محمد سالاری

عضو شورای اسلامی شهر تهران

توسعه گردشگری در کشور از اولویت‌های مهمی است که طی سالیان اخیر و با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در دستور کار قرار گرفته است. با توجه به برنامه افزایش درآمدزایی ایران از راه گردشگری که از ۱۰ سال پیش اعلام شده، تاکنون اقدامات مناسبی در این راستا صورت نپذیرفته است که شاید بخش قابل توجهی از آن ناشی از تحریم‌های بین‌المللی بوده و اینکه بر اثر تحرکات بدخواهان، ایران در رسانه‌های بین‌المللی به ناحق کشوری با برچسب «مخالف صلح و آرامش» معرفی شده بود و در لیست کشورهای پرخطر برای سفر قرار داشت. لغو پرواز‌های مستقیم بین‌المللی از شهرهای مختلف اروپا به تهران و کم‌رغبتی گردشگران بین‌المللی برای سفر به ایران دست به دست هم داد تا سند چشم‌انداز توسعه در زمینه گردشگری از درآمد سالانه ۲۰میلیارد دلار به یک‌چهارم تقلیل یابد.


با بهبود اوضاع پس از توافق هسته‌ای و همچنین بهبود روابط با کشورهای مختلف جهان، شرایط ویزا گرفتن برای گردشگران خارجی تا حد زیادی تسهیل شد، توافق هسته‌ای ایران با 6 قدرت جهان نویدی بود برای توسعه صنعت گردشگری، به‌طوری که بعد از امضای این توافق، بریتانیا سفارت خود را در تهران بازگشایی کرد و ایران از لیست کشورهای «هشدار برای سفر» خارج شد و برخی دیگر از کشورهای اروپایی نیز ایران را مناسب سفر دانستند. هرچند برخی مشکلات گردشگری در ایران لاینحل مانده است، اما محدودیت‌هایی از جمله آلودگی‌های محیط زیستی، نبود کارتخوان‌های بین‌المللی، حمل و نقل نامناسب، نبود هتل‌های استاندارد، محدودیت استفاده از اینترنت و... کماکان بر کیفیت گردشگری در ایران تاثیر می‌گذارد.


اما توافق هسته‌ای بارقه امیدی بود که توانست جانی دوباره به صنعت توریسم ببخشد. گردشگری صنعتی است که در جهان، اقتصاد کشورها را دگرگون کرده و نگاهی به توسعه توریسم در دبی و ترکیه کافی است تا به اهمیت این صنعت واقف شویم. گردشگری در ایران هم باید به مراتب جهانی در راستای جذب توریست و جذب سرمایه‌گذاری‌های کلان خارجی دست یابد، چرا که با وجود چهار فصل بودن ایران و جاذبه‌های گردشگری، قطعا این مهم دست‌یافتنی است.


بهره‌برداری از طرح‌های گردشگری در شهر‌های کوچک موضوعی است که برای احیای صنعت گردشگری ضروری به نظر می‌رسد. لازم است روی تمام نقاط جذاب کشور تمرکز شود و محدوده گردشگران فقط به کلان‌شهرهای شناخته شده ایران در سطح جهان از جمله یزد، شیراز، اصفهان، مشهد و تهران محدود نشود. در ایران جاذبه‌های توریستی بی‌شماری وجود دارد که چندان مورد توجه قرار نگرفته است. به‌عنوان نمونه شهر کوچکی مثل «سبزوار» پیوسته با داستان‌های پهلوانی ایران باستان و پایتخت سلسله سربداران بوده و به «دارالمومنین» شهره است. این شهر در دوره صفویان مرمت و بازسازی شده و مردمانش داستان رستم و سهراب را اثری اساطیری می‌دانند و دارای مکان‌هایی دیدنی و جذاب برای گردشگران است.


برای توریست‌ها، علاوه بر معماری سنتی، جاذبه‌های طبیعی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. سبزوار هم از این موهبت بی‌نصیب نمانده و در کنار اینها، بخش‌های دیدنی دیگری نیز وجود دارد که سبزوار را به گنجینه‌ای از آثار دیدنی برای گردشگران مبدل کرده است. جنگل کویری تاغ، روستا‌های زیبای گاچ، مسجد خسرو شیرو، سد یام، سد سنگرد، رودخانه دلبر و آبشارهای بفره و نور آباد، غارهای دیو عنابستان، غارگسلی پادر،پناهگاه حیات وحش شیر احمد، باغ ملی سبزوار، درخت سرو و چنار کهنسال روستای بیزه، مناطق ییلاقی ششتمد و روستای دلبر و شهر تاریخی روستای درفک، تنها بخشی از پهنای دیدنی یکی از شهر‌های توریستی میهنمان است که چه بسا برای گردشگران داخلی غریب و ناشناخته مانده است. به غیر از سبزوار نقاط زیادی از ایران نیز دارای جاذبه‌های باستانی است که از دید گردشگران به دور مانده و در صورت سرمایه‌گذاری برای احیا می‌توان به رونق اقتصادی و اشتغال پایدار دست یافت.


از درآمد‌های حاصل از صنعت گردشگری که بگذریم، حضور توریست‌های خارجی بعد از توافق هسته‌ای در شهرهای بزرگ و کوچک ایران که دارای سابقه درخشان تاریخی و آیینی و منابع طبیعی بی‌بدیل است، موضوعی است که باید در کانون توجه مسوولان امر قرار بگیرد. سرمایه‌گذاری یا دعوت سرمایه‌گذاران به این عرصه می‌تواند ایران را در ردیف یکی از قطب‌های مهم گردشگری خاورمیانه قرار دهد و این مهم با برنامه‌ریزی دقیق و علمی و استفاده از نظرات کارشناسان امر امکان‌پذیر است.