وزیر کار در یک نشست خبری تشریح کرد
روایت رسمی از حادثه «سانچی»
این اقدامات هرچند برای رفع ابهامات و شفاف‌سازی برخی زوایای این فاجعه انجام شده، اما این نقد همچنان به دولت وارد است که برای شفاف کردن فضا قدری دیر دست به کار شده. در واقع انتشار اطلاعات ناقص و ضد و نقیض از همان روزهای اول رخ دادن این واقعه، چنان به بازار شایعات دامن زده که روایت درخصوص این فاجعه را به قول علی ربیعی به «داستان‌های علمی تخیلی ژول ورن» شبیه کرده است. اما در شرایطی که گوش عموم مردم از این «روایات تخیلی» پر شده است، به نظر میرسد کمتر جایی برای انتشار و اثرگذاری حقایق باقی مانده باشد. این در حالی است که اگر از همان روز اول وقوع حادثه سانچی این کمیته روزانه و به‌طور منسجم اطلاعات را بین مردم نشر می‌داد، حال شاهد چنین شرایطی نبودیم. هرچند «دنیای‌اقتصاد» در گزارش روز گذشته خود تحت عنوان «پاسخ ۱۵ ابهام نفتکش سانچی» بسیاری از زوایای مبهم این حادثه را شفاف کرده بود، با این حال توضیحات علی ربیعی، رئیس کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی و دیگر اعضای آن به‌عنوان اولین توضیحات رسمی درخصوص این حادثه حاوی جزئیاتی است که به رفع برخی ابهامات کمک می‌کند.
رفع ابهام از کم‌کاری وزارت خارجه
در روزهای اخیر برخی اعلام می‌کردند که ایران تا روز بعد از حادثه از وقوع حادثه با خبر نبوده است. ربیعی اما روز گذشته این موضوع را رد و اعلام کرد که حدود سه ساعت بعد از حادثه یعنی حدود ساعت ۱۹شنبه هفته گذشته به وقت تهران دولت چین موضوع را به وزارت خارجه ایران اطلاع داده است، به‌طوری‌که همان شب گروهی برای اطلاع بیشتر از جزئیات حادثه راهی سفارت چین در تهران شدند. به گفته وی تیم ایران شامل نماینده دولت و کارشناسان سازمان بنادر و نفتکش یک روز بعد از حادثه راهی چین شدند و از نزدیک به عملیات اطفا نظارت داشتند. وی در ادامه به برخی شائبه‌‌ها درخصوص کم‌کاری وزارت خارجه پایان داد. به گفته وی، وزارت خارجه ایران از ابتدای حادثه به‌طور مستمر با وزارت خارجه چین در ارتباط بوده است. وی همچنین از احضار سفرای چین، ژاپن و کرهجنوبی در تهران و انجام مذاکره با آنها در روزهای اول حادثه خبر داد. به گفته ربیعی با توجه به احتمال ورود نفتکش سانچی به آب‌های ژاپن، یک هیات پیش از ورود آن به آب‌های این کشور عازم ژاپن می‌شوند و مذاکرات با مقامات ژاپنی را آغاز می‌کنند.
آیا چینی‌ها در مرگ دریانوردان مقصرند؟
شائبه کم‌کاری چینی‌ها اولین بار از سوی مدیران شرکت ملی نفتکش مطرح شد که با واکنش گسترده‌ای از سوی عموم مردم مواجه شد. با این حال در روزهای اخیر کم‌کاری چینی‌ها از سوی برخی مقامات از جمله ربیعی رد شده است. ربیعی دلیل تغییر اظهارات درباره عملکرد چینی‌ها را تغییر دیدگاه و درک خود از شرایط بعد از دیدن عملیات از نزدیک اعلام می‌کند. وی می‌گوید: چینی‌ها امکاناتی به مراتب بهتر از ما برای اطفای حریق داشتند و در حد امکانات خود به خوبی وارد عمل شدند.وی همچنین با بیان اینکه من گمان می‌کردم، آنها برای کاهش هزینه‌های خود چندان از فوم استفاده نمی‌کنند و با آب‌پاشی قصد خاموش کردن آتش را داشتند، افزود: «اما زمانی‌که عملیات را از نزدیک دیدم درکم از شرایط تغییرات زیادی کرد. چینی‌ها از آب برای خنک کردن بدنه نفتکش استفاده می‌کردند و سپس از فوم برای خاموش کردن آتش.»
ربیعی در این نقطه ادامه بحث را به مدیر کل شرق آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه، محمود فرازنده سپرد. وی ایجاد هیجان ناشی از وقوع ناگهانی حادثه و احساسی شدن برخی را دلیل اظهاراتی درخصوص کم‌کاری چینی‌ها در روزهای اول اعلام کرد. فرازنده با اشاره به اینکه حادثه در حدود۳۰۰کیلومتری ساحل شانگهای اتفاق افتاده است، گفت: «رسیدن تیم چینی به نفتکش سانچی حداقل ۱۰ تا ۱۵ ساعت زمان می‌برد و طبیعی است که عملیات اطفا از روز بعد از حادثه آغاز شود.» تشکیل لکه بزرگ نفتی در اطراف نفتکش یکی دیگر از دلایل تاخیر در شروع عملیات اطفا از سوی چینی‌ها بوده است. آن‌طور که فرازنده به نقل از شاهدان عینی این حادثه می‌گوید: در اولین لحظات پس از برخورد سانچی و کشتی کریستال، انفجارهای بزرگی رخ می‌دهد و از حفره بزرگی که در بدنه نفتکش ایرانی ایجاد شده بوده مقدار زیادی میعانات وارد آب می‌شود. به دنبال ایجاد لکه بزرگ نفتی در اطراف کشتی، عملا نزدیک شدن به سانچی و انجام عملیات اطفا نشدنی بوده است. برخی منابع شعاع آتش در اطراف سانچی را در روزهای اول بیش از یک کیلومتر اعلام می‌کردند.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، محمدمهدی برومندی نیز که خود به همراه ربیعی عازم چین شده و عملیات اطفا را دیده بود، اظهارات ربیعی و فرازنده را تایید می‌کند. وی با بیان اینکه من به دلیل اینکه گفته می‌شد چینی‌ها مانع از شرکت ژاپنی‌ها عملیات اطفا شده‌اند، نسبت به عملکرد آنها تردید داشتم، می‌گوید: «در همان جلسه اضطراری اول که نیمه شب در چین برگزار شد، متوجه شدم آنها از هرگونه کمک دیگر کشورها استقبال می‌کنند.» وی دلیل ممانعت اولیه برای حضور کشتی ژاپنی در عملیات اطفای حریق را استراتژی فنی چینی‌ها عنوان می‌کند. برومندی به نقل از رئیس چینی عملیات تیم اطفا می‌گوید کشتی ژاپنی فوم کمی داشت و در آن ساعات ما با فوم قصد مهار آتش را داشتیم؛ اما ژاپنی‌ها می‌خواستند آب بپاشند.
اما نکته دیگری که در روزهای اخیر خود به شایعه بیشتر درباره سانچی منجر شد، اعلام عدم امکان حیات هیچ انسانی بعد از انفجارهای اولیه بود؛ چراکه در هفته اول مقامات با امیدواری کامل درباره زنده‌یابی کارشناسان نظر می‌دادند. به گفته آنان کارشناسان از همان روزهای اول اعلام کردند که به دلیل عمق فاجعه امکان ندارد هیچ یک از خدمه کشتی زنده مانده باشند. ربیعی در پاسخ به اینکه «چرا تا روز آخر نظرات کارشناسی درباره عدم شانس حیات ملوانان را مطرح نکردید؟» گفت من حتی «کور سوی امید» به زنده‌یابی ملوانان را در نظر گرفتم. وی می‌گوید: «در همان روزهای اول با تیم گسترده‌ای از پزشکان، شیمیدانان و کاپیتانان صحبت کردم. شانس حیات ملوانان بسیار اندک بود؛ اما نمی‌شد همان شانس کم را نیز نادیده گرفت، حتی تکاوران را برای خارج کردن اجساد در روز آخر قصد داشتیم به نفتکش بفرستیم.» وی افزود: با این حال مشخص نیست اگر همان روز اول نظرات کارشناسی درباره مرگ دریانوردان را اعلام می‌کردیم، ممکن بود در حال حاضر مورد این اتهام قرار‌گیریم که چرا به حرف چینی‌ها اعتماد کردیم.
ارسال نظر