تقاضا برای محصولات پتروشیمی در ۲۰۲۰ چگونه بود؟
پیام شرکت مکنزی برای صنعت پتروشیمی
مکنزی میگوید رشد تقاضا در بخش پتروشیمی در سال ۲۰۲۰ متمایز و به شوکهای بازار نهایی و طرحهای بهبود منطقهای وابسته بود. با وجود این، بهبود تقاضا تا پایان سال ۲۰۲۰ در تمام مناطق سرعت گرفت و بازارهای پایانی درجههای مختلفی از شوکهای تقاضا در ۲۰۲۰ را تجربه کردند. محصولات بستهبندی مصرفکننده بهعنوان بزرگترین منبع تقاضا برای محصولات پتروشیمی با طیف گستردهای از افزایشها همچنان قوی باقی ماند. به علاوه، مصرف در خانه یا تجارت الکترونیکی به همراه افزایش شدید تقاضا برای تجهیزات حفاظت شخصی یا محصولات نظافتی، تقاضای کل بستهبندی را افزایش داده است.
صنایعی چون کالاهای بادوام، ساختوساز و خودرو هم به دنبال اعمال تعطیلیهای کرونایی کاهش در تقاضا را تجربه کردند. به علت سروکار داشتن زیاد صنعت پتروشیمی با مصرفکننده و بستهبندی، این صنعت شاهد رشد قوی در تقاضا بهویژه در پلیاتیلن و پلیپروپیلن بوده که بهطور گستردهای در بستهبندی مواد غذایی و کالاهای خانوار مورد استفاده قرار میگیرند. به علاوه، رشد تقاضای پت (PET) در بستهبندی با تقاضای پایینتر برای پارچه و کاهش تقاضای برای پلیمرهایی که در ساختوساز و اتومبیلسازی مورد استفاده قرار میگیرند خنثی شده است.
کنترل کرونا توسط چین و چندین کشور آسیایی دیگر در نیمه اول سال ۲۰۲۰ و بازگشت سریع رشد اقتصادی، اختلاف بالایی در تقاضای مناطق مختلف ایجاد کرد. با وجود تاخیر در سایر مناطق بازار پایانی و شاخصهای منطقهای در نیمه دوم سال روندهای افزایشی داشتهاند که در نهایت به بهبود کلی در تقاضای پتروشیمیها منتهی شده است.
هیدروکربنهای کلیدی: اتیلن، پلیاتیلن و پلیپروپیلن
کاهش قیمت نفت، منحنی هزینه اتیلن مسطح شده را دچار کاهش منطقهای کرد، اما بهبود حاشیه سود را به دنبال داشت. این افزایش بیشتر شرکتهای منطقه اروپای غربی را منتفع کرد، چرا که حاشیههای سود به سمت پلیاتیلن انتقال پیدا کرد.
به دنبال نزدیک شدن فاصله قیمتی نفت و گاز در سهماهه دوم سال سود هزینهای اتان در آمریکای شمالی کاهش یافت، اما با افزایش قیمت پلیاتیلن در سهماهه سوم سال، این سود نیز مجددا افزایش یافت. همچنین در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ ارزش بهدست آمده از اتیلن به همان نسبت سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است. در شمال شرقی آسیا نیز با کاهش قیمت نفت یکپارچگی حاشیه سود حفظ شده و توزیع ارزش در سازگاری با سال گذشته بوده است. در اروپای غربی نیز با افزایش ارزش اتیلن نسبت به سالهای گذشته، حاشیههای سود یکپارچه همچنان بالا باقی ماندند.
در پایان سال به دلیل محدودیتهای تولید منطقهای و باربری، پلیاتیلن و پلیپروپیلن تمایزهای بالایی نشان دادند. این پویایی باید با بازگشت عملیاتها به حالت عادی برطرف شود، چراکه مشکلات سمت عرضه به علت تعمیر و نگهداری، قطعی و یخزدگیها در ایالات متحده روی داده است. به علاوه، هیچ تغییر ساختاری در صنعت اتفاق نیفتاده و هیچ دولتی تجارت آن را محدود نکرده است.
پلیاتیلن و پلیپروپیلن در اکثر مواقع پنج سال گذشته در اروپای غربی و آمریکای شمالی قیمتهای بالاتری نسبت به آسیا داشتهاند؛ به عنوان مثال، قیمتهای پلیپروپیلن آمریکای شمالی همواره در طول سال نسبت به قیمتهای چین ۳۰۰دلار در هر تن بالاتر بوده است.
این روند در اکثر زمانهای سال ۲۰۲۰ ادامه داشته است؛ از آغاز سهماهه چهارم سال، روند تعمیر و نگهداری و اقدامات عملیاتی، تولید پلیپروپیلن و پلیاتیلن در سواحل خلیج ایالاتمتحده را محدود کرد. در همین زمان، محدودیتهایی نیز در شناورهای موجود در تجارت بینالمللی وجود داشته است؛ به عنوان نمونه، واردات ملزومات حفاظتی کرونایی برای کریسمس با متوقف کردن بسیاری از شناورها در بنادر ایالات متحده، جریان باربری دریایی بینالمللی محصولات پتروشیمی را محدود کرد.
پیامی برای شرکتهای پتروشیمی در سال ۲۰۲۱
با افزایش قیمت نفت به بیش از ۶۰ دلار در هر بشکه (نفت برنت) و بهبود رشد اقتصادی پس از شوک اولیه کووید - ۱۹، درآمد پتروشیمیها نوسانات کمتری خواهد داشت و احتمال روی دادن سقوطهای باورنکردنی مانند آنچه در سال ۲۰۲۰ روی داد بسیار کم است. با شیبدارتر شدن منحنیهای هزینه، مزیتهای هزینهای منطقهای نیز باز خواهند گشت و بهبود ممتد شاخصها در میان مناطق و بازارهای پایانی مورد انتظار است که بهبود متعادل در حجم تولید تمامی انواع مواد شیمیایی را به دنبال خواهد داشت.
با وجود آنکه به علت نگرانیهای نظافتی، برخی ممنوعیتها برای استفاده از مواد یکبار مصرف در بستهبندیهای پلاستیکی در میانه همهگیری برداشته شد، انتظار میرود امسال شاهد تعهد بیشتر شرکتهای پتروشیمی نسبت به کالاهای بستهبندیشده باشیم و با اضافه شدن اقدامات اجبارآور دولتها، روند پایداری و بازیافت سرعت بیشتری به خود بگیرد. انتظار میرود موج جدیدی از ظرفیت در سال ۲۰۲۱ و پس از آن برخط شود.
همچنین مکنزی انتظار دارد که حاشیه سود برای پلیاتیلن و پلیپروپیلن برای تولیدکنندگان کوچکتر بالاخص در آسیا، کاهش پیدا کند. بیش از ۹ میلیون تن ظرفیت تولید اتیلن در سال ۲۰۲۱ آنلاین شده است که از تقاضای مورد انتظار مکنزی پیشی گرفته است. از سوی دیگر با برطرف شدن اختلالات در تولید و باربری، تمایز قیمتهای منطقهای در مورد پلیاتیلن و پلیپروپیلن ممکن است در سازگاری با روندهای گذشته خود قرار گیرند.