رویترز: آمریکا مانع تجارت نفت خام ایران نخواهد شد
عبور طلای سیاه از جولان ترامپ
اگرچه ترامپ سخنرانی تندی علیه ایران داشت و اعلام کرد ایران به توافق بین‌المللی برجام پایبند نبوده است، اما با این حال بازار جهانی نفت با آرامش سخنرانی او را دنبال کرد و به اتفاقاتی که در چین، عراق و آمریکا رخ می‌داد بی‌توجه نبود. عدم اقدام فوری علیه ایران و بررسی ۶۰ روزه کنگره درباره موضوع اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، از جمله عواملی بود که باعث شد سخنان تند ترامپ با واکنش بازار همراه شود. به این ترتیب روز جمعه، قیمت دو نفت شاخص بازار با رشدی که از خود به‌جا گذاشتند، باعث شدند قیمت‌ها در بالاترین سطح در دو هفته نخست اکتبر قرار گیرد. نفت خام برنت در روز جمعه رشدی ۹۲سنتی در هر بشکه داشت و به قیمت ۱۷/ ۵۷ دلار بر بشکه رسید که به معنای رشد ۶/ ۱ درصدی بود. نفت خام آمریکا نیز در هر بشکه ۸۵ سنت یا ۷/ ۱ درصد رشد داشت و با قیمت ۴۵/ ۵۷ دلار هفته کاری را به پایان برد. در مجموع نفت خام برنت در هفته گذشته رشدی حدود ۳ درصدی و نفت خام آمریکا نیز بیش از ۴ درصد رشد داشته‌اند که از ۲۹ سپتامبر به این‌سو بیشترین رشد بوده است.
به این ترتیب اگرچه همچنان این احتمال وجود دارد که تحریم‌های جدیدی از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شود و صادرات و تولید بالقوه نفت خام کشور را تحت‌تاثیر قرار دهد؛ اما واردات نفت خام اروپا از پایانه‌های نفتی ایران در جنوب کشور همچنان ادامه دارد. با توجه به واکنش منفی چهره‌‌های تاثیرگذار دنیا مانند فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به حرف‌های ترامپ علیه ایران و توافق بین‌المللی برجام، به‌نظر می‌رسد اروپا دستکم در آینده‌ای نزدیک تمایلی به ترک مراودات نفتی با ایران نداشته باشد. در واقع بعد از آنکه پس از سخنرانی ترامپ مشخص شد که آمریکا قصد ندارد از توافق هسته‌ای خارج شود و این مساله را به آینده موکول کرده است، کارشناسان اعلام کردند که «بازارنفت نفس راحتی کشید.» سخنرانی ترامپ در روز جمعه مشخص کرد فعلا تحریم فوری علیه ایران اعمال نخواهد شد. رئیس‌جمهوری آمریکا در سخنان دیروز خود به کنگره ۶۰ روز فرصت داد تا در مورد وضع تحریم‌های جدید علیه ایران تصمیم‌گیری کند.
فروش نفت ایران دچار اختلال نمی‌شود
«دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «معماى آینده نفت با ترامپ» در یکی از سناریوهای احتمالی پس از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران از قول کارشناسان به این نکته اشاره کرده بود که حتی اگر تحریم جدیدی علیه ایران اعمال شود، صادرات نفت خام ایران دچار خدشه نخواهد شد زیرا مشتری‌های نفتی ایران در آسیا و اروپا فعلا در زمینه قطع خرید نفت از ایران اعلام نظر نکرده‌اند. این سناریو روز گذشته از سوی دیگر کارشناسان بین‌المللی در گزارشی که رویترز منتشر کرده بود نیز تایید شد.در حالی‌که سخنرانی روز جمعه ترامپ علیه ایران تیتر یک بسیاری از رسانه‌های مطرح دنیا بود، بحث‌های نفتی پیرامون این سخنرانی و آثار آن نیز جریان داشت. در این میان بازگشت تحریم‌ها علیه صادرات نفت خام ایران که بیش از یک سال است از فشار تحریم‌های بین‌المللی رها شده، همچنان بحثی داغ میان کارشناسان بود. به گزارش روز گذشته رویترز، تجارتخانه‌های مهم نفت خام در دنیا اعلام کرده‌اند، تشدید تحریم‌های آمریکا علیه تهران به احتمال فراوان، اخلالی در عرضه نفت این کشور به اروپا به‌وجود نخواهد آورد و احتمالا تنها معاملات نفتی ایران را با پیچیدگی‌های بیشتری همراه می‌کند. به این ترتیب اگرچه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا جمعه شب در سخنانی اعلام کرد که پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نمی‌کند و تصمیم‌گیری درخصوص بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای را بر عهده کنگره این کشور می‌گذارد اما اتحادیه اروپا که اواخر سال ۲۰۱۵ در لغو تحریم‌های ایران همکاری کرد و خرید نفت از ایران را از سر گرفت، بر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای تاکید کرده است.
بر اساس این گزارش، آلکس بیرد، رئیس بخش نفت شرکت گلنکور در این‌باره گفت: «اگر آمریکا تنش‌ها با ایران را افزایش دهد، برخی خواهند گفت که شاید تجارت با ایران عرصه‌ای است که من نباید در آن وارد شوم.» به گفته این کارشناس «به دلیل عدم امکان تسویه دلاری، تجارت با ایران قبلا هم بدون هرگونه تحریم جدید آمریکا به اندازه کافی پیچیده بود.» با این حال شرکت‌های ویتول و گلنکور که تجارتخانه‌های شماره یک و دو دنیا هستند، از سال گذشته معاملات با ایران را از سر گرفتند. ایان تایلور، مدیر ارشد شرکت ویتول در زمینه چگونگی خرید نفت از ایران انتظار دارد «معاملات با ایران پیچیده‌تر شود، هرچند که تعداد کمی از موسسات مالی همچنان تجارت با این کشور را تسهیل خواهند کرد.» از نگاه تایلور «اگر ترامپ تصمیم به عدم تایید برجام بگیرد، این اقدام تاثیراتی به دنبال خواهد داشت، اما فکر نمی‌کنم اروپایی‌ها با او همراهی کنند، بنابراین احتمالا تاثیر این اقدام محدود خواهد بود.» به این ترتیب تشدید احتمالی تحریم‌های آمریکا علیه تهران ریسک خریداران احتمالی نفت ایران را بالا خواهد برد، اما به احتمال فراوان اخلالی در عرضه نفت کشور به اروپا به‌وجود نخواهد آورد.
بی‌اثری فشارهای آمریکا بر مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی
با توجه به نظرات کارشناسان، اگرچه صادرات نفت خام ایران حتی با وجود اعمال تحریم‌های جدید قطع نخواهد شد و احتمالا تنها با پیچیدگی‌های مالی بیشتری همراه خواهد شد، بحث ورود سرمایه‌گذاران خارجی به پروژه‌های نفتی در پی اعمال تحریم‌های جدید از حساسیت بیشتری برخوردار است. به این ترتیب در حالی‌که با سخت‌تر شدن تحریم‌ها علیه ایران، به‌خصوص تحریم‌های بانکی، ممکن است ورود سرمایه‌گذاران خارجی به پروژه‌های نفتی با سختی‌های بیشتری همراه شود، معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت روز گذشته با بیان اینکه «شرکت توتال همچنان به‌صورت جدی مشغول فعالیت در فاز ۱۱ پارس جنوبی است»، گفت: فشارها و اظهارات دولت آمریکا بر روند مشارکت شرکت‌های بین‌المللی با ایران تاثیری نداشته و روند عادی همکاری‌ها ادامه دارد. به گزارش «ایرنا» غلامرضا منوچهری درباره تاثیر فشارها و اظهارات دولت آمریکا بر روند مشارکت شرکت‌های بین‌المللی با ایران و ادعای توقف و کند شدن این همکاری‌ها گفت: چنین موضوعی صحت ندارد و تاکنون چیزی احساس نکرده‌ایم و روند عادی همکاری‌ها ادامه دارد. معاون مدیرعامل در توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت درباره وضعیت فعالیت توتال در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی گفت: توتال به‌صورت جدی و بدون هیچ مشکلی در حال فعالیت است. به این ترتیب با توجه به اظهارات تند رئیس‌جمهوری آمریکا علیه توافق برجام، هرچند نگرانی‌هایی در میان شرکت‌های خارجی درباره همکاری با صنعت نفت ایران شکل گرفته، اما این نگرانی‌ها تاکنون نتوانسته است به توقف مذکرات یا توقف همکاری‌ها منجر شود. پیش از این، پاتریک پویان، مدیر عامل توتال نیز اعلام کرده بود «هنگام امضای توافق توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی آگاه بودم که راهی پر فراز و نشیب در پیش خواهد بود؛ اما ترجیح می‌دهم چالشی برای حل کردن و فرصتی مطلوب در پیش داشته باشیم تا اینکه توافقی امضا نکنم و فرصتی نداشته باشیم.»
عامل چینی-عراقی رشد هفتگی بازار نفت
رشد واردات نفت خام چین و افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک در عراق در کنار سخنرانی ترامپ در رابطه با پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، از جمله اتفاقات مهمی بودند که پیش از سخنرانی ترامپ بازار نفت در هفته گذشته به آن واکنش مثبت نشان داد. داده‌های وارداتی چین نشان می‌دهد که این کشور در ماه سپتامبر ۹ میلیون بشکه نفت خام وارد کرده است. این در حالی است که متوسط واردات روزانه از ژانویه تا سپتامبر، ۵/ ۸ میلیون بشکه بوده است. طبق این گزارش، موقعیت چین به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام دنیا بار دیگر تثبیت شد و بازار را نسبت به تقاضای این غول اقتصادی خوش‌بین کرد. به‌طور کلی برنامه‌های افزایش ذخایر نفت خام تجاری چین باعث تقویت واردات نفت خام از سوی این کشور شده است. به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، چین از سال ۲۰۱۵ به این سو ۲۴میلیارد دلار برای افزایش ذخایر نفت خام خود هزینه کرده و سطح ذخایر انبارهای نفتی‌اش را به ۸۵۰ میلیون بشکه رسانده است. از دیگر سو افزایش ناآرامی‌ها در عراق نیز عامل دیگری برای رشد نفت در آخر هفته بود. با افزایش تنش میان دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان بر سر منطقه نفت‌خیز کرکوک، معامله‌گران توجه خود را به تحولات این منطقه معطوف کردند. با منتشر شدن اخباری مبنی بر «اعزام نیروهای نظامی دولت مرکزی عراق به کرکوک به منظور کنترل میدان‌های نقتی این منطقه» این نگرانی در میان برخی معامله‌گران به وجود آمد که صادرات نفت این منطقه تحت تاثیر این تنش‌ها قرار گیرد. این تنش‌ها پس از رای‌گیری استقلال کردستان عراق از دولت مرکزی که در روز ۲۵ سپتامبر برگزار شد، هر روز ابعاد تازه‌تری به خود می‌گیرد.
تاکید بر تمدید توافق اوپک
رشد هفته گذشته نفت خام و واکنش منطقی بازار طلای سیاه به سخنان ترامپ در حالی جو خوش‌بینی به بازار نفت تزریق کرده است که کارشناسان اعتقاد دارند تصمیم اوپک مبنی بر تمدید توافق کاهش تولید همچنان از اهمیت زیادی برخوردار است. به این ترتیب با وجود سیگنال‌های مثبتی که وجود دارد، تحلیلگران هشدار می‌دهند که اوپک باید تا بازگشت کامل تعادل به بازار نفت، توافق کاهش تولید را فراتر از ماه مارس ۲۰۱۸ تمدید کند.کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به رهبری عربستان سعودی و روسیه توافق کرده‌اند تا ماه مارس ۲۰۱۸، روزانه ۸/ ۱ میلیون بشکه از تولیدات خود بکاهند. در پی این اقدام اگرچه سطح ذخایر جهانی نفت خام با کاهش همراه شد، اما هنوز به سطح مطلوب، یعنی میانگین ۵ سال گذشته نرسیده است. از سوی دیگر منابع آگاه به فایننشال تایمز اظهار کرده‌اند: آرامکوی عربستان در حال بررسی مسکوت کردن طرح عرضه بین‌المللی سهام و در عوض فروش سهم خصوصی به صندوق‌های دولتی جهان و سرمایه‌گذاران موسسه‌ای است. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران نفتی می‌گویند دلیل پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید، به این علت بوده که عربستان سعودی قصد داشته به واسطه کاهش تولید در آستانه عرضه اولیه سهام آرامکو از قیمت نفت حمایت کند. با این حال این احتمال نیز وجود دارد که چنانچه فروش سهام آرامکو طبق برنامه پیش نرود، عربستان سعودی دست از توافق کاهش تولید بکشد و بار دیگر برنامه افزایش تولید را در پیش گیرد.
کاهش تعداد دکل‌های حفاری آمریکا
کاهش شمار دکل‌های حفاری نفت خام در آمریکا دیگر عامل خوش‌بینی بازار نفت ارزیابی می‌شود. به گزارش بیکرهیوز، شمار دکل‌های حفاری نفت آمریکا با وجود صعود قیمت‌ها به بالای ۵۰ دلار در هر بشکه، هفته گذشته برای دومین هفته متوالی کاهش یافت. طبق این گزارش، شرکت‌های حفاری شمار دکل‌های حفاری نفت را در هفته منتهی به ۱۳اکتبر، پنج حلقه کاهش داده و به ۷۴۳ حلقه رساندند که پایین‌ترین میزان از اوایل ژوئن به این طرف به شمار می‌رود. با این حال شمار دکل‌های حفاری که معیاری برای سنجش تولید آینده است، همچنان بسیار بالاتر از یک سال قبل است که تنها ۴۳۲ دکل فعال وجود داشت. برخی شرکت‌های تولید و اکتشاف در آمریکا پس از اینکه قیمت‌های نفت در ماه مه به پایین ۵۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد، در چند ماه اخیر به کاهش برنامه‌های سرمایه‌گذاری خود در سال ۲۰۱۷ اقدام کردند. با این‌همه آنها همچنان قصد دارند هزینه بیشتری در سال جاری نسبت به سال ۲۰۱۶ انجام دهند. طبق آمارهای رسمی منتشر‌شده، انتظار می‌رود تولید آمریکا از ۹/ ۸ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۶ به ۲/ ۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷ و به ۹/ ۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ افزایش پیدا کند. بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی هفته گذشته اعلام کرد انتظار دارد تولید نفت آمریکا امسال ۴۷۰ هزار بشکه در روز و سال آینده ۱/ ۱ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. با این میزان رشد تولید نفت خام از سوی آمریکا، باید دید اوپک چه تدبیری برای مقابله با آمریکا خواهد اندیشید. به تازگی دبیر کل اوپک، محمد بارکیندو، نسبت به همراهی تولیدکنندگان نفت خام آمریکا با توافق کاهش تولید ابراز امیدواری کرده بود اما احتمال همراهی از سوی کارشناسان بازار رد می‌شود.
ارسال نظر