نقد روحانی به اداره پایتخت

دنیای اقتصاد: رئیس‌جمهور در نشست با اعضای شورای‌شهر و شهردار تهران گفت: «داشتن پول برای انجام امور، راهگشا نیست، بلکه هنر در اداره شهر عدم اتکا به منابع دولتی است». او کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدهای پایدار را از ملزومات تهران دانست که با استفاده از تجربه شهرهای بزرگ دنیا و جذب بخش‌خصوصی محقق می‌شود. روحانی با انتقاد از ساخت‌وسازهای مغایر ضوابط و عمل‌نشدن به طرح‌های جامع و تفصیلی گفت: ساختمان‌های بی‌هویت‌ و برج‌های تجاری زیادی در دست ساخت است که مدیریت‌شهری باید بر آنها نظارت کند. در نشست رئیس‌جمهور با مدیران شهری تهران چه گذشت؟

نقد روحانی به اداره پایتخت

گلایه از برج‌ساز‌ی‌ها؛ توصیه به درآمد پایدار

گروه مسکن- بهشاد بهرامی: رئیس‌جمهور در نشستی که غروب شنبه با حضور اعضای شورای‌شهر و شهردار تهران در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد، ضمن توصیه به مدیران پایتخت بابت استفاده از تجربه‌های موفق دنیا در زمینه اداره مالی شهر، از روند برج‌سازی‌های بی‌ضابطه و افزایش ساختمان‌های تجاری در کلان‌شهر تهران انتقاد کرد.

بهانه این نشست که دقایقی بعد از جلسه رقبای انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شد، به نوعی «سالگرد برگزاری همزمان انتخابات ریاست‌جمهوری و شورای‌شهر» بود.

با این حال، حضور استاندار تهران در جلسه چهارشنبه هفته گذشته هیات‌دولت و گزارشی که از وضعیت ضوابط شهری و ساخت‌وسازهای شهر تهران در این جلسه ارائه شد، مقدمه‌ای بود برای ورود رئیس‌جمهور به کارنامه اداره تهران.

«برج‌سازی بی‌رویه و ساخت‌وسازهای مغایر با طرح تفصیلی» و همچنین «راهکارهای تامین مالی» برای اداره شهر تهران از جمله مهم‌ترین محورهایی بودند که حسن روحانی رئیس دولت یازدهم عصر شنبه بر آن تاکید داشت و خواستار توجه و نظارت جدی مدیریت شهری بر این دو حوزه شد. روحانی اجرایی نشدن درست ضوابط طرح تفصیلی و ارائه مجوزهای ساخت وساز‌های مغایر با ضوابط شهرسازی را از مواردی دانست که نیاز به اعمال نظارت جدی از سوی مدیریت شهری دارد و گفت: برج‌‌سازی‌ها و مجوزهای ساخت‌وسازهای تجاری با ظرفیت شهر تهران هماهنگی ندارد.

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود، به تجربه استفاده از سرمایه بخش خصوصی برای اداره شهرها اشاره کرد و افزود: هنر مدیریت شهری آن است که برای اداره شهر به منابع دولتی اتکا نکند. به گزارش «دنیای اقتصاد» در نخستین نشست رئیس‌جمهور و اعضای شورای شهر تهران، حسن روحانی با اشاره به ویژگی‌های شهر تهران عنوان کرد: این شهر حتی اگر پایتخت هم نباشد، دارای ویژگی‌هایی است که در ۲۰ سال آینده نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد، از این رو دولت برای کمک‌رسانی جهت حل مشکلات شهر آمادگی دارد. روحانی کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدهای پایدار شهری را از ملزومات اداره شهر خواند و گفت: این امر با تقسیم کار میان تمامی نهادهای مسوول محقق خواهد شد.

ساختمان‌های بی‌هویت و مجوزهای بی‌ضابطه

رئیس دولت یازدهم با انتقاد از نحوه اجرای طرح جامع و تفصیلی جدید شهر تهران اظهار کرد: در سطح شهر شاهد ساخت‌وسازهایی هستیم که نه تنها هویت ندارد، بلکه اثری از معماری اسلامی ایرانی در آنها دیده نمی‌شود.

بلندمرتبه‌سازی‌های بی‌ضابطه نکته دیگری بود که از سوی روحانی مورد انتقاد قرار گرفت.

رئیس‌جمهور با اشاره به شیوع ساخت‌وسازهای بلندمرتبه در شهر تهران افزود: بخشی از وظیفه مدیریت شهری نظارت بر ارائه مجوزها برای ساخت ساختمان‌های بلندمرتبه است؛ این در حالی است که در نقاطی از شهر شاهد هستیم آپارتمان‌های بلندمرتبه‌ای در مقابل هم در کوچه‌های باریک ساخته می‌شوند که حتی به حریم پیاده‌روها و معابر تجاوز می‌کنند. روحانی با طرح سوالی مبنی بر اینکه «آیا تهران نیازمند این تعداد ساختمان تجاری است؟» خواستار نظارت بیشتر مجموعه شهری بر برج‌سازی در این کلان‌شهر شد.

بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد براساس ضوابط طرح تفصیلی جدید، شهرداری تهران باید ۶ ماه بعد از ابلاغ طرح تفصیلی یعنی حداکثر در آبان ماه سال ۹۱، ضوابط بلندمرتبه‌سازی در شهر تهران را تدوین و برای تصویب به شورای شهر ارائه می‌کرد این در حالی است که هنوز با گذشت یکسال و ۹ ماه از این سقف زمانی، پیش‌نویس ضوابط بلند مرتبه‌سازی به شورای شهر تهران ارسال نشده است.

مجوز ساخت در پارک پردیسان؟

غروب شنبه گذشته رئیس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه دولت در قضیه مبارزه با فساد جدی است، خواستار همراهی شهرداری و شورای شهر تهران برای مبارزه با زمین‌خواری شد و گفت: رئیس‌سازمان حفاظت از محیط زیست گزارشی ارائه کرده که بر اساس آن، مجوز ساختمان‌سازی در پارک ملی پردیسان داده شده است. جای سوال دارد که چه مقامی این مجوز را صادر کرده و چرا نظارتی بر این امر نمی‌شود؟ براساس این گزارش، این محور مورد اشاره رئیس‌جمهور از جمله نکاتی بود که اعضای شورای شهر سال گذشته در خصوص آن به مدیران شهرداری تذکر داده بودند و خواستار ارائه توضیحاتی در این باره - ساخت وساز در پارک پردیسان- شده بودند.

هنر تکیه بر منابع «غیردولتی»

خبرگزاری مهر روز گذشته درباره بخش‌هایی از نشست مشترک رئیس‌جمهور با مدیران شهری پایتخت نوشت: در این جلسه محمدباقر قالیباف نیز دقایقی صحبت کرد و گفت: ما به عنوان مدیران شهری سه درخواست از دولت داریم. اولین درخواست حمایت از شهرداری تهران است. دومین درخواست تحقق مدیریت یکپارچه شهری است و سومین درخواست پول است که می‌تواند حلال مشکلات باشد. در مقابل حسن روحانی راهکارهایی در خصوص نحوه تامین مالی اداره شهر ارائه کرد. او با اشاره به تجربیات سایر شهرهای بزرگ دنیا در نوسازی بافت‌های فرسوده با اتکا به منابع غیردولتی گفت: باید اداره شهر به مردم واگذار شود و دولت و شهرداری‌ها تسهیلات و زمینه را برای حضور بخش خصوصی فراهم کنند. نوسازی بافت فرسوده در کشور ترکیه نمونه‌ای از اتکا بر منابع بخش خصوصی بود که رئیس‌جمهور به آن اشاره کرد. روز گذشته قناعتی یک عضو شورای شهر درباره تاکیدی که رئیس‌جمهور در خصوص سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داشته، به «دنیای اقتصاد» گفت: آقای روحانی اعلام کردند در سفری که ۲۰ سال پیش به کشور ترکیه داشتم مناطقی را دیدم که کپرنشینان در آن زندگی می‌کردند اما در سفر هفته گذشته به ترکیه مشاهده کردم این مناطق تماما نوسازی شده‌اند.

وزیری که در مسیر فرودگاه من را همراهی می‌کرد توضیح داد تمامی این مناطق توسط بخش خصوصی نوسازی شده‌اند؛ به این ترتیب هم بافت فرسوده شهر نوسازی شده‌اند هم اینکه بخش خصوصی در سود این پروژه‌ها سهیم شده بودند.

روحانی تاکید کرد: داشتن پول برای انجام امور همیشه راهگشا نیست، هنر این است که مجموعه دستگاه‌های مسوول با اتکا به منابع غیردولتی نسبت به رفع نیازهای شهر اقدام کنند.

نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی

رئیس‌جمهوری با تاکید بر حل معضل حمل‌ونقل عمومی در تهران گفت: دولت در نظر دارد در راستای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی ۳۰ هزار تاکسی و ۱۲ هزار دستگاه اتوبوس به ناوگان شهری پایتخت اضافه کند.

خواسته شورا؛ مدیریت یکپارچه شهری

پس از صحبت‌های رئیس‌جمهور، رئیس و اعضای شورای شهر به نکاتی از مشکلات شهر اشاره کردند و خواستار همکاری دولت جهت رفع آنها شدند. تحقق مدیریت یکپارچه شهری، وضعیت ساخت وسازهای حریم و جمعیت شهرک‌های اقماری از مهم‌ترین مواردی بود که اعضای شورای شهر تهران عنوان کردند. پرداخت سهم دولت در توسعه مترو و خرید اتوبوس از دیگر موضوعات مطرح شده در این جلسه بود. در این جلسه درخواست شد، مطالبات شهر تهران از محل هدفمندی یارانه‌ها پرداخت شود.

سه پیشنهاد به روحانی

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا در راستای ایجاد تعامل میان دولت و مدیریت شهری به رئیس‌جمهور سه پیشنهاد ارائه کرد و گفت: برای نزدیک شدن این ارتباط جلسه‌ای در شهرداری یا شورای شهر برگزار شود. علیرضا دبیر درخواست کرد هر سه ماه یکبار گزارش کمیسیونی را که در دولت برای بررسی مشکلات پایتخت تشکیل شده دریافت کنند تا در جریان جزئیات مسائل مدیریت شهری تهران قرار گیرند و بتوانند به مدیریت شهری برای افزایش درآمدهای پایدار کمک کنند.

او در نهایت ضرورت تشکیل مدیریت یکپارچه شهری به جای مدیریت واحد شهری را نیز پیشنهاد داد و خطاب به رئیس‌جمهور عنوان کرد: درخواست می‌کنیم روند ایجاد مدیریت یکپارچه شهری را با ارسال قانون به مجلس تسریع بخشند.

نکات مغفول مانده از نگاه دولت

سخنگوی کمیسیون عمران شورای شهر در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» ضمن ارزیابی مثبت از این دیدار به عنوان نقطه اتکای تعاملات دولت و مدیریت شهری گفت: در این جلسه آقای روحانی به نمونه‌هایی از کشور ترکیه و چین در زمینه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اشاره کردند و تاکید داشتند که مدیریت شهری در حوزه توسعه حمل‌ونقل عمومی و نوسازی بافت فرسوده بر منابع دولتی اتکا نکند. او اضافه کرد: به نظر می‌رسد در این میان نکته‌ای مغفول مانده باشد و آن اینکه دولت باید متوجه باشد پرداخت سهم مدیریت شهری ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی، از جمله تعهدات دولت به شهرداری بوده است که باید پرداخت شود و در حوزه توسعه مترو و اتوبوس هزینه شود و درواقع این منابع، کمک دولت نیست، بلکه نوعی عوارض است. این عضو شورای شهر افزود: انتقاد از مجوز‌های برج‌سازی و ساخت‌وسازهای غیر مجاز، فصل مشترک بیانات مقام معظم رهبری و آقای روحانی بودند که در این راستا شورای شهر تلاش دارد که نسبت به این مساله بی‌توجه نباشد و درصورت نیاز به این حوزه‌ها ورود پیدا کرده است.

او تصریح کرد: در این مورد نیز باید توجه داشت تمام مجوزهایی که به نوعی با ضوابط شهرسازی مغایرت دارند، در مراجعی همچون کمیسیون ماده پنج صادر می‌شوند که نمایندگان وزرا در آن حضور دارند. قناعتی تاکید کرد: بنابراین در این حوزه نیز تمام مسوولیت بر دوش مدیریت شهری نخواهد بود و دوستان دولتی نیز باید در این حوزه به ما کمک کنند.