دنیای اقتصاد: رشد اجاره‌بهای مسکن در تهران، بعد از 5 ماه افزایش ملایم، سرانجام متوقف شد و برای اولین بار در سال 93، هزینه اجاره‌نشینی در شهریور 5/0 درصد «کاهش» یافت. اجاره‌بها با گذر از دو مرحله صعود سنگین در سال‌های 91 و 92، در نیمسال 93 حدود 9 درصد رشد کرد که از نرخ تورم در همین مدت کمتر بود. این در حالی است که مبالغ اجاره در نیمسال 92 نزدیک به 20 درصد متورم شده بود. مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن با تشریح 4 مولفه موثر بر تغییر مسیر اجاره‌بها گفت: جهت فعلی بازار اجاره تداوم دارد.
توقف رشد اجاره‌بها در تهران


گروه مسکن- فرید قدیری: افزایش ملایم اجاره‌بهای مسکن بعد از 5 ماه، سرانجام در پایان نیمه اول امسال متوقف شد و میانگین مبالغ اجاره در شهریور 5/0 درصد کاهش یافت.

هزینه اجاره‌نشینی در شهر تهران طی نیمسال93 اگر چه افزایش پیدا کرد، اما «دو شکل خاص» در نحوه رشد باعث شد، اجاره‌نشین‌ها در مقایسه با سال‌های قبل، فشار هزینه‌ای کمتری را احساس کنند و بازار به نوعی تعادل نسبی دست یابد.
در این باره بررسی‌های دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی نشان می‌دهد: هزینه اجاره مسکن تحت‌تاثیر چهار مولفه اقتصادی و جمعیتی، از مسیر «صعود و رشد خارج از مدار تورم» که طی دو سال قبل در آن قرار داشت، بیرون آمده است و با توجه به چشم‌انداز این مولفه‌ها، وضعیت جدید تا پایان امسال برقرار خواهد بود.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، در نیمه اول امسال از یکسو، شکل «شیب رشد ماهانه» مبالغ اجاره‌ «منفی» بود به این معنی که نرخ افزایش ماه به ماه اجاره‌بها با گذشت زمان کمتر شد و از 9درصد در فروردین93 به 8/1 درصد در مرداد و در نهایت به منفی 5/0 درصد در شهریور رسید. از سوی دیگر، میزان افزایش اجاره‌بها در طول ماه‌های اخیر همواره در سطح «پایین‌تر از تورم» قرار داشت به این معنی که هزینه اجاره در سال93 کمتر از سایر هزینه‌های مربوط به سبد کالا و خدمات مصرفی خانوارها، افزایش پیدا کرده است.
نرخ‌ها در بازار اجاره مسکن تهران نه‌تنها در مقیاس تغییرات ماهانه، رام شده‌اند که در مقایسه با روند یکسال گذشته نیز آرامش نسبی پیدا کرده‌اند.
گزارش «دنیای‌اقتصاد» از داده‌های سامانه رهگیری مستقر در بنگاه‌های املاک شهر تهران حاکی است: میانگین اجاره‌بهای آپارتمان‌های مسکونی در نیمه اول امسال به مترمربعی 20 هزار و 900 تومان رسید که نسبت به میانگین نیمه اول پارسال 4/9درصد افزایش یافته است. این در حالی است که شاخص قیمت انواع کالا و خدمات -نرخ تورم 6 ماهه- در این مدت 3/15درصد رشد کرد و نشان می‌دهد، میزان افزایش اجاره‌بها در نیمسال93 کمتر از تورم بوده است.نرخ رشد 4/9درصدی میانگین اجاره‌بها در 6 ماه اول سال93 -نسبت به مدت مشابه سال قبل- در شرایطی رقم خورد که سال گذشته، متوسط اجاره‌بها 4/19درصد افزایش پیدا کرده بود.
همچنین نرخ رشد نقطه‌به‌نقطه اجاره‌بها در تهران طی نیمه اول امسال- میزان تغییر اجاره در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال۹۲- بین ۱۰ تا حداکثر ۱۴درصد نوسان کرد، در حالی که این نوع نرخ رشد در نیمه اول سال گذشته بین ۲۰ تا ۲۷ درصد بود. هم‌اکنون مجموعه آمارها درباره بازار اجاره مسکن بیانگر آن است که اوضاع اجاره‌نشینی در پایتخت چه در مقایسه با ماه‌های اخیر و چه در مقایسه با سال‌های پیشین، روند بهبود را طی کرده است. اجاره‌بها در شهریور ماه برای اولین‌بار در طول ماه‌های گذشته از سال۹۳، کاهش پیدا کرد. این کاهش، نتیجه ۵ ماه افت مداوم نرخ رشد اجاره‌بها بود.


علی چگینی: اجاره‌بها از 4مولفه شامل تورم عمومی، قیمت مسکن، میزان ازدواج‌ها و حجم ساخت‌وساز تاثیر می‌پذیرد. هم‌اکنون برآیند تغییرات این مولفه‌ها، منحنی رشد اجاره‌بها را نزولی کرده است

بهبود اجاره مدیون این ۴ مولفه
علی چگینی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن درباره علت بهبود نسبی اوضاع بازار اجاره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: بررسی‌های دفتر اقتصادی، علت توقف رشد اجاره‌بها را در تغییرات به‌وجود آمده در چهار مولفه اثرگذار می‌داند.
چگینی با توضیح بیشتر، افزود: اجاره‌بهای مسکن از دو مولفه اقتصادی شامل تورم عمومی، قیمت مسکن و دو مولفه جمعیتی شامل میزان ازدواج‌ها و حجم ساخت‌وسازها تاثیر می‌پذیرد. هم‌اکنون برآیند تغییرات این مولفه‌ها، منحنی نوسانات نرخ رشد اجاره‌بها را نزولی کرده و باعث شده شرایط اجاره‌نشینی به نسبت قبل، بهبود پیدا کند. طبق بررسی‌ها، تورم بیشترین اثرگذاری را بر تغییرات اجاره‌بها دارد و کاهش قابل ملاحظه نرخ تورم در سال جاری، به نوسان نرخ رشد اجاره‌بها در سطح پایین‌تر منجر شده است.
همچنین کاهش قیمت مسکن در تهران طی یکسال اخیر به‌عنوان دومین مولفه موثر بر اجاره‌بها، مانع جهش هزینه اجاره‌نشینی شد. در بازار مسکن، «رهن کامل» براساس نسبتی از قیمت مسکن تعیین می‌شود که این نسبت معمولا بین یک‌چهارم تا یک‌ششم در نوسان است. در پایان نیمه اول امسال، متوسط قیمت مسکن بعد از چندبار افت و خیز محدود در طول ۶ ماه، در نهایت ۷/۰ درصد نسبت به ابتدای۹۳ کاهش پیدا کرد و عملا افزایش نیافت. از طرفی، متوسط قیمت مسکن در نیمه اول امسال تنها معادل ۸/۱ درصد نسبت به نیمه اول پارسال رشد کرد که این نیز به معنی تثبیت بلندمدت قیمت مسکن در یکسال اخیر است.
در این شرایط، محرکی از ناحیه قیمت مسکن متوجه رهن و اجاره آپارتمان‌ها نشده است.
در بحث مولفه‌های اجتماعی نیز، مطابق آمار اعلام شده از سوی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن، نرخ ازدواج هم‌اکنون رو به کاهش است و با توجه به اینکه بخش زیادی از زوج‌های جدید در چند سال اول زندگی، به ناچار، اجاره‌نشینی را به جای خرید مسکن انتخاب می‌کنند، هم‌اکنون در نتیجه کاهش میزان ازدواج، حجم تقاضای اجاره نیز کاهش پیدا کرده است. علی چگینی در این باره تصریح کرد: ازدواج‌های سالانه در کشور از ۸۷۵ هزار فقره در سال۹۰ به ۷۹۴ هزار فقره در سال۹۱ و ۷۵۷ هزار فقره در سال۹۲ رسیده است و اثر کم شدن نرخ ازدواج در اوضاع کنونی بازار اجاره قابل ردیابی است. چگینی درباره مولفه چهارم موثر بر تغییرات نرخ رشد اجاره‌بهای مسکن گفت: رشد دو رقمی ساخت‌وسازهای مسکونی طی سال‌های ۹۰ و ۹۱ و حتی ۹۲، عرضه واحدهای نوساز را به تدریج از نیمه سال گذشته به شکل تصاعدی افزایش داد. روند افزایش عرضه نوسازها به بازار مصرف تا یکی دو سال آینده نیز ادامه پیدا می‌کند و از آنجا که طی ماه‌های اخیر قیمت مسکن در مسیر کاهشی قرار داشته، عدم صرفه فروش واحد برای سازنده‌ها و بسازوبفروش‌ها باعث شده عمده عرضه‌های جدید به بازار مصرف، به شکل اجاره واحد به جای فروش واحد، صورت گیرد. چگینی در پایان تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به چشم‌اندازی که برای وضعیت این چهار مولفه اثرگذار بر اجاره‌بهای مسکن قابل تصور است، می‌توان پیش‌بینی کرد شرایط فعلی بازار اجاره دست کم‌ تا پایان امسال، تغییری در جهت مخالف پیدا نمی‌کند، هر چند احتمال می‌رود با رکود زمستانی نقل‌وانتقالات در بازار اجاره و کم‌شدن تقاضا در این بازار نسبت به تابستان، تغییرات در جهت کنونی - روند کاهشی ماه‌های اخیر- تشدید شود.

توقف رشد اجاره در پایتخت