقق این رویا مانع ایجاد می‌کند. آن‌طور که مایکل کوهن، رئیس بخش تحقیقات بازارهای انرژی موسسه بارکلیز می‌گوید، زمانی‌که یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی جهان، موانعی را برای خرید انرژی شما ایجاد کند، شما نمی‌توانید در بازار انرژی به یک ابرقدرت تبدیل شوید. این کار را خیلی سخت می‌کند.
به گزارش رویترز، آمریکا در حال حاضر بزرگ‌ترین صادرکننده سوخت‌هایی نظیر بنزین و گازوئیل در جهان است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۱۹ به یکی از بزرگ‌ترین صادر‌کنندگان ال‌ان‌جی جهان بدل شود. ارزش صادرات ال‌ان‌جی آمریکا در سال ۲۰۱۷ به ۳/ ۳ میلیارد دلار رسید. از این مقدار حدود یک میلیارد دلار به خرید چین از آمریکا مربوط است. اما آمار نشان می‌دهد که پیش از اعلام پکن برای اعمال تعرفه بر واردات ال‌ان‌جی، چین به کاهش خرید این محصول از آمریکا اقدام کرده بود. چین تقریبا ۱۴ درصد از کل گاز مایع صادراتی آمریکا را در فاصله زمانی فوریه ۲۰۱۶ تا مه ۲۰۱۸ خریداری کرده است. اما در دو ماه گذشته واردات چین به شکل چشمگیری کاهش یافته است. در ماه ژوئن تنها یک تانکر با بار گاز مایع از سواحل آمریکا به طرف چین رهسپار شد و از ماه جولای تا کنون هیچ محموله‌ای ارسال نشده است. این در حالی است که در ۵ ماه ابتدای سال ۱۷ تانکر با محموله گاز مایع از آمریکا به چین رفته‌اند.
چین در سال ۲۰۱۷ دومین واردکننده گاز مایع جهان نام گرفت و پیش‌بینی می‌شود رشد واردات این محصول در این کشور در سال‌های آتی افزایش قابل توجهی یابد. چراکه پکن در راستای کاهش آلودگی هوا در حال اجرای برنامه‌هایی برای کاهش مصرف زغال‌سنگ به خصوص در بخش خانگی و جایگزینی آن با گاز است. یکی از کارشناسان انرژی در دانشگاه شیامن چین، می‌گوید اقدام جدید پکن به صنعت گاز ایالات متحده ضربه سختی خواهد زد، اما چین از این اقدام متضرر نخواهد شد. چراکه واردات ال‌ان‌جی چین از آمریکا سهم کوچکی در واردات این کشور دارد، اما تولیدکنندگان گاز در آمریکا به چین به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار موجود نگاه می‌کنند. نیل اتکیسون، یکی از مدیران میانی آژانس بین‌المللی انرژی نیز بر این باور است که دیگرانی وجود دارند که جای خالی آمریکا را برای چین پر کنند و این کشور می‌تواند با افزایش خرید از عربستان، عراق، امارات متحده و روسیه کاهش خرید از آمریکا را جبران کند.
این در حالی است که آمریکا ساخت چندین پایانه جدید صادرات گاز مایع را در دست دارد. به گزارش رویترز به دلیل چشم‌انداز افزایش تقاضای ال‌ان‌جی بین ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده، ۱۲ شرکت در ایالات متحده در حال ساخت پایانه‌های صادراتی هستند و اقدام چین می‌تواند آینده و سوددهی این شرکت‌ها را به خطر اندازد.
تهدیدی برای واردات نفتخام
هرچند که اعمال تعرفه بر واردات ال‌ان‌جی برای بسیاری از شرکت‌های آمریکایی نگران‌کننده است، اما ماجرا زمانی وخیم‌تر می‌شود که اعمال تعرفه به موضوع واردات نفتخام از آمریکا نیز کشیده شود. جان کیلداف، کارشناس بازار نفت و انرژی در این باره به رویترز گفته است: «اقدام اخیر چین این گمانه را مطرح می‌کند که در گام بعدی احتمال دارد بر واردات نفتخام از آمریکا نیز تعرفه اعمال شود.» اعمال تعرفه به خرید نفت از آمریکا موجب می‌شود که نفت این کشور حدود ۱۸ دلار برای خریداران چینی گرانتر شود.
در حال حاضر نیز نشانه‌هایی از احتمال رخ دادن این موضوع در دست است. چین که بزرگ‌ترین واردکننده نفتخام جهان است، دومین خریدار نفت آمریکا نیز محسوب می‌شود. داده‌های موسسه کپلر که بر اساس ردگیری تانکرها در آب‌های آزاد به دست می‌آید، نشان می‌دهد در دو ماه گذشته چین خرید نفت خود از آمریکا را نیز کاهش داده است. طبق آمار تامسون رویترز نیز، واردات نفت آمریکا از سوی چین در فاصله ژانویه تا آگوست امسال ۸۸/ ۳۳۴ هزار بشکه در روز بوده است. اما در حال حاضر تنها سه نفت‌کش با محموله نفتخام از آمریکا به مقصد چین در آب‌های آزاد در حال حرکت است. از این رو برآورد می‌شود میزان خرید نفت چین از آمریکا در ماه سپتامبر به حدود ۵/ ۱۹۷ هزار بشکه در روز برسد.
گمانه اعمال تعرفه واردات بر نفتخام آمریکا، مانع از این شده که شرکت‌های چینی شامل پتروچاینا، ژنهوا اویل و پالایشگاه‌های مستقل، نفت از آمریکا وارد کنند. علاوه بر این ساینوپک اخیرا اعلام کرده واردات نفت خام از آمریکا را متوقف کرده است. روز جمعه، واحد بازرگانی ساینوپک(یونیپک) اعلام کرد حداقل تا اکتبر(مهر-آبان) اقدامی برای خرید نفت از شرکت‌های آمریکایی انجام نخواهد داد. رویترز همچنین اعلام کرد که مشخص نیست تعلیق واردات نفت آمریکا توسط این شرکت تا چه مدت ادامه خواهد یافت.
یونیپک اوایل سال میلادی جاری برای خرید حداکثر ۳۰۰ هزار بشکه در روز نفت آمریکا تا پایان سال ۲۰۱۸ برنامه‌ریزی کرده بود. این حجم خرید حدود سه برابر میزان خرید ساینوپک از آمریکا در سال گذشته است. چین در سال‌های اخیر به یک بازار صادراتی مهم برای صادرات انرژی روبه رشد آمریکا تبدیل شده است.
کاهش تولید نفت عربستان؟
اما در شرایطی که بازار به دلیل اختلافات تجاری آمریکا و چین نگران سمت تقاضا است، برآوردهای گوناگونی از افزایش تولید نفت اوپک منتشر می‌شود. با این حال عربستان خود مدعی شده که تولید نفتش را در ماه جولای کاهش داده است. روز پنج‌شنبه رویترز با انتشار گزارشی خبر از افزایش ۳۲۰ هزار بشکه‌ای تولید اوپک و رسیدن آن به ۳۲/ ۳۲ میلیون بشکه در روز داد. این خبرگزاری افزایش تولید عربستان را مهم‌ترین عامل رشد تولید اوپک اعلام کرد. بر‌اساس این گزارش تولید نفت این کشور نزدیک به سطح رکورد(۶۶/ ۱۰ میلیون بشکه در آگوست ۲۰۱۶) بوده است. بلومبرگ نیز برآوردی نزدیک به همین مقدار داشت.
در این میان اما توجه به آمار پلاتس نیز مهم است. پلاتس که خود یکی از منابع ثانویه آمار اوپک محسوب می‌شود، از رشد ۳۴۰ هزار بشکه‌ای تولید اوپک و رسیدن آن به ۶۶/ ۳۲ میلیون بشکه در روز خبر داد. این موسسه اطلاعاتی اعلام کرد که تولید نفت عربستان با ۲۴۰ هزار بشکه افزایش نسبت به ماه ژوئن به ۶۳/ ۱۰ میلیون بشکه در روز رسیده است. آمار پلاتس نشان می‌دهد که بسیاری از دیگر کشورهای این سازمان از جمله کویت و امارات متحده عربی به تبعیت از عربستان و به دنبال تصمیم ماه ژوئن اوپک تولیدات خود را افزایش داده و در حال حاضر نزدیک به سطح رکورد خود نفت استخراج می‌کنند. روسیه، به‌عنوان متحد اوپک در توافق نفتی نیز در ماه گذشته تولیدات خود را بیش از ۱۰۰ هزار بشکه افزایش داده و به ۲۱/ ۱۱ میلیون بشکه در روز رسانده است. اما در حالی که همه آمار و داده‌ها از افزایش تولید عربستان در ماه جولای خبر می‌دهند، دو منبع آگاه در گفت‌وگو با بلومبرگ گفته‌اند عربستان به اوپک اعلام کرده که در این ماه تولیدات خود را کاهش داده است. بر اساس این گزارش تولید نفت عربستان در ماه جولای به ۳/ ۱۰ میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به تولید ۴۹/ ۱۰ میلیون بشکه‌ای ماه ژوئن به شکل قابل توجهی کمتر است. اگر ادعای سعودی‌ها درست باشد، نشان می‌دهد که این کشور همان‌طور که پیش از این نیز «دنیای اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «تاوان نفتی عربستان سعودی» اعلام کرده بود، در فروش تولید اضافه نفت خود ناتوان است.
ارسال نظر